Niezależne Zrzeszenie Studentów - legalne dzięki strajkom
18 lutego 1981 roku rząd PRL podpisał ze studentami tzw. porozumienie łódzkie, które zakończyło studenckie strajk w Łodzi oraz strajki studentów na innych uczelniach w Polsce.
2020-02-18, 05:45
Posłuchaj
Po prawie miesiącu strajków, 17 lutego 1981, sąd zarejestrował pierwszą niezależną organizację w krajach bloku komunistycznego – Niezależne Zrzeszenie Studentów. Strajk trwał 29 dni i był wówczas najdłuższym okupacyjnym strajkiem studenckim w Europie.
Strajkowało blisko 10 tysięcy studentów łódzkich uczelni. Główną siedzibą strajkujących był budynek Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Strajkowali studenci uniwersyteccy z wydziałów prawa i administracji, ekonomii, matematyki, fizyki, chemii oraz studenci Politechniki Łódzkiej.
Studenci żądali m.in. rejestracji NZS, zniesienia przymusu nauczania języka rosyjskiego i przedmiotów indoktrynacyjnych, zniesienia cenzury w wydawnictwach, prawa do swobodnego wyjazdu za granicę, skrócenia służby wojskowej dla studentów, wprowadzenia niezależności uczelni w sprawach naukowych i dydaktycznych, wydłużenia czasu studiów do 5 lat, poszanowania autonomii uczelni przez Milicję Obywatelską i Służbę Bezpieczeństwa, poprawy sytuacji bytowej studiujących i absolwentów, a ze spraw pozastudenckich także uwolnienia więźniów politycznych oraz ukarania winnych stłumienia protestów robotniczych w grudniu 1970 i 1976 roku.
- Przyjęcie porozumienia przyjęte zostało głośnymi okrzykami radości i odśpiewaniem hymnu narodowego – relacjonował wydarzenia w Łodzi lektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w codziennym programie informacyjnym "Panorama dnia" z 19 lutego 1981.
REKLAMA
Dzięki ustępstwom rządu uczelnie zyskały większą autonomię, a studenci niezależną organizację. Oprócz rejestracji NZS władze zgodziły się spełnić ponad 50 innych postulatów, m.in. skrócić służbę wojskową studentów, zezwolić na wybór lektoratów, wydłużyć okres studiów, obiecano też poprawić sytuację socjalną studiujących.
Posłuchaj archiwalnego dźwięku i dowiedz się, w jaki sposób mieszkańcy Łodzi solidaryzowali się ze strajkującymi studentami oraz relacji zagranicznych dziennikarzy z przebiegu strajku i reakcji studentów na podpisane ustępstwa.
im
REKLAMA