Specjalne świadczenie ZUS pomaga w powrocie do zdrowia i do pracy

Posłuchaj

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego podlega waloryzacji od pierwszego dnia okresu, na który świadczenie zostało przyznane – wyjaśnia Sławomir Mondygraf z ZUS. (Krzysztof Rzyman, Naczelna Redakcja Gospodarcza Polskiego Radia)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Świadczenie to przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym lub wypadkowym, przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej niż przez 12 miesięcy.

– Podstawowy warunek, jaki oprócz ubezpieczenia obowiązkowo powinien spełnić ubezpieczony, to musi przed tym świadczeniem chorować i wyczerpać pełny okres wypłaty zasiłku chorobowego. Czyli 182 dni lub w szczególnych sytuacjach 270 dni – wyjaśnia  Sławomir Mondygraf z departamentu zasiłków w centrali ZUS.

Świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia chorobowego przysługuje objętym ubezpieczeniem chorobowym:

•pracownikom,

•osobom wykonującym pracę nakładczą,

•członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,

•osobom wykonującym odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,

•osobom wykonującym pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy-zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz osobom z nimi współpracującym, w tym osobom świadczącym pracę na podstawie umowy uaktywniającej określonej przepisami ustawy z 4 lutego 2011r. o opiece nad dziećmi w wieku do 3 lat (Dz.U. nr 45, poz. 235 ze zm.),

•osobom prowadzącym pozarolniczą działalność oraz osobom z nimi współpracującym,

•duchownym,

•osobom odbywającym służbę zastępczą.

Świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia wypadkowego – z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową – przysługuje osobom podlegającym ubezpieczeniu wypadkowemu:

•pracownikom,

•członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,

•osobom wykonującym pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy-zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz osobom z nimi współpracującym, w tym osoby świadczące pracę na podstawie umowy uaktywniającej określonej przepisami ustawy z 4 lutego 2011r. o opiece nad dziećmi w wieku do 3 lat (Dz.U. nr 45, poz. 235 ze zm.),

•osobom prowadzącym pozarolniczą działalność oraz osobom z nimi współpracującym,

•osobom wykonującym odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,

•duchownym,

•posłom i senatorom pobierającym uposażenie - przysługuje jedynie w przypadku niezdolności do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia wypadkowego,

•osobom pobierającym stypendia sportowe - jedynie w przypadku niezdolności do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia wypadkowego,

•słuchaczom Krajowej Szkoły Administracji Publicznej, pobierającym stypendia - jedynie w przypadku niezdolności do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia wypadkowego,

•osobom pobierającym stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy, na które zostały skierowane przez powiatowy urząd pracy lub inny podmiot kierujący, pobierającym stypendium na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w okresie odbywania studiów podyplomowych - jedynie w przypadku niezdolności do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia wypadkowego,

•osobom odbywającym służbę zastępczą,

•funkcjonariuszom Służby Celnej.

Warunki otrzymania świadczenia

Ubezpieczony dużo choruje, i np. obecnie kończy mu się zwolnienie lekarskie, ale dalej nie jest jeszcze zdrowy. Co powinien zrobić, aby uzyskać świadczenie rehabilitacyjne ZUS?

Odpowiednie dokumenty należy złożyć bądź u płatnika składek, bądź bezpośrednio w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

– W sytuacji, gdy pobierany jest zasiłek chorobowy, zalecenie jest takie, aby na 6 tygodni przed wyczerpaniem tego podstawowego okresu zasiłkowego złożyć odpowiednie dokumenty w oddziale ZUS, właściwym według miejsca albo zatrudnienia, albo zamieszkania. Jest to tzw. oświadczenie dla celów zasiłku rehabilitacyjnego, druk ZUS Np-7, gdzie płatnik (zakład pracy lub ZUS) wypełnia odpowiednie rubryki. Drugim ważnym dokumentem jest zaświadczenie o stanie zdrowia od lekarza leczącego – wyjaśnia Sławomir Mondygraf.

Później ubezpieczony otrzyma wezwanie na badanie przez lekarza orzecznika. Na podstawie jego orzeczenie Zakład wydaje decyzję.

– Przyznane świadczenie rehabilitacyjne zawsze się płaci po zakończeniu zasiłku chorobowego. Czyli między zasiłkiem a świadczeniem nie może być przerwy, musi być wypłacone świadczenie. Jeżeli jest wniosek o zasiłek na 12 miesięcy, a lekarz orzecznik przyznał na 3, to oczywiście płacimy przez 3 miesiące. Można przed upływem tych trzech miesięcy złożyć kolejny wniosek, będzie kolejne orzeczenie, ale wszystko ma być ciągiem. Nie może być żadnej przerwy w pobieraniu tego świadczenia rehabilitacyjnego – tłumaczy ekspert ZUS.

Gdyby jednak świadczenie nie zostało przyznane, od takiej decyzji można się odwołać do sądu.

Jakie świadczenie i w jakiej wysokości można uzyskać

Zasadniczo świadczenie uzależnione jest od osiąganych zarobków.

– Wysokość wynosi przez pierwsze trzy miesiące 90 proc., a przez pozostałe  - 75 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Natomiast jeśli jest to spowodowane chorobą zawodową lub wypadkiem przy pracy, to jest to 100 proc. podstawy wymiaru. I świadczenie może być przyznane maksymalnie do 12 miesięcy – mówi Sławomir Mondygraf.

Dla celów obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia tego świadczenia podlega waloryzacji od pierwszego dnia okresu, na który świadczenie zostało przyznane.

Kiedy świadczenie rehabilitacyjne nie może być przyznane

Jednak przed złożeniem wniosku warto wiedzieć, kiedy dokumenty na pewno zostaną odrzucone.

– Najczęściej świadczenie nie przysługuje, do kiedy ubezpieczony nie wyczerpał zasiłku. Po drugie jeśli ma prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, prawo do emerytury czy urlopu dla poratowania zdrowia. Z mocy przepisów tych wniosków się nie rozpatruje, świadczenie nie przysługuje, mimo wyczerpania prawa do zasiłku chorobowego – podkreśla ekspert ZUS.

Ponadto świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje:

•za okresy, w których ubezpieczony zachowuje prawo do wynagrodzenia na podstawie przepisów szczególnych,

•w okresie urlopu bezpłatnego, lub urlopu wychowawczego,

•w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, z wyjątkiem przypadków, w których prawo do zasiłku wynika z ubezpieczenia chorobowego osób wykonujących odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,

•za cały okres świadczenia rehabilitacyjnego, jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia, co zostało stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu,

•za miesiąc kalendarzowy, w którym zostało stwierdzone wykonywanie pracy zarobkowej albo wykorzystywania okresu, na który świadczenie zostało przyznane niezgodnie z jego celem.

Ważne!

Świadczenie rehabilitacyjne za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego (wypadkowego) nie przysługuje, gdy osoba niezdolna do pracy kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres choroby.

Świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługuje ponadto w przypadku, gdy:

•wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa,

•ubezpieczony, będąc w stanie nietrzeźwości albo pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku,

•ubezpieczony odmówił bez uzasadnionej przyczyny poddania się badaniu w celu ustalenie zawartości w organizmie alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych albo przez swoje zachowanie uniemożliwił przeprowadzenie takiego badania.

Więcej informacji na stronie:  www.zus.pl

Krzysztof Rzyman /mb

Podstawa prawna:

Ustawa z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do 3 lat (Dz.U. nr 45, poz. 235 ze zm.).

Ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2005 r. nr 31, poz. 267).