"Tu mówi Londyn" - trzy słowa, które weszły do naszej historii
7 września 1939 roku nadano w BBC pierwszą audycję po polsku. Zaczynała się, jak potem każda, od tych samych słów: Tu mówi Londyn.
2024-09-07, 05:50
Powiązany Artykuł
Wrzesień 1939 roku w Polskim Radiu. Posłuchaj!
Przed mikrofonem jako pierwszy przemówił Edward Raczyński, ówczesny ambasador Rzeczpospolitej Polskiej przy dworze św. Jakuba, który wygłosił własne oświadczenie i odczytał m.in. przemówienie premiera Neville'a Chamberleina do narodu polskiego.
Posłuchaj
- Cieszę się, że z okazji otwarcia polskich audycji w Radio w Londynie, mogę przemówić do was drodzy rodacy. Polska napadnięta przez wroga, stawia bohaterski opór najeźdźcy, budząc podziw i najgłębsze uczucia sympatii całego świata – mówił Edward Raczyński. – Nie ma wątpliwości, że naród polski przejdzie tę wielką próbę, która powiedzie do zwycięstwa.
Posłuchaj fragmentu archiwalnego przemówienia Edwarda Raczyńskiego z 7 września 1939 oraz wypowiedź Raczyńskiego po 50 latach – o tym, co czuł mówiąc wtedy te słowa do Polaków.
REKLAMA
- To radio w czasie wojny i potem przez długie lata było jedynym łącznikiem Polaków w kraju z wolnym światem – mówił po latach Edward Raczyński, były prezydent RP na uchodźstwie.
We wrześniu 1939 roku Radio Polskie BBC nadawało audycje dwa razy dziennie. Na początku wiadomości bieżące z dziennika. Od października audycji przybywało. Poza informacjami z frontów i sytuacji politycznej, sekcja polska spełniła ważną rolę w podtrzymaniu łączności między Polakami w kraju i rozproszonymi po całym świecie wojennej zawieruchy.
Posłuchaj
W audycjach BBC wielokrotnie przemawiali wybitni polscy politycy, wśród nich gen. Władysław Sikorski czy premier Stanisław Mikołajczyk. Przez długi czas radio nadawało też komunikaty o zaginionych członkach rodzin i o losie odnalezionych. Była to pierwsza taka inicjatywa w historii radiofonii.
REKLAMA
Powiązany Artykuł
Polscy żołnierze na frontach II wojny światowej - zobacz serwis historyczny
W 1944 roku BBC jako pierwsza rozgłośnia poinformowała o wybuchu Powstania Warszawskiego i emitowała komunikaty powstańczej radiostacji "Błyskawica". Po wojnie starała się przełamać blokadę informacyjną i cenzurę krajów komunistycznych. Tak jak w przypadku innych rozgłośni była zagłuszana z terytorium Polski i ZSRR. Sygnałem rozpoznawczym zapowiadającym w eterze Radio BBC w czasie wojny był powtarzający się dźwięk "V" w alfabecie Morsa, oznaczający zwycięstwo. We wrześniu 1939 roku do serwisów zagranicznych dołączono siódmy – po polsku. Na koniec wojny Radio BBC docierało do 45 krajów z serwisami w rodzimych językach. Sekcja Polska BBC nadawała do grudnia 2005.
im
REKLAMA