Władysław Umiński - zapomniany "polski Verne"
- Całe swoje długie życie poświęciłem dla poszerzenia Waszych wiadomości o naszym pięknym świecie. Ludzie, których przygody i czyny Wam opisywałem, powinni być dla Was przykładem, jak należy postępować, ażeby stać się dzielnymi obywatelami i wzbogacić swoje życie bohaterskimi czynami - mówił do słuchaczy Polskiego Radia pionier polskiej fantastyki.
2022-12-31, 05:40
31 grudnia 1954 zmarł Władysław Umiński, pisarz, autor popularnych swego czasu książek dla dzieci i młodzieży, publicysta. Napisał 37 powieści i 47 prac popularnonaukowych.
- W piętnastym roku życia wydrukowałem swoją pierwszą pracę. Była to nowelka pod tytułem "Z Korsyki", ale redaktor nie chciał uwierzyć, że ten krótki utwór wyszedł spod pióra tak młodziutkiego chłopca - wspominał na antenie PR Władysław Umiński.
Posłuchaj
Dla młodego chłopca, urodzonego 10 listopada 1865 w niewielkim Przedczu na Kujawach, było to wielkie przeżycie. Po ukończeniu gimnazjum Umiński odbył służbę wojskową i studiował w Petersburgu. - Podróżowałem w nieraz bardzo ciężkich warunkach. Niejedną moją wycieczkę w dalsze kraje mógłbym śmiało zatytułować "Podróż bez pieniędzy", tak jak moją trzecią książkę - wspominał autor.
REKLAMA
Swoją pierwszą powieść wydał w roku 1891. Twórczość Umińskiego rozwijała się pod wpływem późnego pozytywizmu. Na polski grunt zaszczepił powieść naukową, stąd częste porównania z Juliuszem Vernem. Chętnie sięgał po motywy awanturnicze, budował oś fabuły wokół podróży po odległych krajach, snuł wizje na temat podróży międzyplanetarnych.
Pod koniec życia pisał: "Może za lat kilkanaście wielki samolot poruszany energią atomową oderwie się od Ziemi i poprzez niezmierne przestrzenie dotrze na Marsa lub Wenerę". "Zaziemskie światy", "Na drugą planetę" czy "W podobłocznych krainach" - to tylko niektóre z jego dzieł.
Był wielkim wielbicielem awiatyki. W młodości konstruował modele maszyn latających, awiatyce poświęcał dużą część twórczości. To on jako pierwszy wprowadził do języka polskiego słowo "samolot".
Posłuchaj audycji o Władysławie Umińskim z archiwalnymi nagraniami głosu pisarza.
bm
REKLAMA
REKLAMA