Rząd pracuje nad zmianami w obowiązku meldunkowym. Co trzeba wiedzieć o meldunku?

Przygotowana przez MSWiA nowelizacja utrzymuje obowiązek meldowania od przyszłego roku. Obecnie obowiązująca ustawa o ewidencji ludności zakłada zniesienie tego obowiązku od 1 stycznia 2018 r.
 
Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu pozostawienie obowiązku meldunkowego wynika z tego, że gromadzenie danych o miejscu zamieszkania ma kluczowe znaczenie dla prawidłowej realizacji m.in. obowiązków administracji publicznej związanych z głosowaniem w wyborach, realizacją zadań z zakresu zabezpieczenia społecznego, tj. emerytur, rent, dodatków, opieki społecznej, ubezpieczeń społecznych.

"Wiedza o liczbie i strukturze mieszkańców pozyskiwana w oparciu o dane wynikające z ewidencji ludności ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia opieki żłobkowej, przedszkolnej, miejsc w szkołach, planowania obwodów szkolnych. Informacja o liczbie mieszkańców wpływa na obliczanie liczby radnych, a także ma istotne znaczenie w kontekście przeprowadzania referendum lokalnego" - dodano w uzasadnieniu.

Meldunek przez internet

W projektowanej noweli wprowadzono uproszczenie przy wykonywaniu obowiązku meldunkowego. "Wejście w życie niniejszej regulacji umożliwi dokonywanie wszystkich czynności z zakresu obowiązku meldunkowego w formie elektronicznej, bez konieczności osobistej wizyty w urzędzie" - podkreślono.

W projekcie zaproponowano także zmiany w formularzu meldunkowym pozwalające na zameldowanie na pobyt stały i jednoczesne wymeldowanie z pobytu czasowego. Tak samo zameldowanie na pobyt czasowy z jednoczesnym wymeldowaniem z pobytu stałego, przy użyciu jednego formularza.

Zmiany z numerami PESEL

Nowelizacja ma także umożliwić uzyskanie numeru PESEL przy ubieganiu się o wydanie dowodu osobistego przez osoby zamieszkałe w Polsce. Obecnie obywatele polscy zamieszkujący w Polsce, którzy nie posiadają numeru PESEL, a chcą otrzymać dowód osobisty, muszą w pierwszej kolejności ubiegać się o numer PESEL, najpierw składając wniosek do organu gminy, a dopiero potem wnioskować o wydanie dowodu osobistego.

Celem projektu jest również uporządkowanie i doprecyzowanie niektórych przepisów związanych z nadawaniem numeru PESEL cudzoziemcom. Po zmianach maja go dostawać wszyscy cudzoziemcy dokonujący zameldowania na pobyt stały lub czasowy na terytorium Polski. "Efektem zaproponowanych regulacji w tym zakresie będzie gromadzenie informacji o wszystkich cudzoziemcach przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na czas pobytu, w centralnym rejestrze PESEL" - podkreślono.

Pierwotnie projekt noweli obejmował także zmiany w ustawie Prawo o aktach stanu cywilnego, w których zaproponowano rozszerzenie zakresu zbieranych danych dotyczących urodzenia dziecka. Wątpliwości w tej sprawie wyrażały m.in. Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych i Fundacja Panoptykon.

Tylko ewidencja

O obowiązku meldunkowym powinien pamiętać każdy, kto ma polskie obywatelstwo i mieszka w Polsce. Obowiązek meldunkowy polega na: zameldowaniu się w miejscu pobytu stałego lub zameldowaniu się w miejscu pobytu czasowego; wymeldowaniu się z miejsca pobytu stałego oraz wymeldowaniu z miejsca pobytu czasowego; zgłoszeniu wyjazdu za granicę oraz zgłoszeniu powrotu z wyjazdu z zagranicy.

Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawie meldunek nie daje żadnych uprawnień do lokalu. Jest jedynie potwierdzeniem miejsca stałego lub tymczasowego pobytu osoby, potrzebnym do celów ewidencyjnych. Przepisy stwierdzają, że meldunek to czynność techniczno-administracyjna, która nie wywołuje żadnych skutków w sferze prawa cywilnego. Szczegółowe zapisy wyjaśniające procedurę zameldowania i wymeldowania zawiera Ustawa o ewidencji ludności i dowodach osobistych.



Ułatwienia już są

Część przepisów regulujących kwestię meldunku obowiązuje od 2013 r. W myśl tych regulacji nie trzeba najpierw wymeldowywać się w jednym miejscu, aby móc zameldować się w nowym. Wszystkie te czynności można wykonać w jednym urzędzie, z chwilą zameldowania się w nowym miejscu. Wydłużony został z 4 do 30 dni termin na zgłoszenie meldunku. Te formalności może załatwić ustanowiony pełnomocnik.

Przy dopełnianiu obowiązku meldunkowego nie trzeba podawać m.in. informacji o wykształceniu i obowiązku wojskowym. Od 2013 r. zniesione zostały również sankcje za niedopełnienie obowiązku meldunkowego.

Zniknął też obowiązek zameldowania obywateli polskich oraz obywateli UE na pobyt czasowy nieprzekraczający trzech miesięcy. Zrezygnowano z obowiązku meldunkowego wczasowiczów i turystów. Właściciele, dozorcy, administratorzy nieruchomości oraz zakładów pracy nie weryfikują wypełniania obowiązku meldunkowego przez mieszkańców lub pracowników.

pr, obywatel.gov.pl, pap