Giuseppe Tornatore, czyli nowe włoskie kino w dobrej formie
68 lat temu, 27 maja 1956 roku urodził się włoski reżyser Giuseppe Tornatore. Jego najwybitniejsze filmy, takie jak "Cinema Paradiso" oraz "Malena", nawiązują do najlepszych tradycji kina włoskiego.
2024-05-27, 05:35
Choć w kontekście tego włoskiego reżysera mówi się głównie o jego drugim filmie - "Cinema Paradiso" (1989) wyróżnionym Oscarem i główną nagrodą jury Festiwalu w Cannes - to ma on w swoim dorobku jeszcze inne ciekawe obrazy, jak choćby "Malena".
Powrót do starego kina
Giuseppe Tornatore zadebiutował pełnometrażową fabułą "Kamorysta" w 1986 roku o znanym szefie mafii, a już drugim filmem zyskał - choć po licznych przygodach - międzynarodową sławę. Było to właśnie nostalgiczne, a wręcz sentymentalne "Cinema Paradiso", które opowiada historię reżysera powracającego do swoich rodzinnych stron. Pretekstem do tego staje się pogrzeb Alfreda - starego kinooperatora, z którym bohater jako mały chłopiec się przyjaźnił i który wprowadził go w świat kina. Małe sycylijskie miasteczko z młodości bohatera zagrała Bagheria - miejscowość na Sycylii, z której pochodzi Tornatore.
Zaskakujący jest fakt, że początkowo film nie przypadł do gustu włoskiej publiczności. Kina odwoływały pokazy, a producent domagał się znacznych skrótów. Dopiero po roku przemontowane "Cinema Paradiso" w wersji dwugodzinnej zaczęło święcić triumfy na festiwalach i w kinach.
REKLAMA
Od "Cinema Paradiso" rozpoczęła się długa współpraca młodego wówczas i nieznanego Tornatore z włoskim mistrzem, kompozytorem Ennio Morricone.
Morski muzyk
Wielką produkcją, choć nie do końca udaną, był "1900: Człowiek legenda" z 1998 roku, opowiadający o niezwykłym pianiście, który urodził się i całe życie spędził na statku, grając dla pasażerów eleganckich rejsów. Historia zaczerpnięta została z książki znanego włoskiego pisarza Alessandra Baricco "Novecento".
- W moich książkach morze, pokazane i odczuwane w bardzo różny sposób, dla poszczególnych bohaterów ma różne oblicza - mówił Alessandro Baricco w audycji Magdaleny Mikołajczuk w Polskim Radiu. - Często jest to miejsce, w którym ludzie odnajdują prawdę. To się wywodzi z moich dziecięcych marzeń, kiedy wydawało mi się, że kiedy wreszcie uda mi się dotrzeć nad morze, to odnajdę tam siebie - tłumaczył.
REKLAMA
Posłuchaj
Głównym grzechem tego filmu jest duża ilość przedłużających się w nieskończoność sentymentalnych scen i wydłużanie przez to filmu ponad miarę. Ta tendencja była zresztą widoczna już w "Cinema Paradiso", natomiast udało się ją opanować w najbardziej bodaj udanym filmie reżysera, w "Malenie" z 2000 roku z Monicą Bellucci w roli tytułowej.
Powrót na Sycylię
REKLAMA
Znów posługuje się Tornatore motywem małego sycylijskiego miasteczka, w którym umiejscawia całą akcję filmu w czasie II wojny światowej, a także znowu pojawia się dziecięca perspektywa, z której poznajemy wydarzenia. Chłopiec obsesyjnie zakochany w dorosłej, pięknej Malenie nie spodziewa się, że jej uroda staje się jej przekleństwem - obiektem początkowo opanowanej żądzy mężczyzn i zawiści kobiet. Z czasem jednak te narastające napięcia muszą znaleźć ujście.
- Muzyka Ennio Morricone nie odgrywa specjalnie wyeksponowanej roli w filmie. Nie jest to muzyka, która byłaby osobną bohaterką, która by się rzucała w uszy - twierdził redaktor Grzegorz Dąbrowski w audycji w Polskim Radiu. - Trzeba powiedzieć, że Monica Bellucci przykuwa uwagę i być może dlatego nie starczyło miejsca dla muzyki - mówił.
Posłuchaj
REKLAMA
Po raz kolejny do takiej właśnie atmosfery Sycylii powrócił Tornatore w filmie "Baaria", w którym małe miasteczko Bagheria, jego życie i historia, staje się głównym bohaterem opowieści. Mimo ogromnego budżetu świadczącego o ambicjach twórców film nie należy do udanych ani docenionych przez krytykę.
Tornatore poszukuje nowych tematów i nie boi się różnych gatunków, mocną stroną jego filmów są zaś niezwykłe kreacje aktorskie, które stworzyli: Geoffrey Rush w "Koneserze" (2013), Roman Polański i Gerard Depardieu w "Czystej formalności" (1994) czy Tim Roth we wspomnianym "1900: Człowiek legenda". Żadnym filmem jednak Tornatore nie pobił sukcesu swojego "Cinema Paradiso".
az
REKLAMA