Prof. Wysocki o wyzwoleniu Warszawy: to nie było odzyskanie niepodległości
- Do 1956 r. mamy formalną okupację ziem polskich przez Sowietów. Tak trzeba widzieć ten proces i w żadnym stopniu nie może być on łączony z jakimkolwiek wyzwoleniem Warszawy w 1945 r. - mówił w Polskim Radiu 24 prof. Wiesław Wysocki, historyk (UKSW).
2022-01-18, 13:30
17 stycznia 1945 roku do zniszczonej Warszawy wkroczyli żołnierze Armii Czerwonej oraz 1 Armii Wojska Polskiego. Tego dnia zakończyła się trwająca od 1939 roku niemiecka okupacja miasta, a zaczęła okupacja sowiecka.
Walki o Warszawę rozpoczęły się już 14 stycznia, a zdobycie miasta było częścią wielkiej sowieckiej operacji wiślańsko-odrzańskiej. 17 stycznia między innymi poprzez zamarzniętą Wisłę do zburzonej stolicy wkroczyli Sowieci oraz polscy żołnierze z 1 Armii Wojska Polskiego.
Miasta broniły niewielkie siły niemieckie, do walk doszło jednak w pobliżu Dworca Głównego, w Lasku Bielańskim, a także w ścisłym centrum w Alejach Jerozolimskich. W wyniku walk zginęło kilkuset żołnierzy. Sowieci mogli wkroczyć do Warszawy jeszcze w sierpniu 1944 roku. Wtedy jednak nie pomagając powstańcom warszawskim, skazali miasto na zagładę.
Prof. Wiesław Wysocki przypominał, jak wyglądało zajęcie Warszawy. - Wojska sowieckie ze współdziałaniem wojska polskiego zajęły gruzy Warszawy. Wyzwolenie jest związane z odzyskaniem niepodległości, tu o żadnym odzyskaniu niepodległości nie było mowy. Legalny rząd znajdował się ciągle w Londynie, w Polsce zainstalowany został marionetkowy rząd, dyspozycyjny wobec Moskwy - zaznaczył.
REKLAMA
- Cały system komunistyczny oparty jest na fikcji, także historycznej. Tu mamy jej najlepszy przykład. Wojska niemieckie dowodzone przez gen. Eisenstucka zostały wycofane z Warszawy, doszło do sporadycznych walk w rejonie Dworca Gdańskiego, Nowego Światu i Alei Jerozolimskich z siłami osłonowymi. Ruiny Warszawy zostały zajęte w ciągu kilku godzin przez atakujące wojska. To była wymiana ognia z jednostkami osłonowymi - zaznaczył i dodał, że do roku 1956 na terenie Polski stacjonowały wojska sowieckie bez jakikolwiek umocowań w umowach międzynarodowych.
Posłuchaj
Już we wrześniu 1944 roku na zajętej przez Armię Czerwoną praskiej części Warszawy rozpoczyna się okres terroru. Do katowni NKWD trafiają ludzie związani z Armią Krajową. W momencie wkroczenia do zniszczonego miasta sowietów w stolicy przebywało od kilkuset do około tysiąca ludzi ukrywających się w ruinach. Od stycznia 1945 do Warszawy zaczynają powracać mieszkańcy, wielu z nich od razu trafia do sowieckich aresztów, w tym byli powstańcy warszawscy.
Więcej w nagraniu.
REKLAMA
***
Audycja: "Temat dnia/Gość PR24"
Prowadzący: Tadeusz Płużański
Gość: prof. Wiesław Wysocki
REKLAMA
Data emisji: 18.01.2022
Godzina: 11.08
PR24/ka
REKLAMA