Gdzie jest czarny neseser? Czym były "metalofony"?
"Metalofonami" nazywano płyty z blachy cynkowej grubości 0,5 mm, pokrytej czarnym lakierem nitrocelulozowym. Takie płyty ewakuowano we wrześniu 1939 roku z Polskiego Radia. Do dzisiaj nie wiadomo, co stało się z jedną z trzech części tego bezcennego zbioru nagrań.
2022-06-24, 05:40
Przed wojną w Polskim Radiu istniały dwie techniki zapisu dźwięku: magnetyczna (na szpuli taśmy stalowej) i mechaniczna. Ta druga polegała na nanoszeniu rowków odpowiadających dźwiękowi na gładkiej powierzchni płyty.
W latach 30. korzystano w Polskim Radiu z dwóch rodzajów płyt. Pierwszy to płyty jednowarstwowe, wykonane z polichlorku winylu plastyfikowanego zmiękczaczami ftalanowymi - to tzw. płyty decelinowe. Drugim były właśnie "metalofony", czyli płyty blaszane, dwuwarstwowe. Taka płyta pozwalała - ze względu na stosunkowo szybką rotację i szerokie rowki zapisu - na utrwalenie zaledwie 4 minut nagrania, a więc np. przemówienia Stefana Starzyńskiego, z których wiele trwało ok. 17-18 min. musiały być nagrywane na aż pięciu płytach.
***
Polskie Radio zainicjowało w piątek, 6 maja, narodowe poszukiwania zaginionego zbioru płyt z września 1939 roku. Akcję "Gdzie jest czarny neseser?” wspierają: Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Instytut Pamięci Narodowej.
Część odnalezionej kolekcji – w postaci 93. metalowych płyt gramofonowych – została wpisana w ubiegłym roku na Listę Krajową programu UNESCO "Pamięć świata". Nagrania te zostały wydane właśnie przez Agencję Muzyczną Polskiego Radia w postaci pięciopłytowego, ekskluzywnego boxu.
REKLAMA
Premiera albumu "Kolekcja płyt gramofonowych Polskiego Radia z września 1939 roku" jest dla Polskiego Radia jednocześnie impulsem do rozpoczęcia poszukiwań brakującej części kolekcji płyt – akcja opatrzona została hasłem: "Gdzie jest czarny neseser? Polskie Radio inicjuje narodowe poszukiwania zaginionego zbioru płyt z września 1939 roku".
Więcej informacji po adresem czarnyneseser.pl
mat. prasowe/bm
REKLAMA
REKLAMA