ETF - coraz częstszy wybór polskich inwestorów
2022-08-26, 12:45
Tylko w ciągu ostatnich trzech lat wartość obrotów ETF-ami na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie wzrosła niemal siedmiokrotnie. Na świecie notowanych jest już ponad 10 tysięcy ETF-ów. Co sprawia, że ETF-y stają się najbardziej popularnym produktem inwestycyjnym?
Wprowadzenie
Na początku lat 90-tych, w pierwszym okresie funkcjonowania Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie już samo pytanie o możliwość zakupu indeksu było więcej niż abstrakcyjne. W czasach, kiedy na warszawskim parkiecie notowanych było zaledwie kilka spółek, do punktów obsługi biur maklerskich należało udać się osobiście, a zlecenia składać na specjalnych formularzach, nikt nie myślał o produktach inwestycyjnych uśredniających kilkanaście czy kilkadziesiąt akcji.
Dziś, kiedy GPW jest jedną z bardziej liczących się giełd na świecie, a notowanych jest około 800 spółek, maklerzy są przyzwyczajeni do udzielania inwestorom informacji o indeksach z giełdy polskiej, niemieckiej czy nawet amerykańskiej.
Czym są indeksy giełdowe?
To wskaźniki pokazujące średnie zmiany kursów akcji spółek giełdowych należących do danej grupy spółek (tzw. indeksu). Na samej Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie obliczanych jest kilkadziesiąt indeksów opartych na notowanych na niej akcjach. Najbardziej znanym indeksem jest WIG20, czyli indeks 20 największych spółek notowanych na warszawskim parkiecie. W jego skład wchodzą takie spółki, jak największe państwowe banki – PKO BP i Bank Pekao, ale też PZU, KGHM, PKN Orlen, jak i szybko rosnące spółki prywatne – Dino Polska, CD Projekt, Allegro, LPP, czy banki Santander Polska i mBank. Jak widać, skład indeksu jest dosyć zróżnicowany, zarówno jeśli chodzi o wielkość, jak i branżę, w której spółka działa.
Do czego właściwie służą indeksy?
Jeżeli po sesji giełdowej chcielibyśmy odpowiedzieć na pytanie „jak zachowywały się dzisiaj największe spółki na GPW?”, moglibyśmy po kolei wymieniać zmiany ich kursów – np. pierwsza wzrosła o 2%, druga spadła o 1%, a kurs trzeciej się nie zmienił, i tak do 20 spółki. Jednak prościej jest powiedzieć, że na danej sesji giełdowej indeks WIG20 np. wzrósł o 1,5% albo spadł o 0,5%. Indeks pokazuje jaka była tendencja zmiany cen średnio na największych spółkach, uwzględniając w obliczeniach ich wielkość.
W ten sam sposób działają pozostałe indeksy giełdowe np. mWIG40 (kolejnych 40 spółek pod względem ich wartości rynkowej), sWIG80 (kolejnych 80 mniejszych spółek następujących po 60 wchodzących w skład WIG20 i mWIG40). Najszerszym indeksem, obejmującym prawie wszystkie spółki notowane na warszawskiej giełdzie, jest najstarszy indeks GPW – WIG, czyli Warszawski Indeks Giełdowy, pokazujący koniunkturę na całym rynku.
Indeksy nie są niczym nowym na rynku giełdowym. Najbardziej znane indeksy światowe, o największym znaczeniu dla globalnego rynku kapitałowego, to m.in. Dow Jones (uwzględniający m.in. Apple, McDonald’s, Microsoft, Walt Disney, Nike, IBM), DAX, Nasdaq, S&P500, NIKKEI. Pokazują sytuację na największych giełdach świata – Dow Jones należy do giełdy nowojorskiej, DAX – do giełdy we Frankfurcie, Nasdaq – pokazuje zmiany cen największych spółek technologicznych notowanych na giełdzie o tejże nazwie, S&P500 to indeks 500 największych spółek amerykańskich, a w skład NIKKEI wchodzą spółki japońskie.
A jak to się ma do produktów inwestycyjnych?
Nie możemy jednak kupić indeksu giełdowego bezpośrednio, jak np. akcji. Temu służą m.in. ETF-y (Exchange Traded Funds). Są to pasywne fundusze inwestycyjne notowane na giełdzie, które mają za zadanie odzwierciedlać zachowanie się danego instrumentu bazowego (np. indeksu giełdowego, cen złota, surowca czy portfela akcji spółek z wybranego sektora). Dzięki jednemu ETF-owi możemy w prosty sposób zainwestować w cały rynek akcji w danym kraju czy regionie. Są również ETF-y, których cena oparta jest na indeksach branżowych. Pełna swoboda wyboru.
Również na warszawskiej giełdzie są ETF-y, które naśladują wybrane indeksy. Przykładowo, ETF na WIG20 zmienia się dokładnie tak, jak sam indeks WIG20 z tym, że jest to indeks dochodowy - w swojej cenie uwzględnia wszystkie korzyści, jakie dają inwestorom spółki wchodzące w jego skład, np. dywidendy. Powoduje to, że stopa zwrotu, obejmując oprócz zmian kursu akcji, również te korzyści, jest wyższa.
ETF-y mają o wiele więcej zalet, m.in. bardzo niskie koszty zarządzania czy możliwość ich zakupu na kontach IKE i IKZE, możliwość kupowania i śledzenia ceny w trakcie sesji giełdowych. ETF-y są świetnym instrumentem do pasywnego inwestowania długoterminowego.
Posłuchaj
ETF-y stają się najbardziej popularnym produktem inwestycyjnym – na świecie notowanych jest już ponad 10 tysięcy ETF-ów. Aktywa zgromadzone na tych instrumentach wynoszą około 9 bilionów dolarów amerykańskich oraz rosną nieprzerwanie od ponad 20 lat, czyli od początku historii tych instrumentów finansowych. Ich właściwości pozwalają na szerokie wykorzystanie przez inwestorów indywidualnych oraz przez największe instytucje zarządzające aktywami klientów. Na GPW oferta ETF-ów się stale poszerza, umożliwiając inwestorom wybór produktu do swoich potrzeb, co potwierdzają statystyki. Tylko w ciągu ostatnich trzech lat wartość obrotów ETF-ami na GPW wzrosła niemal siedmiokrotnie.
Więcej o produktach strukturyzowanych, w tym ETF-ach można znaleźć na www.gpw.pl/etfy oraz w cyklu filmów #ETPnaGPW.
Bogdan Kornacki, Senior Product Manager w Dział Rozwoju Rynku, GPW /art. sponsorowany