Politechnika Lwowska, jedna z najstarszych polskich wyższych szkół technicznych

180 lat temu, 24 stycznia 1843 roku, cesarz Austrii Ferdynand I wydał dekret, na mocy którego powołano we Lwowie Akademię Techniczną, a jej otwarcie określono na dzień 4 listopada 1844 roku.

2023-01-24, 05:30

Politechnika Lwowska, jedna z najstarszych polskich wyższych szkół technicznych
Politechnika Lwowska, 1939. Foto: Wikipedia/domena publiczna

Przez 9 miesięcy tworzono zaplecze i struktury nowej szkoły technicznej, gromadzono kadry profesorskie, pisano programy nauczania i organizowano siedzibę wraz z salami wykładowymi. Jak się okazuje była to druga najstarsza polska uczelnia techniczna po założonej z inicjatywy Stanisława Staszica w 1816 roku Szkole Akademiczno - Górniczej w Kielcach. Uczelnię lwowską przekształcono w Politechnikę dopiero pod rządami dyrektora Aleksandra Reisingra, w latach 1849-1871. Zarządzana była przez Kolegium Profesorów, wśród których jednego minister oświaty mianował dyrektorem i pierwszym z nich został galicyjski Austriak Florian Schindler.


Posłuchaj

Politechnika Lwowska - gawęda Witolda Szolgini z cyklu "Lwów. Krajobrazy serdeczne". (PR, 1994) 4:52
+
Dodaj do playlisty

 

Nieco wcześniej, z dwu szkół i Uniwersytetu Lwowskiego powołano do życia w 1835 roku Akademię Realno - Handlową. Tam jednak przedmioty techniczne nie były zbyt dobrze reprezentowane i poziom nauczania pozostawiał wiele do życzenia. Złośliwi twierdzili nawet, że był on niższy niż poziom dobrej szkoły średniej. Strony opisujące historię Politechniki Lwowskiej (choć najpierw była to Akademia Techniczna) plasują wydarzenia 1843 roku w chronologicznym porządku i czytamy tam:

"Galicja bardziej potrzebowała szkolnictwa technicznego, więc w Galicji nikt nie dał się zwieść pozorom. Sejm Stanowy coraz energiczniej domagał się zmian, a gdy atmosfera spiskowa ogarnęła cały kraj, wówczas 24 stycznia 1843 r. Ferdynand I zgodził się wzmocnić Akademię o równorzędne trzyletnie oddziały - techniczny oraz gospodarstwa wiejskiego pod nową nazwą Akademii Technicznej. Zaraz Sejm Stanowy wystąpił o powołanie na jej dyrektora Jakuba Reutera, chemika, profesora mineralogii i towaroznawstwa na politechnice wiedeńskiej, pochodzącego z Galicji Austriaka, znającego język polski. W przeciągu roku sprawy uruchomienia uczelni uległy jednak dalszym zmianom: we wrześniu 1844 r. otwarto Akademię Techniczną (dalej AT) w tzw. Domu Darowskiego przy ul. Ormiańskiej 2: naprzeciwko mieścił się uniwersytet Józefiński z biblioteką w byłym kościele Trynitarzy, niedaleko mieściła się powiązana z AT szkoła realna. Na czele uczelni stanął inny Austriak, pochodzący z Galicji FLORIAN SCHINDLER (Reuter mianowany został tymczasem dyrektorem cesarskiego muzeum techniki),absolwent politechniki wiedeńskiej i doktor filozofii uniwersytetu wiedeńskiego. Uroczyste otwarcie odbyło się 4 listopada 1844 r- Uczelnia stała się dwuoddziałową o trzyletnich wydziałach - technicznym i handlowym, z powiązaną z nią szkołą realną lub dla innych kandydatów, z ukończonym już wtedy sześcioletnim gimnazjum".

REKLAMA

W tym pierwszym okresie działania, do Wiosny Ludów, uruchomiono sześć katedr i były to katedra matematyki, katedra fizyki, katedra mechaniki z geometrią wykreślną oraz rysunkiem technicznym, katedra chemii, katedra budownictwa i katedra geometrii praktycznej, czyli po prostu geodezji. Niektórzy kandydaci na studentów nie mogli poszczycić się wymaganą wiedzą, stąd uczenia zapewniła także wykłady uzupełniające z arytmetyki i matematyki elementarnej. Po Wiośnie Ludów nastąpił okres przejściowy i dopiero po 1860 roku prowadzono stopniową polonizację uczelni i realnie przekształcono ją w samodzielną Politechnikę... wcześnie wskazane było "douczenie się" na Politechnice Wiedeńskiej po odbyciu kursów w Akademii Technicznej we Lwowie.

Wspomnijmy zatem ten jeden z najstarszych przybytków wiedzy technicznej w ówczesnej Polsce. Trzeba przyznać, że uczelnia ta działała nieprzerwanie od chwili powstania aż do odzyskania niepodległości w 1918 roku.

PP

Polecane

REKLAMA

Wróć do strony głównej