78. rocznica wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau. Honorowy patronat nad obchodami objął prezydent Andrzej Duda
Obchody 78. rocznicy oswobodzenia niemieckiego obozu Auschwitz odbędą się dziś w Miejscu Pamięci Auschwitz; zarówno w Oświęcimiu, jak i Brzezince. Najważniejszymi gośćmi będzie ok. 20 byłych więźniów, spośród których głos zabiorą Żydówka Eva Umlauf i Polka Zdzisława Włodarczyk.
2023-01-27, 08:40
Honorowy patronat nad obchodami rocznicowymi objął prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda.
W piątkowe przedpołudnie byli więźniowie oraz dyrekcja Muzeum Auschwitz odda hołd ofiarom składając wieńce i znicze przy Ścianie Straceń na dziedzińcu bloku 11 w byłym niemieckim obozie Auschwitz I. W tym miejscu Niemcy rozstrzelali wiele tysięcy osób, głównie Polaków.
Pozbawianie tożsamości
Główna ceremonia rozpocznie się w południe w budynku tzw. centralnej sauny w byłym KL Auschwitz II-Birkenau, gdzie od grudnia 1943 r. Niemcy prowadzili procedurę przyjęcia nowo przywiezionych więźniów do obozu. Tutaj pozbawiano ich tożsamości; ludzie stawali się numerami. Głos zabiorą byłe więźniarki: Żydówka Eva Umlauf oraz Polka Zdzisława Włodarczyk z domu Bogdaszewska. Słowa podziękowania wygłosi dyrektor Muzeum Auschwitz Piotr Cywiński.
Udział w uroczystości wezmą m.in. Douglas Emhoff, mąż wiceprezydent Stanów Zjednoczonych Kamali Harris, a także wicemarszałek Senatu RP Michał Kamiński.
REKLAMA
Na ceremonii nie będzie obecny przedstawiciel Rosji. Po napaści na Ukrainę kraj ten nie otrzymał zaproszenia.
Po uroczystości w "centralnej saunie" uczestnicy przejdą przed ruiny komory gazowe i krematorium IV. Tam zmówione zostaną modlitwy. Następnie złożone zostaną znicze. To będzie zwieńczenie obchodów.
"Auschwitz nie spadło z nieba"
Rzecznik Muzeum Auschwitz Bartosz Bartyzel powiedział, że motywem przewodnim tegorocznych obchodów będzie "proces planowania, tworzenia i rozbudowy systemu odczłowieczenia i ludobójstwa w Auschwitz". - Ten proces szczególnie mocno określiły słowa ocalałego Mariana Turskiego: "Auschwitz nie spadło z nieba" - powiedział.
Jak zaznaczył, o ile w 1942 r. kształtowała się funkcja obozu jako ośrodka zagłady, to w 1943 r. przybrała ona charakter przemysłowy. Wiosną tego roku Niemcy ukończyli na terenie obozu Auschwitz II-Birkenau budowę czterech instalacji, w których znajdowały się komory gazowe, ale także nowoczesne urządzenia do kremacji zwłok.
REKLAMA
Dyrektor Muzeum Auschwitz Piotr Cywiński podkreślił, że "odwiedzający Miejsce Pamięci mogą dziś zobaczyć ruiny budynków, które stały się symbolem zagłady Żydów, ale też innych zbrodni popełnianych w Auschwitz na Polakach, Romach, Rosjanach i ludziach innych narodowości".
- Zachowały się jednak plany architektoniczne i konstrukcyjne, które dobitnie ukazują, co człowiek - nawet znakomicie wykształcony - jest w stanie zrobić w imię ideologii. Wszystkie te pozostałości są wymownym ostrzeżeniem dla ludzkości, jakże wymownym dziś w świetle zbrodni wojennych dokonywanych przez Rosję na Ukrainie - podkreślił dyrektor Cywiński.
Tegoroczne obchody rocznicowe w całości będą transmitowane w internecie.
Wyzwolenie obozu
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała zarazem sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości.
REKLAMA
27 stycznia 1945 roku żołnierze Armii Czerwonej otworzyli bramy niemieckiego obozu Auschwitz. Doszło do tego w godzinach popołudniowych.
Przy drutach kolczastych i w barakach żołnierze zastali około 7 tysięcy więźniów. Głównie chorych, skrajnie wyczerpanych i dzieci. Wicedyrektor Muzeum Auschwitz-Birkenau Andrzej Kacorzyk powiedział, że żołnierze witani byli przez więźniów jako wyzwoliciele:
Posłuchaj
"To była niespodziewana wolność dla więźniów, którzy nie wiedzieli kiedy skończy się ich gehenna" - powiedziała Jadwiga Bogucka, która trafiła do obozu jako nastolatka.
Posłuchaj
Więźniowie, którzy byli zdolni do dalszej pracy, zostali wcześniej ewakuowani przez Niemców na tereny Górnego Śląska. Tak zwanymi "Marszami Śmierci" z obozu Auschwitz i podobozów wyprowadzonych zostało około 60 tysięcy więźniów.
PAP/IAR/as
REKLAMA
REKLAMA