"Pod znakiem św. Jerzego i Orła Białego". Obchody 105. rocznicy odzyskania niepodległości przez Gruzję [ZDJĘCIA]

W Warszawie miała miejsce uroczystość z okazji 105. rocznicy odzyskania przez Gruzję niepodległości i z okazji dnia św. Jerzego, patrona Gruzji. 105. rocznica odzyskania niepodległości przez Gruzję przypada 26 maja.

Upamiętnienia miały miejsce w dniu święta patrona Gruzji. Rano w Warszawie miała miejsce uroczysta liturgia ku czci św. Jerzego Zwycięzcy w katedrze św. Marii Magdaleny w Warszawie. Była ona sprawowana w języku gruzińskim.

Z okazji ceremonii przy cmentarzu prawosławnym na Woli miało miejsce okazjonalne odsłonięcie wystawy "Emigracja Gruzińska w Polsce 1921-1939”, której autorem jest dr Dawid Kolbaia ze Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego.

Następnie przed grobem Sergo Kuruliszwilego (1894-1925), pierwszego Konsula Generalnego w Polsce w latach 1918-1920, sprawowana była panichida w jego intencji. Odprawili ją duchowny Patriarchatu Gruzińskiego ks. Dawid Kondżaria i psalmista Mamuka Gwasalia.

REKLAMA

Gruzińska diaspora zapaliła także znicz m.in. przed grobem Jana Kawtaradze (1897-1944).

Jan Kawtaradze (1897–1944) to gruziński oficer kontraktowy Wojska Polskiego. Był także historykiem i wykładowcą w Szkole Studiów Wschodnich w Warszawie. Jego książka „Gruzja w zarysie historycznym” została wydana przez Instytut Wschodni w 1929 roku i  była pierwszą książką dotyczącą dziejów Gruzji wydaną w języku polskim. Został zamordowany 2 sierpnia 1944 r. podczas Powstania Warszawskiego.

Warte przeczytania:

• Gruziński duchowny Dawid Kondżaria: bardzo lubimy Polaków, pamiętamy o naszych przodkach, którzy oddali życie za Polskę

Cmentarz Wojskowy na Powązkach

Z kolei na Wojskowym Cmentarzu na Powązkach w Warszawie zapalono znicze i położono kwiaty na grobach takich postaci jak: Konstanty Terjaszwili (1899-1939), mjr Szałwa Purceladze (zm. 1934), Irena Schirtładze (1928-1944), Aleksander Godzjaszwili (1897-1941), gen. Jan Kazbek (1860-1943), Irakli Kazbek (1905-1935).  

REKLAMA

Na grobie gen. Jana Kazbeki odprawiona została panichida. Generał był w przeszłości m.in. komendantem twierdzy Dęblin. Jego syn Irakli był oficerem Wojska Polskiego.

***

Irena Schirtładze, spoczywająca na Powązkach, była łączniczką batalionu Parasol (Armia Krajowa - zgrupowanie "Radosław", 3 kompania). W chwili śmierci miała zaledwie 16 lat, do powstania przystąpiła jako ochotniczka.

Jej ojciec Arkadiusz Schirtładze był gruzińskim oficerem kontraktowym, został zamordowany przez NKWD w Katyniu. Przed wojną jako kapitan szkolił polskich lotników w Dęblinie, brał udział w kampanii wrześniowej 1939 roku, jednak został pojmany przez sowietów w okolicy Brześcia.

REKLAMA

Aleksander Godzjaszwili (1897-1941) był autorem pracy pt. Zagadnienia Państwa Gruzińskiego w świetle prawa międzynarodowego (Warszawa 1926). W latach 30. był prezesem Komitetu Polsko-Gruzińskiego.

Upamiętnienie przy Muzeum Powstania Warszawskiego

Z kolei przy Muzeum Powstania Warszawskiego złożono 108 tulipanów pod pomnikiem gruzińskich oficerów kontraktowych Wojska Polskiego. Odczytano nazwiska gruzińskich oficerów, którzy służyli w Wojsku Polskim w latach 1921-1939.

W miejscach pamięci przemówienia wygłaszali dr Dawid Kolbaia i płk Tadeusz Chrząstek, ze Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego.

W obchodach uczestniczyła także i przemowy wygłaszała ambasador Gruzji w Polsce JE Diana Zhgenti, a także Młody Ambasador Gruzji w Polsce Tornike Tsikeridze.

REKLAMA

Głos zabierali także inni członkowie gruzińskiej diaspory, a także Sergo Kuruliszwili (Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie) i dr Paweł Libera (Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa).

Historia gruzińskiej niepodległości

- 26 maja 1918 r. Gruzińska Rada Narodowa ogłosiła w Tbilisi Akt Niepodległości Gruzji. W styczniu 1921 r. rząd Rzeczypospolitej Polskiej uznał Republikę Gruzińską de iure to na krótko przed wkroczeniem wojsk sowieckich do Gruzji i ponowną utratą niepodległości. Po miesiącu zaciekłych walk obronnych rząd gruziński zmuszony był opuścić kraj i udać się na emigrację. Znaczna liczba emigrantów gruzińskich, a wśród nich oficerowie i podchorążowie armii gruzińskiej, znalazła się w Polsce, która dla wielu stała się drugą ojczyzną - przekazał wcześniej Polskiemu Radiu dr Dawid Kolbaia, główny organizator obchodów i autor publikacji poświęconych tej tematyce, pt. "Pod skrzydłami Rzeczypospolitej. Emigracja gruzińska w Polsce 1921-1939". [WIĘCEJ NA TEN TEMAT].

- Służyli tu w Wojsku Polskim jako oficerowie kontraktowi, prowadzili przedsiębiorstwa, praktyki lekarskie, trudnili się handlem, studiowali i wykładali w wyższych uczelniach. Wielu ściślej związało swe losy z Polską, tu znajdując żony i zakładając rodziny. Wszyscy jednak pozostawali wierni utraconej ojczyźnie i prowadzili ożywioną działalność niepodległościową w gruzińskich i polsko-gruzińskich organizacjach i stowarzyszeniach, takich jak Komitet Gruziński w Polsce, Klub Gruzińsko-Polski, Koło Studentów Gruzińskich w Polsce - przekazał Polskiemu Radiu dr Kolbaia. 

"Mamy za sobą wspólną historię"

REKLAMA

- Gruzini i Polacy mają za sobą długą wspólną historię. Chcemy przekazać wiedzę o niej tym, którzy jeszcze się z nią nie zetknęli. To jest najważniejszym celem takich obchodów, jak te w dniu świętego Jerzego. Co roku uczestniczy w nich coraz więcej i Gruzinów, i Polaków – przekazał Młody Ambasador Gruzji w Polsce Tornike Tsirekidze.

Jak podkreślił, warto pamiętać, że w Polsce żył, pracował św. Grzegorz Peradze, duchowny gruziński, wybitny naukowiec, który zginął męczeńską śmiercią w Auschwitz, postać ważna dla Polaków i Gruzinów.

Nasz rozmówca przypomniał także o zasługach współorganizatora obchodów prof. Kolbai ze Studium Europy Wschodniej UW. - Prof. Dawid Kolbaia poświęcił życie, by przybliżyć nam wszystkim wspólną historię Gruzinów i Polaków. Jest autorem publikacji na ten temat, z którymi warto się zapoznać – przekazał nam Młody Ambasador Gruzji w Polsce Tornike Tsirekidze.

REKLAMA

***

***

***

PolskieRadio24.pl/Agnieszka Kamińska

REKLAMA

REKLAMA