2 kwietnia
Były premier II RP Walery Sławek targnął się na swoje życie.
2011-04-02, 00:00
742 - Urodził się Karol Wielki, król Franków i Longobardów, cesarz rzymski uważany za ideał władcy, wodza i człowieka. (zm. 28.01.814)
1640 - Zmarł Maciej Kazimierz Sarbiewski, poeta polsko-łaciński, teoretyk poezji, autor pierwszej polskiej pracy z zakresu estetyki, nadworny kaznodzieja króla Władysława IV. (ur. 24.02.1595)
1725 - Urodził się Giovanni Casanova, legendarny włoski uwodziciel, autor powieści fantastycznej „Icosaméron”, ale przede wszystkim słynnych „Pamiętników”. Przedstawił w nich nie tylko swój własny wizerunek, ale także ciekawy obraz życia swojej epoki. (zm. 04.06.1798)
1786 - Urodził się Edward Raczyński, mecenas nauki i sztuki, filantrop, żołnierz armii napoleońskiej i Księstwa Warszawskiego. Był założycielem biblioteki w Poznaniu w 1829 roku, wydawcą źródeł i dzieł historycznych, pionierem literatury krajoznawczej. (zm. 20.01.1845).
1805 - Urodził się Hans Christian Andersen, duński bajkopisarz, prozaik, klasyk światowej literatury dziecięcej, autor bajek: „Brzydkie kaczątko”, „Dzielny ołowiany żołnierz”, „Dziewczynka z zapałkami”, „Królowa śniegu”, „Świniopas”, „Mała syrenka”, „Księżniczka na ziarnku grochu”. (zm. 4.08.1875)
1840 - Urodził się Emil Zola, francuski dziennikarz i redaktor wydawnictwa Hachette, a także pisarz, twórca i teoretyk europejskiego naturalizmu. Napisał między innymi powieści: „Nana”, „Germinal”, „Brzuch Paryża”, "W matni". Najważniejsze dzieło pisarza to 20-tomowy cykl "Rougon-Macquartowie. Historia naturalna i społeczna rodziny za Drugiego Cesarstwa". (zm. 28.09.1902)
1872 - Zmarł Samuel Morse, amerykański malarz i wynalazca. Opatentował maszynę do cięcia marmuru, wynalazł elektromagnetyczny aparat telegraficzny oraz stworzył alfabet telegraficzny nazwany jego imieniem. (ur. 27.04.1791)
1877 - Urodził się Kazimierz Brokl, historyk sztuki i muzeolog. W latach 1927-28 był Dyrektorem Państwowych Zbiorów Sztuki, a następnie kustoszem zbiorów na Zamku Królewskim i w Pałacu Łazienkowskim. Zginął 17 września 1939 roku podczas ratowania zbiorów z płonącego zamku. Uratował między innymi, kasetę z sercem Tadeusza Kościuszki i 15-wieczny modlitewnik królowej Bony, przenosząc je z kaplicy zamkowej do skarbca katedry św. Jana. (zm. 17.09.1939)
1877 - Zmarła Delfina Potocka, hrabina, słynna z urody i talentów artystycznych, przyjaciółka Fryderyka Chopina, który dedykował jej "Walc Des-dur" i "Koncert f-moll" oraz Zygmunta Krasińskiego, który poświęcił jej erotyki "Przedświt" i "Sen Cezary".
(ur. 1807)
1882 - Urodził się Maurus Witzel, franciszkanin, niemiecki biblista katolicki, sumerolog, językoznawca. Pisał artykuły i opracowania dotyczące języków semickich.
(zm. 23.01.1968).
1891 - Urodził się Ernst Max, niemiecki malarz, rzeźbiarz i pisarz, przedstawiciel surrealizmu. W Brühl, mieście w którym się urodził, otwarto muzeum poświęcone jego twórczości. (zm. 1.04.1976).
1891 - Urodził się Stanisław Lam, historyk literatury, publicysta, wydawca encyklopedii. (zm. 1965)
1894 - Zmarł Charles Edward Brown - Sequard, filozof i lekarz francuski, twórca podstaw endokrynologii i organoterapii. (ur. 1817)
1901 - Urodził się Jerzy Probosz, śląski pisarz ludowy, współzałożyciel Związku Górali Polskich, autor prac: „Niknące zawody”, „O tych, co z gór naszych odeszli”, widowiska - „Wesele górali istebniańskich”. Zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau 29 maja 1942 roku.
1917 - Prezydent Woodrow Wilson wezwał Kongres amerykański do podjęcia decyzji o przystąpieniu USA do wojny z Niemcami. 82. senatorów opowiedziało się za, 8. było przeciw.
1919 - W Krakowie utworzono Towarzystwo Matematyczne.
1920 - Zakończenie ewakuacji wojsk amerykańskich z Syberii i radzieckiego Dalekiego Wschodu.
1921 - Zmarł Enrico Caruso, włoski śpiewak operowy, „król tenorów”. Sławę przyniosły mu występy w Mediolanie a ugruntowały występy w nowojorskiej Metropolitan Opera gdzie śpiewał w latach 1903 - 1920. Zasłynął jako wykonawca arii i pieśni lirycznych i werystycznych. W 1901 roku wystąpił w Warszawie.
1935 - Robert Watson-Watt, szkocki fizyk, zgłosił do urzędu patentowego radiolokator. Wykorzystując istnienie promieniowania elektromagnetycznego wynalazł radar.
1939 - Walery Sławek, współpracownik Józefa Piłsudskiego, trzykrotny premier II RP, marszałek Sejmu, założyciel i prezes Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem, współautor konstytucji z 1935 roku usiłował popełnić samobójstwo. Przewieziony do szpitala i poddany skomplikowanej operacji zmarł dzień później. (ur. 2.11.1879)
1940 - Urodził się Jerzy Jogałła, aktor filmowy i teatralny, grał między innymi w filmach: „Popiół i diament”, „Kierunek Berlin”, „Milczące ślady”, „Ściana czarownic”, „Znicz olimpijski”, ”Ballada o czyścicielach szyb”.
1945 - Otwarto kino „Polonia”, pierwsze kino w wyzwolonej Warszawie.
1945 - Urodziła sie Linda Hunt, amerykańska aktorka filmowa, laureatka Oscara za rolę w „Roku niebezpiecznego życia”. Grała również w filmach: „Relikt”, „Gliniarz w przedszkolu”, „Przez żołądek do serca”, „Znamię”.
1953 - Urodził się Krzysztof Krauze, reżyser i scenarzysta filmowy, twórca filmów „Nowy Jork - czwarta rano”, „Gry uliczne”, „Dług”, „Plac Zbawiciela”, „Mój Nikifor”, „Fotoamator”.
1969 - W katastrofie samolotu Polskich Linii Lotniczych "LOT" w pobliżu Zawoi w Krakowskiem zginęły 53 osoby. Śmierć poniósł między innymi znany polski językoznawca profesor Zenon Klemensiewicz.
1976 - Zmarł Feliks Stamm, trener bokserski i wychowawca, uważany za twórcę tzw. polskiej szkoły boksu opartej na wszechstronnej technice walki. Od 1928 do 1971 roku był trenerem bokserskiej kadry narodowej. Siedmiokrotnie uczestniczył w igrzyskach olimpijskich, 14 razy prowadził Polskę w turniejach o mistrzostwo Europy. Od 1977 roku corocznie w Warszawie rozgrywany jest Turniej im. Feliksa Stamma. (ur. 14.12.1901)
1982 - Wojska argentyńskie zajęły Falklandy (Malwiny) - zamorskie terytorium Wielkiej Brytanii na Południowym Pacyfiku. Dało to początek wojnie, która zakończyła się 14 czerwca kapitulacją Argentyńczyków. Formalnie spór zakończył się 11 lipca.
1987 - Zmarł Tadeusz Byrski, reżyser radiowy i teatralny, aktor i pedagog PWST w Warszawie, w latach 1949-51 był kierownikiem Teatru Polskiego Radia, reżyserował wiele słuchowisk. W latach 1959-65 współpracował z radiem i telewizją, przygotowywał audycje szkolne. Opracował tom wspomnień "O zespole Reduty 1919-1939". (ur. 15.08.1906)
1990 - Zmarł Fabrizi Aldo, włoski aktor, scenarzysta i reżyser, jeden ze współtwórców włoskiego neorealizmu. Wystąpił w kilkudziesięciu filmach: „Pieskie życie”, „Franciszek, kuglarz Boży”, „Złodzieje i policjanci”, „Trudne czasy”. Najbardziej kojarzoną z nim rolą jest postać księdza z filmu „Rzym, miasto otwarte”.
1996 - Rosja i Białoruś podpisały układ o utworzeniu wspólnoty politycznej i gospodarczej w ramach Wspólnoty Niepodległych Państw.
1997 - Zmarł Tomoyuki Tanaka, japoński reżyser filmowy, autor popularnych filmów o Godzilli.
1997 - Zgromadzenie Narodowe 451 głosami przyjęło nową Konstytucję III Rzeczypospolitej. Została ona podpisana przez prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego 16 lipca1997 roku. Weszła w życie 17 października 1997 roku.
2005 - O godzinie 21.37 zmarł Jan Paweł II, papież od 16 października 1978 roku, teolog, filozof, poeta i dramaturg. Zasiadał na Stolicy Piotrowej ponad 26 lat. Był pierwszym od ponad 450. lat biskupem Rzymu nie pochodzącym z Włoch. Pontyfikat Papieża Polaka, trzeci pod względem długości w dziejach, wywarł szczególny wpływ na losy Kościoła katolickiego i całego świata. Nazywany papieżem pielgrzymem, Jan Paweł II odbył 104 podróże zagraniczne, odwiedzając 129 krajów. Spotykał się z ludźmi cierpiącymi głód i nędzę materialną i niestrudzenie docierał wszędzie tam, gdzie było łamane prawo człowieka do wolności i godnego życia. Podczas jego pontyfikatu ponad 300 milionów ludzi przeszło na katolicyzm. Wybór na głowę Kościoła osoby z kraju socjalistycznego wpłynął też znacząco na wydarzenia w Europie wschodniej i Azji w latach osiemdziesiątych. (ur. 18.05.1920)
REKLAMA