Jakość powietrza ma wpływ na otyłość. Naukowcy nie mają wątpliwości

Potomstwo kobiet, które niedługo przed poczęciem dziecka są narażone na zanieczyszczenia powietrza, ma wyższy wskaźnik masy ciała i jest bardziej zagrożone otyłością - wykazały nowe badania.

2025-01-23, 08:32

Jakość powietrza ma wpływ na otyłość. Naukowcy nie mają wątpliwości
Zła jakość powietrza przyczynia się do chorób i problemów zdrowotnych. Foto: Monika Wisniewska/Shutterstock

Wpływ zanieczyszczeń na rozwój dziecka. Takich danych wcześniej nie zbierano

Naukowcy przestrzegają przed wpływem powietrza złej jakości na zdrowie i wykazują związek z otyłością. Już wcześniejsze badania wykazały, że narażenie kobiet ciężarnych na zanieczyszczenia powietrza ma związek z szeregiem problemów zdrowotnych u ich potomstwa, w tym problemów oddechowych oraz rozwojem chorób przewlekłych, jak otyłość i choroby układu sercowo-naczyniowego.

Nowe badania, jako jedne z nielicznych, koncentrowały się na okresie poprzedzającym zajście w ciążę. Okazuje się, ekspozycja na różne czynniki środowiskowe w tym okresie może mieć wpływ na kondycję plemników i komórek jajowych będących w ostatniej fazie rozwoju. Dane zaczęto zbierać jeszcze zanim panie zaszły w ciążę - badanie objęło trzy miesiące przed poczęciem dziecka, a jego wyniki publikuje czasopismo "Environmental Research".

Wykorzystano dane satelitarne i meteorologiczne

Naukowcy z Keck School of Medicine, University of South California, Duke University w Durham oraz Fudan University w Szanghaju objęli badaniami ponad 5834 kobiety, a później też ich dzieci, które odwiedziły jedną z 28 klinik ginekologiczno-położniczych w Szanghaju.

Wykorzystane dane satelitarne, dane nt. czynników meteorologicznych oraz symulacje dotyczące zanieczyszczenia powietrza pozwoliły oszacować stopień ekspozycji na różne substancje emitowane do środowiska w miejscu zamieszkania badanych pań, takie jak pyły zawieszone (cząstki stałe) czy dwutlenek azotu, wydalany głównie przez samochody. W analizach wykorzystano najnowocześniejsze modele uczenia maszynowego.

REKLAMA

"Kroki należy podjąć wcześniej"

- Wyniki wskazują, że trzy miesiące przed poczęciem dziecka to ważny okres i że osoby, które planują je mieć, powinny podejmować wówczas kroki, które zmniejszą ich ekspozycję na zanieczyszczenie powietrza, a co za tym idzie ryzyko otyłości u potomka - skomentował główny autor badania dr Jiawen Liao z Keck School of Medicine.

Po przyjściu na świat potomstwa badanych kobiet zbierano też dane nt. masy ciała i wzrostu maluchów – w trzymiesięcznych odstępach aż do 2. roku życia. Informacje te posłużyły do wyliczania wskaźnika masy ciała dzieci (BMI) i standaryzowanego BMI (BMIZ). Okazało się, że panie, które ciągu trzech miesięcy przed poczęciem dziecka były narażone na oddychanie powietrzem najbardziej zanieczyszczonym pyłami PM2,5 (średnica do 2,5 mikrometra), PM10 (do 10 mikrometrów) oraz dwutlenkiem azotu (NO2), miały potomstwo o wyższym BMI i z innymi czynnikami ryzyka otyłości, w porównaniu z kobietami oddychającymi najmniej zanieczyszczonym powietrzem.

Ważne zdrowie nie tylko mam, ale i ojców

Naukowcy zaznaczają, że w dni, gdy jakość powietrza jest zła, można ograniczać wychodzenie z domu, nosić maseczki, można również stosować domowe urządzenia oczyszczające powietrze. Dotyczy to zarówno przyszłych mam, jak i ojców, podkreślają autorzy pracy.
Naukowcy zwracają uwagę, że ich badanie miało charakter obserwacyjny, dlatego niezbędne są kolejne prace, które pozwolą zweryfikować, czy ekspozycja matki na zanieczyszczenia powietrza jeszcze przed zajściem w ciążę może bezpośrednio przekładać się na ryzyko otyłości u potomstwa.

W najbliższym czasie planują powtórzyć swoje badanie wśród kobiet z południowej części stanu Kalifornia. Chcą też sprawdzić, czy stosowanie metod oczyszczania powietrza w pomieszczeniach mogłoby zmniejszyć ryzyko zaburzeń metabolicznych oraz chorób sercowo-naczyniowych w populacji ogólnej.

REKLAMA

Czytaj także:

Źródła: PAP/pg/kor

Polecane

REKLAMA

Wróć do strony głównej