Dowód na katastrofę sprzed ponad 3,5 mld lat. Odkrycie w Australii
Ponad 3,5 mld lat ma odkryty w Australii krater powstały w wyniku upadku ogromnego meteorytu. Według badaczy odłamki pochodzące z tego potężnego uderzenia zostały rozrzucone po całej planecie.
Jacek Puciato
2025-03-12, 05:45
Najstarszy z kraterów
Krater uderzeniowy powstaje w wyniku upadku meteorytu, planetoidy lub komety. Ślady stukilometrowego krateru zespół z australijskiego Curtin University odkrył, analizując skały w rejonie North Pole Dome na zachodzie kraju.
– Najstarszy znany dotychczas krater uderzeniowy miał 2,2 miliarda lat. Ten nowo odkryty jest więc zdecydowanie najstarszym znanym kraterem znalezionym na Ziemi – podkreślał prof. Tim Johnson, autor publikacji, która ukazała się w piśmie "Nature Communications".
36 000 km na godzinę
Naukowcy natrafili na ślad katastrofy sprzed miliardów lat dzięki stożkom zderzeniowym – charakterystycznym formacjom skalnym, które powstają wyłącznie pod wpływem ogromnego ciśnienia powstającego podczas uderzenia meteorytu. Stożki na obszarze znajdującym się około 40 kilometrów na zachód od Marble Bar w regionie Pilbara powstały w wyniku uderzenia meteorytu pędzącego z prędkością ponad 36 000 km na godzinę!
– Wiemy, że potężne uderzenia były powszechne we wczesnym Układzie Słonecznym, co można dostrzec, analizując powierzchnię Księżyca – przypominał prof. Tim Johnson.
– Wcześniejszy brak znanych naprawdę starych kraterów wynikał z tego, że były one w dużej mierze ignorowane przez geologów. Nasze badanie dostarcza kluczowego elementu układanki dotyczącej historii uderzeń na Ziemi i sugeruje, że w przyszłości może zostać odkrytych wiele innych dawnych kraterów – dodał naukowiec.
REKLAMA
Kratery a powstanie życia
Według badaczy najnowsze znalezisko zmienia spojrzenie na to, jak meteoryty ukształtowały powierzchnię Ziemi.
REKLAMA
– Odkrycie tego krateru i znalezienie kolejnych, pochodzących z tego samego okresu może wiele wyjaśnić odnośnie tego, jak na Ziemi mogło powstać życie. Kratery uderzeniowe tworzyły środowiska sprzyjające życiu mikroorganizmów, takie jak gorące źródła – tłumaczył prof. Chris Kirkland, jeden z autorów publikacji.
Jak podkreślał, wiedza o australijskim kraterze może wpłynąć na nasze rozumienie procesu formowania się skorupy ziemskiej. – Ogromna ilość energii uwolniona podczas tego uderzenia mogła odegrać rolę w kształtowaniu wczesnej skorupy Ziemi. Możliwe, że uderzenie miało także wpływ na powstanie kratonów: dużych, stabilnych mas lądowych, które stały się fundamentem kontynentów – zaznaczał ekspert.
Źródło: Polskie Radio/PAP/Marek Matacz
REKLAMA