Słońce pod kontrolą - proste sposoby na odpowiednie zabezpieczenie skóry
- Żaden onkolog nie powie państwu, że macie siedzieć w zamkniętych pomieszczeniach i w ogóle nie wychodzić. Wręcz przeciwnie, każdy onkolog powie: uprawiajmy aktywność fizyczną - mówił w Polskim Radiu 24 prof. Piotr Rutkowski, chirurg onkolog.
2025-08-11, 20:35
Z powodu czerniaka umiera w Polsce blisko 1,4 tys. osób rocznie. Zapadalność na ten nowotwór zwiększyła się o 300 proc. w ciągu ostatnich 30 lat - poinformował Narodowy Fundusz Zdrowia.
Czerniak to szybko rozwijający się, tworzący przerzuty nowotwór złośliwy skóry. Wywodzi się z melanocytów - komórek wytwarzających barwnik zwany melaniną. Choć najczęściej rozwija się na skórze, może pojawić się także w obrębie błon śluzowych jamy ustnej, nosa, a nawet na gałce ocznej.
Prof. Piotr Rutkowski apelował o rozsądne korzystanie ze słońca. - Żaden onkolog nie powie państwu, że macie siedzieć w zamkniętych pomieszczeniach i w ogóle nie wychodzić. Wręcz przeciwnie, każdy onkolog powie: uprawiajmy aktywność fizyczną, bo w ten sposób jesteśmy "fit", tylko przygotujmy się do przebywania na słońcu w sposób rozsądny, bo na słońcu przebywać będziemy, tak czy owak cały czas, czy wakacje, czy w dzień powszedni. Mamy zawody, które wymagają przebywania na słońcu, wyjeżdżamy na działkę, wyjeżdżamy na ryby. Sposobów przebywania na słońcu jest mnóstwo - zaznaczył i apelował o właściwe zabezpieczenie skóry przed promieniami UV, zarówno kremami z filtrem, jak i odpowiednią, zabezpieczającą ciało odzieżą.
Posłuchaj
Gość audycji przypominał też, że wczesne wykrycie czerniaka znacząco zwiększa szanse jego wyleczenia. Przywołał tu zasadę ABCDE, którą warto stosować, monitorując ewentualne zmiany na skórze: A - asymetria np. znamię "wylewające" się na jedną stronę, B - brzegi poszarpane, nierównomierne, posiadające zgrubienia, C - czerwony, czarny, niejednolity kolor, D - duży rozmiar, wielkość zmiany powyżej 6 mm, E - ewolucja, czyli postępujące zmiany zachodzące w znamieniu.
Wszystkie znamiona, narośla, pieprzyki, które kwalifikują się do jednego z punktów ABCDE lub budzą niepokój, powinny zostać zbadane przez lekarza dermatologa lub chirurga-onkologa i w razie jakichkolwiek wątpliwości wycięte.
Na zachorowanie na czerniaka szczególnie narażone są osoby o jasnej karnacji, rudych lub blond włosach, niebieskich oczach, z licznymi piegami i znamionami, po oparzeniach słonecznych w dzieciństwie, które spędzają ponad godzinę dziennie na słońcu, korzystające z solarium lub z rodzinną historią czerniaka.
* * *
Audycja: Samo zdrowie
Prowadzi: Małgorzata Telmińska
Gość: prof. Piotr Rutkowski, chirurg onkolog
Data emisji: 11.08.2025
Godzina emisji: 19.33
Źródło: Polskie Radio 24/ka