Brązowy karzeł krąży wokół czerwonego. Niezwykłe odkrycie naukowców

Brązowy i czerwony karzeł

Brązowego karła w pobliżu gwiazdy LSPM J1446+4633 (w skrócie J1446) odkrył międzynarodowy zespół naukowców z Centrum Astrobiologii w Tokio (Japonia), Kalifornijskiego Uniwersytetu Stanowego w Northridge (USA) i Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa w Baltimore (USA). Mowa o czerwonym karle typu M. To znaczy o gwieździe słabej, niewielkiej. W Drodze Mlecznej czerwone karły są najbardziej rozpowszechnionymi gwiazdami. J1446 ma około 0,155 masy Słońca i temperaturę 3150 K.

Jej towarzysz - oznaczony J1446B - ma z kolei około 60 mas Jowisza - to plasuje go w kategorii brązowych karłów, czyli obiektów pośrednich między gwiazdami a planetami. Obiega swoją gwiazdę w ciągu 20 lat, w odległości 4,3 razy większej niż wynosi odległość między Ziemią i Słońcem.

Trzy techniki obserwacji

To nie wszystko. Obserwacje w podczerwieni ujawniły bowiem znaczne zmiany jasności - na poziomie ok. 30 proc. - sugerujące możliwą aktywność brązowego karła w atmosferze (np. za sprawą chmur lub cyrkulacji atmosfery).

Kluczowe dla odkrycia było połączenie trzech technik obserwacji. Po pierwsze, precyzyjnego pomiaru prędkości radialnych (ruchu na linii widzenia z Ziemi do gwiazdy); dokonano tego za pomocą instrumentu InfraRed Doppler (IRD) na ośmiometrowym Teleskopie Subaru. Po drugie, ważnym elementem były bezpośrednie obrazy uzyskane przez Teleskop Kecka. W końcu po trzecie -satelitarne obserwatorium Gaia wykonało pomiary astrometryczne ruchu czerwonego karła. Pozwoliło to na dokładne wyznaczenie masy i orbity obiektu towarzyszącego gwieździe.

Nowy brązowy karzeł będzie ważnym przypadkiem do testowania modeli powstawania brązowych karłów i modeli atmosfer tych obiektów. Naukowcy mają nadzieję, że dalsze obserwacje pozwolą na opracowanie map pogody dla tego brązowego karła J1446B. Wyniki badań opisano w "The Astronomical Journal". Pierwszym autorem pracy jest Taichi Uyama z Kalifornijskiego Uniwersytetu Stanowego w Northridge.

Czytaj także:

• Powrót na Księżyc. Amerykanom zależy na czasie, ucierpi Musk?
• Gratka dla miłośników astronomii. Dwie komety w pobliżu Ziemi
• Tajemnicza poświata w kosmosie pochodzi od czarnej materii? Nowe odkrycie naukowców

Źródło: PAP/łl