Popularny pestycyd szkodliwy dla mózgu dzieci. Naukowcy alarmują
Naukowcy z USA wykazali, że prenatalny kontakt z chloropiryfosem - popularnym środkiem owadobójczym - może skutkować trwałymi zmianami w strukturze mózgu, jak również pogorszeniem sprawności ruchowej u dzieci i nastolatków.
2025-11-12, 08:11
Popularny środek szkodliwy dla mózgu dzieci
Amerykańscy naukowcy (z Columbia University Mailman School of Public Health, Children's Hospital Los Angeles i Keck School of Medicine Uniwersytetu Południowej Kalifornii) przeprowadzili badania na 270 dzieciach urodzonych w Nowym Jorku, pochodzących z rodzin latynoskich i afroamerykańskich. Wszystkie tuż po porodzie wykazywały stężenie chloropiryfosu we krwi pępowinowej.
Uczestnikom - w wieku 6-14 lat - wykonano badania obrazowe mózgu, a także testy sprawności ruchowej. Wyniki wykazały, że im wyższy był poziom ekspozycji na ten środek w życiu płodowym, tym większe były różnice w strukturze i funkcjonowaniu mózgu oraz gorsze wyniki testów motorycznych.
- Zaburzenia w tkance mózgowej i metabolizmie, które zaobserwowaliśmy po prenatalnym narażeniu na ten insektycyd, były zaskakująco rozległe. Inne środki z tej samej grupy prawdopodobnie wywołują podobne skutki, dlatego należy szczególnie chronić przed nimi kobiety w ciąży i małe dzieci w okresie intensywnego rozwoju mózgu - podkreślił dr Bradley Peterson, współautor badań.
W USA dopuszczony w rolnictwie
Mowa o chloropiryfosie (CPF), który do niedawna był powszechnie stosowanym środkiem owadobójczym. W Unii Europejskiej został zakazany w 2020 roku. Zakaz oznacza, że nie może być legalnie stosowany w żadnym celu rolniczym ani domowym.
W USA sytuacja wygląda inaczej - jego użycie w gospodarstwach domowych jest zabronione od 2001 roku. Nie wolno go stosować w preparatach do użytku wewnętrznego. Jednak nadal jest dopuszczony w rolnictwie, m.in. przy uprawach zbóż i warzyw.
Rolnictwo w Europie. Środek bywa stosowany nielegalnie
Mimo całkowitego zakazu zdarza się jednak, że jest używany nielegalnie także w Europie. Kontrola przeprowadzona w 2023 roku przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa wykazała jego obecność w kilku analizowanych próbkach. Podobne wyniki dało niedawne dochodzenie Europolu, które wykazało przypadki nielegalnego obrotu zakazanymi pestycydami na terenie UE. Także w 2023 r. Ministerstwo Rolnictwa Słowacji wprowadziło zakaz wprowadzania do obrotu już zmagazynowanego ukraińskiego zboża ze względu na wykrycie w nim chloropiryfosu.
Dlatego, jak zaznaczyli naukowcy, kontakt ludzi z tą substancją wciąż jest możliwy. Szczególnie narażeni są rolnicy oraz mieszkańcy wsi, ponieważ może ona rozprzestrzeniać się z pól uprawnych wraz z unoszącym się w powietrzu pyłem.
- Takie poziomy narażenia nadal zagrażają kobietom w ciąży, ich nienarodzonym dzieciom i pracownikom rolnym. Konieczne jest dalsze monitorowanie poziomów ekspozycji wśród najbardziej wrażliwych populacji - podsumowali badacze.
Czytaj także:
- W polskich czereśniach wykryto pestycydy z czarnego rynku. Alarmujący raport
- Pszczoły i pestycydy. Co wpływa na jakość polskiego miodu?
Źródło: PAP/łl