Cukry życia znalezione na asteroidzie. Przełomowe odkrycie NASA
Naukowcy odnaleźli rybozę (istotny element DNA i RNA) oraz glukozę w próbkach asteroidy Bennu, pobranych przez sondę NASA. Są to składniki niezbędne do życia na Ziemi. W skale kosmicznej wykryto również tajemniczą prastarą "gumę" i pył gwiezdny.
2025-12-03, 11:46
Badanie próbek asteroidy. Niezwykłe odkrycie
W próbkach pochodzących z asteroidy Bennu - pobranych i dostarczonych na Ziemię przez sondę NASA OSIRIS-REx - dokonano niezwykłych odkryć, opisanych w najnowszych wydaniach czasopism naukowych: "Nature Geosciences" i "Nature Astronomy". Mowa przede wszystkim o cukrach niezbędnych dla zachodzenia procesów biologicznych, do tego "o substancji przypominającej gumę, której wcześniej nie obserwowano w astromateriałach", jak również "nieoczekiwanie dużą ilość pyłu powstającego w wyniku wybuchów supernowych".
Cukry niezbędne do życia
Cukry, które są potrzebne w procesach biologicznych, zachodzących na Ziemi, wykrył zespół badawczy pod kierownictwem prof. Yoshihiro Furukawy z Uniwersytetu Tohoku w Japonii. Jak podaje NASA, chodzi o pięciowęglowy cukier - rybozę. A także o odnalezioną po raz pierwszy w próbce pozaziemskiej sześciowęglową glukozę. Co prawda "cukry te nie stanowią dowodu na istnienie życia", jednak ich wykrycie, "wraz z wcześniejszymi odkryciami w próbkach z Bennu aminokwasów, zasad nukleinowych i kwasów karboksylowych pokazuje, że budulce cząsteczek biologicznych były szeroko rozpowszechnione w całym Układzie Słonecznym" - czytamy.
Naukowcy zaznaczyli, że cukry, takie jak deoksyryboza i ryboza mają niezwykle istotne znaczenie dla życia na Ziemi. A dokładnie stanowią kluczowy budulec DNA i RNA. "DNA jest głównym nośnikiem informacji genetycznej w komórkach. RNA pełni wiele funkcji, a życie, jakie znamy, nie mogłoby bez niego istnieć" - podkreśla NASA w wydanym komunikacie.
- Wszystkie pięć zasad nukleinowych użytych do budowy DNA i RNA, wraz z fosforanami, zostało już odnalezionych w próbkach z Bennu - przyznał prof. Yoshihiro Furukawa. - Odkrycie rybozy oznacza, że wszystkie składniki tworzące cząsteczkę RNA są obecne w Bennu - dodał naukowiec.
W próbkach z Bennu odkryto związki potrzebne do życia na Ziemi. Fot. nasa.gov/screen Wcześniej rybozę wykryto również w fragmentach meteorytów, które spadły na Ziemię. W próbkach z Bennu badacze nie odnalazł jednak deoksyrybozy. "Jeśli Bennu jest jakąkolwiek wskazówką, oznacza to, że ryboza mogła być bardziej powszechna niż deoksyryboza w środowiskach wczesnego Układu Słonecznego" - zauważa NASA. W ocenie badaczy obecność rybozy i brak deoksyrybozy potwierdza "hipotezę »świata RNA«, zgodnie z którą pierwsze formy życia opierały się na RNA jako głównej cząsteczce do przechowywania informacji i napędzania reakcji chemicznych niezbędnych do przetrwania".
- Współczesne życie opiera się na złożonym systemie, zorganizowanym głównie przez trzy rodzaje funkcjonalnych biopolimerów: DNA, RNA i białka - tłumaczył prof. Furukawa, dodając jednak, że "wczesne życie mogło być prostsze".
Co więcej, próbki z asteroidy zawierały też glukozę, czyli jedną z najbardziej powszechnych form "pożywienia"/energii wykorzystywanej przez życie na Ziemi. To dowodzi, że "to ważne źródło energii dla życia, jakie znamy, istniało również we wczesnym Układzie Słonecznym".
Prastara "guma" kosmiczna
W próbkach z Bennu wykryto również ślady tajemniczego gumowatego materiału. Dotychczas nigdy nie zauważono go w skałach kosmicznych. Naukowcy podejrzewają, że materiał ten "mógł przyczynić się do powstania na Ziemi składników życia". I że powstał we wczesnych latach istnienia Układu Słonecznego. W warunkach "nagrzewania się młodej planetoidy Bennu".
Mikroskopijna próbka z Bennu, badana przy użyciu transmisyjnego mikroskopu elektronowego. Fot. NASA/University of California, Berkeley/screen Prawdopodobnie "niegdyś była miękka i elastyczna", a następnie "stwardniała". "Ta prastara »guma kosmiczna« składa się z materiałów polimeropodobnych, niezwykle bogatych w azot i tlen" - relacjonuje NASA, dodając, że cząsteczki te "mogły być jednymi z prekursorów chemicznych, które pomogły w powstaniu życia na Ziemi". To odkrycie jest niezwykle ważne dla naukowców, chociażby w kontekście stale nasuwających się pytań - jak powstało życie i czy istnieje ono także poza Ziemią?
Bennu i początki Układu Słonecznego
Agencja kosmiczna wyjaśnia, że asteroida Bennu powstała "z materiałów zawartych w mgławicy słonecznej - wirującej chmurze gazu i pyłu, która dała początek Układowi Słonecznemu - i zawierała różnorodne minerały oraz lód".
Jednakże gdy obiekt ten zaczął się nagrzewać pod wpływem promieniowania, w procesie z udziałem amoniaku i dwutlenku węgla utworzył się związek chemiczny zwany karbaminianem. "Karbaminian jest rozpuszczalny w wodzie, ale przetrwał wystarczająco długo, aby polimeryzować, reagując ze sobą i innymi cząsteczkami, tworząc większe i bardziej złożone łańcuchy nieprzepuszczalne dla wody". To zaś sugeruje, że "powstał, zanim ciało macierzyste ogrzało się na tyle, by stać się środowiskiem wodnym" - czytamy.
- Asteroida przeleciała blisko Ziemi. Za nią dwie kolejne planetoidy
- Bardzo silna eksplozja na Słońcu. Naukowcy wyjaśniają, co nas czeka
- Dzięki tej dziwnej substancji mamy do czynienia, prawdopodobnie, z jedną z najwcześniejszych przemian materiałów, które zaszły w tej skale – powiedział Scott Sandford z Centrum Badawczego im. Amesa NASA w kalifornijskiej Dolinie Krzemowej i Zack Gainsforth z Uniwersytetu Kalifornijskiego. - Na tej pierwotnej asteroidzie, która powstała na wczesnym etapie Układu Słonecznego, obserwujemy wydarzenia bliskie początkowi - dodał.
Źródła: NASA/PolskieRadio24.pl/łl