Szkoła przyszłości po duńsku. Jak edukować i uczyć odporności na kryzysy?
Dania została uznana za najbardziej rezylientne państwo świata, czyli takie, które najlepiej radzi sobie z kryzysami - zarówno tymi społecznymi, jak i środowiskowymi. Kluczem do tego sukcesu jest szerokie i praktyczne podejście do edukacji, ekologii i planowania przestrzennego. O duńskim modelu edukacji mówiła w Polskim Radiu 24 Kamila Kadzidłowska ("Rodzice dla klimatu").
2025-06-16, 20:30
Jak podkreślała Kamila Kadzidłowska, duńskie działania nie koncentrują się na jednym sektorze, ale obejmują wiele obszarów życia społecznego - od urbanistyki, przez transport, po bezpieczeństwo żywnościowe i zdrowie psychiczne.
Edukacja ekologiczna w praktyce
Jednym z filarów duńskiej odporności jest sposób projektowania przestrzeni publicznych - wokół szkół powstają zielone strefy, a transport planuje się z myślą o bezpieczeństwie i dostępności. Zieleń nie tylko pełni tu funkcję estetyczną, ale też pozytywnie wpływa na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży.
Duńskie szkoły aktywnie uczestniczą w lokalnych łańcuchach dostaw żywności - posiłki przygotowywane w stołówkach często pochodzą z okolicznych gospodarstw. Co więcej, uczniowie odwiedzają te gospodarstwa, ucząc się, skąd pochodzi jedzenie, jak się je uprawia i przetwarza. Taka edukacja nie tylko rozwija kompetencje ekologiczne, ale też uczy samodzielności i świadomości konsumenckiej.
Posłuchaj
Kontakt z naturą jest w Danii nieodłączną częścią procesu wychowawczego. Edukacja ekologiczna nie jest tam jedynie teorią wykładaną przy okazji lekcji przyrody czy geografii, ale realnym doświadczeniem, w którym uczestniczą dzieci. Dzięki temu uczniowie rozumieją zależności między środowiskiem a zdrowiem nie tylko fizycznym, ale i psychicznym. - Popełniliśmy duży błąd, traktując ekologię jedynie jako jedną z wielu dziedzin nauki, bo tutaj tak naprawdę chodzi o to, co jemy, czym oddychamy, jak dbamy o środowisko, co później skutkuje też wpływem na nasze zdrowie - mówiła gościni audycji.
Młodzież uczestniczy w kształtowaniu swojego otoczenia
W duńskich szkołach kładzie się duży nacisk na partycypację, dzieci i młodzież mają realny wpływ na kształtowanie otaczającej ich przestrzeni. Obserwują efekty swoich decyzji, ucząc się odpowiedzialności obywatelskiej i ekologicznej. Nie chodzi o pokazowe akcje, ale o trwałą zmianę i zaangażowanie młodych ludzi w realne procesy.
Model duński pokazuje, że budowanie odpornego społeczeństwa zaczyna się od najmłodszych lat - w szkołach, na szkolnych podwórkach, w stołówkach i podczas wizyt w lokalnych gospodarstwach. Edukacja ekologiczna może stać się realnym przygotowaniem do życia, nie abstrakcją, lecz codzienną praktyką.
***
Audycja: Zmiana klimatu
Prowadząca: Marta Hoppe
Goście: Kamila Kadzidłowska ("Rodzice dla klimatu")
Data emisji: 16.06.2025
Godzina emisji: 19.06
Źródło: Polskie Radio 24/ka/k