Nie do końca wyjaśnione: Budapeszt '56

23 października 1956 roku w Budapeszcie doszło do manifestacji, które przerodziły się w rewolucję krwawo stłumioną po kilkunastu dniach przez Sowietów. Zginęło wtedy 2.5 tys. osób. O rewolucji w PR24 opowiadał Piotr Lignar, dziennikarz Polskiego Radia.

2013-03-15, 19:56

Nie do końca wyjaśnione: Budapeszt '56
Przewrócony przez Węgrów pomnik Stalina w Budapeszcie w 1956 roku. Foto: Wikipedia

Posłuchaj

+
Dodaj do playlisty

Trzy miesiące po śmierci Józefa Stalina, w czerwcu 1953, I sekretarz Węgierskiej Partii Pracujących Matyas Rakosi - uczeń Stalina i dyktator, pod naciskiem nowych władz radzieckich zrezygnował ze stanowiska premiera Węgier.

Nowym szefem rządu został Imre Nagy. Zapoczątkowane przez niego reformy doprowadziły do demokratyzacji życia na Węgrzech. Rakosi nie złożył jednak broni i w kwietniu 1955, w rezultacie jego zabiegów, Nagy został zdymisjonowany i wykluczony z kierownictwa WPP. Funkcję premiera objął stalinowiec Andras Hegedues.

Rozpoczętego procesu destalinizacji nie dało się jednak zatrzymać, a próby reform Nagya zaktywizowały społeczeństwo. W lipcu 1956 roku Rakosi ponownie został zmuszony do ustąpienia, a jego miejsce zajął Ernoe Geroe.

Liczba zabitych w walkach na Węgrzech nie jest dokładnie znana. Tajny raport urzędu statystycznego z 1957 r. mówi o co najmniej 2,7 tys. zabitych po stronie węgierskiej i dziesięć razy większej liczbie rannych. Dane te nie obejmują osób, które zostały pochowane w parkach i ogrodach. Jeszcze bardziej niepewne są szacunki liczby ofiar na wsi.

REKLAMA

W przypadku strat strony sowieckiej dokumenty podają liczbę 669 zabitych, 51 zaginionych i ok. 1,5 tys. rannych żołnierzy. Tysiące uczestników rewolucji zostało aresztowanych i deportowanych do Związku Sowieckiego, 26 tys. osób stanęło przed sądami na Węgrzech - połowę z nich skazano na kary więzienia, a 1,2 tys. stracono.  W czerwcu następnego roku za "działalność kontrrewolucyjną" powieszono także Imre Nagya. Jego rehabilitacja i uroczysty pogrzeb nastąpiły 31 lat później.

 

pjk

Polecane

REKLAMA

Wróć do strony głównej