Polska droga do odzyskania niepodległości
Wybuch I wojny światowej na nowo rozbudził nadzieje Polaków na odzyskanie niepodległości. Droga do wolności była długa i powrót Polski na mapy Europy okupiony został krwią setek tysięcy Polaków na frontach Wielkiej Wojny, ale w roku 1918 Polska odzyskała upragnioną niepodległość.
2014-11-11, 13:15
Posłuchaj
Proces odzyskiwania niepodległości przez Polskę był długi i mozolny, a przede wszystkim pełen cierpienia i poświęceń. Najpierw Polacy wykrwawiali się w powstaniach listopadowym i styczniowym, potem na frontach I wojny światowej, gdzie we wrogich okopach stawali naprzeciw siebie. Zdaniem Andrzeja Sowy Wielka Wojna dawała nadzieję, ale stwarzała też ryzyko.
– Wojna stwarzała szansę, ale i zagrożenie. Nieprawdą jest, że naród modlił się o Wielką Wojną. Wojna zawsze przynosi więcej nieszczęść niż korzyści. Na konflikt czekały elity, a wśród nich Józef Piłsudski – mówił w PR24 historyk.
Maszeruje I Kompania Kadrowa
Symbolem wyruszenia Polski na wojnę był marsz I Kompanii Kadrowej Józefa Piłsudskiego w kierunku Królestwa Polskiego. Szlak bojowy pierwszej polskiej formacji zbrojnej I wojny światowej przybliżył Gość PR24.
– Wojsko miało iść początkowo innym szlakiem do Zagłębia Dąbrowskiego, ale teren zajęli Niemcy. Z tego względu podjęto decyzję o marszu do Królestwa Polskiego przez Michałowice – powiedział Andrzej Sowa.
REKLAMA
Aktywność I Kompanii Kadrowej zakończyła się klęską. Cele wyznaczone przez Józefa Piłsudskiego nie zostały osiągnięte i Polacy z Królestwa nie przystępowali ochoczo do polskich oddziałów pod sztandarem Austro-Węgier.
– Zdało się potwierdzać to, co wyczytał z gazet bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, Michał Sokolnicki: Nikt na świecie nie chce Polski. Nie ma możliwości, żeby wszyscy zaborcy przegrali wojnę – wskazywał publicysta.
Światełko w tunelu
Walka zbrojna i polityczna o sprawę niepodległej Polski trwała przez cały okres I wojny światowej. Pierwsze przesłanki, które mogły rodzić nadzieję na wolność ziem polskich, wystąpiły w roku 1915.
– W roku 1915 jeden z deputowanych włoskiego parlamentu zgłosił postulat powstania wolnej i niepodległej Polski. Za wnioskiem opowiedziało się wielu posłów i senatorów – mówił Andrzej Sowa.
REKLAMA
Polska niepodległa!
W roku 1917 z wojny wykluczona została Rosja za sprawą rewolucji bolszewickiej. Wówczas sytuacja geopolityczna Europy uległa znaczącej zmianie. Wojska Państw Centralnych zostały odciążone na odcinku wschodnim, ale na zachodzie armie niemiecko-austriackie były przyparte do muru. W roku 1918 załamują się ostatnie ofensywy przeprowadzone przez sztab niemiecki, a 11 listopada kończy się Wielka Wojna aktem kapitulacji Niemiec. Dzień wcześniej Józef Piłsudski przyjeżdża z magdeburskiego więzienia do Warszawy. Polska wraca na mapy świata, ale to dopiero początek walki o utrzymanie swojej świeżo odzyskanej państwowości.
– Polska była w niewoli przez 123 lata, bo nie miała szczęścia. W roku 1918 miała tego szczęścia bardzo dużo, bo wszystko układało się po jej myśli. Powstanie niepodległej Polski było jednym z największych cudów XX wieku – ocenił w PR24 historyk.
PR24/GM
REKLAMA