Historyk o rządzie Jędrzeja Moraczewskiego: istniał krótko, uczynił bardzo wiele

Posłuchaj

Mikołaj Mirowski: Gabinet Jędrzeja Moraczewskiego przyczynił się do przyznania praw wyborczych kobietom, to jedno z jego najważniejszych dokonań. (Rozpruwacz Kulturalny / PR24)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Jędrzej Moraczewski, pierwszy premier Rzeczypospolitej (od 18 listopada 1918 do 16 stycznia 1919) po odzyskaniu niepodległości, przeszedł do historii jako polityk, którego główną zasługą jest zapobieżenie anarchii i ustalenie ogólnych ram funkcjonowania odrodzonego państwa.

Wiele wprowadzanych przez niego zmian miało charakter niemal rewolucyjny. Za szczególnie znaczące można uznać wprowadzenie praw pracowniczych i ordynacji wyborczej.

Cieniem na jego dorobku kładzie się zaś nieskuteczność w przełamywaniu międzynarodowej izolacji Polski. „Wszystko to robiliśmy lepiej i prędzej, niż jakikolwiek rząd w tych warunkach, w jakich pracowaliśmy, i stosunkowo krótkim czasie, nie dając się ani na chwilę unieść partyjnym namiętnościom, zachowując spokój i zimną krew wobec szalejących przeciw nam ataków zarówno z prawej, jak i z lewej strony” – zaznaczał Moraczewski w ostatnim piśmie skierowanym do Józefa Piłsudskiego.

"Gabinet Moraczewskiego przyznał prawa wyborcze kobietom"

Pretekstem do rozmowy o Jędrzeju Moraczewskim w PR24 okazało się wydanie przez Muzeum Historii Polski książki pt. "Przewrót w Polsce". Dodatkowo 13 stycznia 2020 roku przypadła 150. rocznica urodzin polityka. 

Dr Mikołaj Mirowski mówił w PR24 o samym Moraczewskim i o tym, jak wyglądało odradzanie się II Rzeczpospolitej. Książka jest wspomnieniem o Moraczewskim, przedstawieniem jego sylwetki i opisem działalności. 

- Warto przypomnieć samą postać, ale też czas, kiedy powstał rząd Jędrzeja Moraczewskiego. Pamiętany jest jako pierwszy premier, ale też jako człowiek, który wprowadził ustawodawstwo socjalne niezbędne u zarania II Rzeczypospolitej - powiedział historyk. 

W audycji także o uwarunkowaniach politycznych, które spowodowały, że został premierem. Jego polityczna droga spowodowała, że jego kandydatura była do zaakceptowania przez różne siły polityczne w kraju.

- Rząd premiera Jędrzeja Moraczewskiego istniał bardzo krótko, ale uczynił bardzo wiele. Dał zręby do funkcjonowania kolejnych gabinetów. A najważniejszą rzeczą, którą przygotował i zrobił, i to niezmiernie szybko, była ustawa wyborcza oraz ordynacja wyborcza, dzięki której rozpisano pierwsze wybory do Sejmu Ustawodawczego - opowiadał dr Mikołaj Mirowski. - Gabinet Jędrzeja Moraczewskiego przyczynił się do przyznania praw wyborczych kobietom. To jedno z jego najważniejszych dokonań - dodał.

Bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, postać barwna. Rewolucjonista, człowiek  o niespokojnym sercu. W audycji o drodze, którą pokonał pochodzący z kolejarskiej rodziny przyszły mąż stanu oraz skąd brał motywację do działalności patriotycznej?

Tu znajdziesz inne audycje z cyklu: "Rozpruwacz Kulturalny"

*** 

Audycja: Rozpruwacz kulturalny

Prowadzący: Jakub Moroz

Gość: dr Mikołaj Mirowski (Muzeum Historii Polski) 

Data emisji: 17:02.2020

Godzina emisji: 23.35

PR24/tb