Traktat Ryski. Sukces czy porażka?
W Pałacu Czarnogłowców w Rydze, 18 marca 1921 roku, podpisano traktat, kończący wojnę polsko-bolszewicką z lat 1919-1920. Ustalał on przebieg granicy między państwami oraz regulował inne, sporne kwestie. O znaczeniu traktatu ryskiego mówił w audycji Historia na Dziś dr Patryk Pleskot z Instytutu Pamięci Narodowej.
2017-03-06, 22:00
Posłuchaj
Granica polsko-sowiecka, ustalona w traktacie, przebiegała podobnie do linii II rozbioru z 1793. Polska uzyskała dodatkowo na wschodzie część Wołynia i Polesia.
Jak wyjaśniał gość, traktat już w tamtej epoce wzbudzał pochwały i krytykę, co wiązało się z grą polityczną, między obozami narodowo-prawicowym i piłsudczykowskim. – Dla tych drugich to była porażka, co wynikało z koncepcji federalistycznej Piłsudskiego. Olbrzymim błędem było niewłączenie w tę grę Ukraińców czy Białorusinów, którzy mieli oddzielać Polskę od Rosji sowieckiej – tłumaczył.
Z kolei endecja argumentowała, iż przy włączeniu kolejnych ziem wschodnich okaże się, że w Rzeczypospolitej Polacy stanowić będą mniejszość. – Już wtedy 1/3 mieszkańców ziem polskich była mniejszościami. Czerpanie kolejnych połaci ziem mogło być nie do przetrawienia dla państwowości polskiej – wyjaśniał Pleskot.
Zdaniem gościa, traktat ryski był wypadkową między federalistyczną wizją Piłsudskiego, a ciasnym rozumieniem etnicznej Polski przez niektórych dyplomatów. Wskazywał, że po latach wojen, dokument ten był jednak i tak wystarczająco atrakcyjny. – 1921 rok kończył nieustanne pasmo walk. Żołnierze byli wyczerpani, wyczekiwano pokoju. Państwo chciało normalnie funkcjonować – podsumował.
REKLAMA
Więcej w nagraniu.
Gospodarzem programu był Tadeusz Płużański.
Polskie Radio 24/ip
Historia na dziś w Polskim Radiu 24
REKLAMA
___________________
Data emisji: 06.03.2017
Godzina emisji: 21:33
REKLAMA
REKLAMA