Historia na Dziś. Nieudana dekomunizacja stołecznych ulic
2019-03-04, 21:05
W ostatnich tygodniach warszawskie ulice odzyskały nazwy dawnych patronów, związanych z czasami komunizmu. W audycji Historia na Dziś o postaciach Wacława Lipińskiego i Stanisława Kasznicy - którzy stracili "swoje" ulice po decyzjach sądów - mówił dr hab. Patryk Pleskot, historyk.
Posłuchaj
Wacław Lipiński był podpułkownikiem Wojska Polskiego, socjalistą, Piłsudczykiem, a także działaczem antykomunistycznym. Stanisław Kasznica natomiast związany był w II RP z Obozem Narodowo-Radykalnym, również był zaangażowany w walkę z komunizmem - to ostatni komendant główny Narodowych Sił Zbrojnych.
Obaj działacze zostali zamordowani przez komunistów - Wacław Lipiński zmarł 4 kwietnia 1949 roku w więzieniu we Wronkach (został skazany śmierć; karę zamieniono na dożywotnie więzienie. Zgodnie z wersją komunistów, miał popełnić samobójstwo), a Stanisław Kasznica został rozstrzelany (skazany przez sąd na karę śmierci) 12 maja 1948 roku w więzieniu na warszawskim Mokotowie.
Zgodnie z zarządzeniem zastępczym Wojewody Mazowieckiego z 13 grudnia 2017 roku, ppłk Wacław Lipiński miał być patronem położonej w Ursusie ul. Józefa Chmiela. Jak uzasadniał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie decyzję o uchyleniu zarządzenia, w decyzji wojewody powołano się na to, że patronem ulicy był Józef Chmiel (1897-1955), m.in. działacz Polskiej Partii Robotniczej. Tymczasem, z dokumentów wynika, że patronem ulicy była inna osoba o tym samym imieniu i nazwisku tj., Józef Chmiel (1886-1959) - działacz społeczny związany z Ursusem.
Z kolei Stanisław Kasznica miał zastąpić jako patron ulicy Józefa Balcerzaka, działacza m.in. Komunistycznej Partii Polski. Sąd, tak jak w innych przypadkach zmian nazw ulic, uznał, że decyzję podjęto z naruszeniem przepisów, bez dostatecznego uzasadnienia".
Więcej w rozmowie z Patrykiem Pleskotem.
Gospodarzem programu był Tadeusz Płużański.
Polskie Radio 24/zz
----------------------------------------