Eksperci: słabnące nastroje przedsiębiorców nie wróżą dobrze inwestycjom
Przedsiębiorcy widzą przyszłość w coraz czarniejszych barwach przede wszystkim ze względu na inflację. To powoduje, że ograniczają plany inwestycyjne. Na potencjalnych inwestorów źle wypływają też wątpliwości co do napływu do Polski środków europejskich. Firmy raczej wykorzystują zapasy i weryfikują koszty, przede wszystkim te związane z wydatkami energetycznymi, ale też z planami pozyskiwania pracowników. To zaś pogarsza nastroje konsumenckie - mówili goście audycji "Rządy Pieniądza": dr Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek z Wydziału Ekonomii UW i Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich.
2022-10-20, 10:00
Goście "Rządów Pieniądza" odnieśli się m.in. do nastrojów polskich przedsiębiorców, które już od kilku miesięcy wahają się w okolicy 40 pkt. co oznacza znaczny pesymizm. Obecnie jest to poziom, ok. 43 pkt. Firmy wskazują, że trudna sytuacja powoduje, iż wstrzymują się z zakupami, wykorzystują nagromadzone zapasy i weryfikują plany zatrudnieniowe. Analizowali skutki takich decyzji dla polskiej gospodarki, w tym przede wszystkim dla naszych inwestycji.
Firmy boją się spadku popytu
- Mamy też wyniki szybkiego monitoringu NBP i z nich też wynika, że przedsiębiorcy wskazują, iż IV kwartale oczekują spadku popytu na polskim rynku. Nieco bardziej optymistycznie donoszą się do 12 miesięcy, o spodziewają się tutaj stabilnego popytu zagranicznego. Eksporterzy zaś mają skłonność do konkurowania na wewnętrznych rynkach. Kluczowe są jednak inwestycje. Nie jest tak, że w firmy w ogóle nie inwestują. Jednak bardziej koncentrują się teraz na audytach energetycznych wewnątrz po to, żeby poprawić efektywność. Takie inwestycje, niekoniecznie duże, należy ocenić jako bardzo dobre. Pozwoli to zapanować nad dramatycznym wzrostem kosztów energii - stwierdziła dr Starczewska-Krzysztoszek.
W jej opinii kluczowym problemem jaki może być następstwem pesymizmu przedsiębiorców jest ich mała chęć do inwestowania w kolejnych miesiącach. Na inwestycje w Polsce, jak wskazała, źle wpływają także informacje o możliwych zagrożeniu wypłaty naszemu krajowi środków europejskich na politykę spójności. Wyraziła nadzieję, że do tego nie dojdzie, ale już chociażby opóźnianie ich wypłaty będzie negatywnym sygnałem dla potencjalnych inwestorów. Zaznaczyła jednak, że powinniśmy mieć ze strony rządowej konkretną informację jak wygląda sytuacja, szczególnie, że, jak powiedziała, na środki z KPO chyba już nie liczymy.
Dr Starczewska-Krzysztoszek odwołała się też do kontaktów z przedstawicielami rynku amerykańskiego, gdzie firmy są bardzo nastawione na inwestycje, na nowy skok technologiczny.
- Jednak w tym wypadku bardzo istotna psychologia behawioralna. Warto się także od tej strony przyglądać postawom inwestycyjnym – mówiła ekonomistka.
Łukasz Kozłowski zaznaczył, że w ostatnich kilku miesięcy nastąpiła fundamentalna zmiana pogarszająca nastroje przedsiębiorców. W pierwszej połowie roku podwyżki cen nie przekładały się na zmniejszenie popytu. Teraz wrażliwość cenowa tak polskiego konsumenta jak i odbiorcy zamówień eksportowych znacznie się zwiększyła. Sprawia to, że firmy zaczęły wykorzystywać zapasy, ograniczają zakupy.
- Takie wskaźniki jak PMI wskazują też jednak pogarszanie się nastrojów wśród eksporterów. W tym warunkach słaby złoty bowiem nie sprzyja tak eksportowi jak w poprzednich kryzysach. Energię kupujemy głównie za dolary, a dolar jest coraz droższy – wyjaśniał Łukasz Kozłowski.
Kolejny z poruszanych tematów to najnowsze dane GUS o nastrojach konsumenckich. Te we października spadły o 1,3 pkt. proc. w stosunku do września i wyniosły minus 45,5 pkt. Na minus 100 możliwych.
- Co ciekawe od poprzedniego miesiąca poprawiły się nastroje jeśli chodzi o ocenę indywidualnej sytuacji gospodarstwa domowego. Uważamy, że nie będzie się pogarszało nam tak, jak wcześniej sądziliśmy. Pogarszają się natomiast oceny co do sytuacji gospodarczej całego kraju. Zmniejszyły się też deklaracje związane z dokonywaniem większych zakupów. Nie można wykluczyć, że nowe gwarancje kierowane przez rząd do społeczeństwa jakoś nastroje opanowały, choć i tak generalnie są one mało optymistyczne – mówił Łukasz Kozłowski.
Według dr Starczewskiej-Krzysztoszek warto spojrzeć, na pogarszające się nastroje co do dalszych wzrostów inflacji. Niepokoi też to, że konsumenci spodziewają się wzrostu bezrobocia.
REKLAMA
Audycję prowadziła Anna Grabowska, zapraszamy do jej wysłuchania.
Posłuchaj
PR24/Anna Grabowska/sw
REKLAMA