"Sytuacja była nie do wytrzymania". 76. rocznica operacji "Ostra Brama" w Wilnie

Tematem rozmowy była operacja "Ostra Brama", określana także jako "powstanie wileńskie" z 7-15 lipca 1944 r. - Wilno ciągle przechodziło z rąk do rąk. Odkąd przyszli Niemcy, rozpoczęły się straszne aresztowania i morderstwa. Kiedy przyszedł czerwiec 1944 r., zaczęliśmy myśleć o tym, by było jakieś powstanie, bo sytuacja była nie do wytrzymania. Nikt nie mógł nas powstrzymać i postanowiono, że 7 lipca odbędzie się powstanie wileńskie. Nie spodziewaliśmy się, że Sowieci tak szybko przybędą pod Wilno, stąd już w połowie czerwca postanowiono, że zaczniemy jednak dobę wcześniej - opowiadała mjr Danuta Szyksznian.

Powiązany Artykuł

Wilno: uczczono pamięć uczestników operacji "Ostra Brama"

"Zrozumieliśmy, że musimy walczyć"

- Dostaliśmy powołanie i z tatusiem poszliśmy na ul. Kalwaryjską. Wieczorem dowiedzieliśmy się, że jest tam punkt z bronią i amunicją, którego pilnowali Niemcy. Chłopcy przebrali się w mundury niemieckie i w nocy wyruszyli pod pałac, rozbrajając Niemców - dodała.

• "Tysiące osób wybrały Polskę". Dr Paweł Warot w 100. rocznicę plebiscytu na Warmii i Mazurach
• Zygmunt Szendzielarz - zamordowany przez bezpiekę

Jak mówiła na antenie Polskiego Radia 24 rozmówczyni, "13 lipca, kiedy skończyła się walka, postanowiliśmy przejść przez Wilno w pochodzie i zawiesić biało-czerwoną flagę na Górze Zamkowej. Sowieci zaczęli strzelać i zranili porucznika, zdjęli oni naszą flagę, potem próbowaliśmy ją znów zawiesić i zrobili oni to samo. Wtedy zrozumieliśmy, że żadnej przyjaźni z nimi nie będzie i musimy walczyć".

"Udało się zdobyć połowę miasta"

Powiązany Artykuł

"Ostra Brama" – Polacy zdobywają Wilno

- Początkowo gen. Bór-Komorowski zaakceptował plan uderzenia na Wilno. Zakładał on uderzenie pięcioma zgrupowaniami dwóch okręgów. Wilno miało być zdobyte przed Sowietami, by udowodnić, że jesteśmy tu gospodarzami i Wojsko Polskie wyzwoliło te tereny. Wywieszona miała być też biało-czerwona chorągiew - wyjaśniał prof. Jarosław Wołkonowski.

- Wojska sowieckie posuwały się szybciej niż przypuszczano. Zauważono wtedy, że Sowieci przyjdą wcześniej niż zakładano i przesunięto atak z 7 na 6 lipca. Udało się zdobyć połowę Wilna. Niemcy byli zaskoczeni, a kilkaset polskich żołnierzy wyzwoliło prawobrzeżną część miasta - powiedział historyk.

Posłuchaj

Mjr Danuta Szyksznian i prof. Jarosław Wołkonowski o operacji "Ostra Brama" (Temat Dnia/Gość PR24) 24:36

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Więcej w nagraniu.

***

Audycja: "Temat dnia/Gość PR24"

Prowadzący: Tadeusz Płużański

Goście: mjr Danuta Szyksznian, prof. Jarosław Wołkonowski 

Data emisji: 11.07.2020

Godzina: 17.35

pkr