Nie będzie rozmów Iran-USA. Dr Szewko: między innymi to był cel ataku
- Jest mało prawdopodobne, żeby Iran usiadł do rozmów z USA ws. programu nuklearnego. Poza tym Izrael zabił, zdaje się, kluczowych negocjatorów tych rozmów. To było między innymi celem tego ataku - żeby uniemożliwić właśnie dalsze ewentualne rozmowy amerykańsko-irańskie - powiedział w Polskim Radiu 24 dr Wojciech Szewko, ekspert do spraw Bliskiego Wschodu.
2025-06-13, 14:43
Atak Izraela i odwet Iranu
W nocy Izrael zaatakował sto celów w Iranie. Zginęło co najmniej osiem osób, w tym szef sztabu sił zbrojnych Mohammad Bagheri, dowódca Gwardii Rewolucyjnej Hossein Salami, oraz sześciu naukowców pracujących nad programem atomowym. Celami ataków były też obiekty wojskowe i nuklearne. Co najmniej 50 osób zostało rannych. Około południa doszło do kolejnych ataków. Iran w odpowiedzi wystrzelił w kierunku Izraela dziesiątki dronów. Bezzałogowce miały zostać przechwycone.
Posłuchaj
Po izraelskich atakach na Iran prezydent USA Donald Trump wezwał irańskich przywódców do zgody na porozumienie nuklearne. Trump ostrzegł Teheran przed śmiertelnymi konsekwencjami w przypadku odmowy. Dał też Iranowi 60 dni na zawarcie porozumienia w sprawie programu nuklearnego.
"To byłby miecz Damoklesa"
- Jest mało prawdopodobne, żeby Iran usiadł do rozmów z USA ws. programu nuklearnego. Poza tym Izrael zabił, zdaje się, kluczowych negocjatorów tych rozmów. To było między innymi celem tego ataku - żeby uniemożliwić właśnie dalsze ewentualne rozmowy amerykańsko-irańskie - powiedział w Polskim Radiu 24 dr Wojciech Szewko. Tłumaczył, że dla Izraela największym zagrożeniem byłaby zgoda dla Iranu na zachowanie programu nuklearnego. - To zawsze byłby miecz Damoklesa, który będzie wisiał gdzieś nad głową. Wystarczy, że zmieni się amerykańska administracja i np. Iran znowu sobie zacznie konstruować bombę atomową po prostu - dodał ekspert.
Iran blisko bomby atomowej
Dr Szewko tłumaczył, że efekty tego ataku nie są jeszcze do końca znane. - Prawdopodobnie zginęło całe kierownictwo, czyli wyżsi oficerowie operacyjni sił powietrznych, sił rakietowych - przyznał. Dodał, że Iran może nie być zdolny do odpowiedzi. Gość Polskiego Radia zwrócił uwagę, że Izrael od lat przygotowywał się do ataku na Iran. - Premier Netanjahu próbował wspólny atak na Iran wymuszać na pewno jeszcze na Obamie. Na Trumpie za pierwszej kadencji, całą kadencję Bidena, tj. nawet 13-14 lat - podkreślił.
REKLAMA
Dr Szewko uważa, iż "jest wysoce prawdopodobne, że Iran jest bliski zbudowania bomby atomowej". - Czy ją zbudował, to zaraz się dowiemy, bo być może jej użyje, jeżeli zbudował. A jeżeli nie, to ją zbuduje. Pakistanowi zajęło to 10 lat i też był pod embargiem, może nie aż tak potężnym, ale przecież wszyscy próbowali mu przeszkodzić - Stany Zjednoczone, Rosja, Chiny - mówił.
Ataki a kryzys rządu Netanjahu. Ekspert wskazuje związek
Gość Polskiego Radia 24 postawił tezę, że możliwym powodem ataku jest sytuacja wewnętrzna w Izraelu i kryzys rządu premiera Netanjahu. - Za każdym razem, kiedy jest jakikolwiek kryzys rządowy, to on go rozwiązuje poprzez wywołanie konfliktu zewnętrznego - powiedział. W ten sposób - jak tłumaczył dr Szewko - Netanjahu konsoliduje społeczeństwo wokół zagrożenia dla kraju. - "Wszystkie ręce na pokład. Nie możemy rządu rozwiązywać. Jesteśmy pod ostrzałem, wojna. A ci, którzy próbują rozbić rząd, to zdrajcy". I kończył się konflikt - mówił dr Szewko. - Ten kalendarz ataków i kalendarz wojen jest wprost związany - jakbyśmy sobie tak prześledzili - z kolejnymi kryzysami rządowymi u Netanjahu. Jak on przestanie być premierem, to idzie do więzienia. Przecież to wszyscy wiedzą - podkreślił ekspert.
Gość Polskiego Radia 24 przyznał, że Netanjahu doskonale orientuje się w amerykańskiej polityce. - On się świetnie w niej porusza, lepiej niż amerykańscy politycy. W związku z tym on jest w stanie rozgrywać Waszyngton naprawdę po mistrzowsku. Tak jakby był wybitnym specjalistą od tego, jak zmanipulować kolejnych prezydentów USA - ocenił dr Szewko.
Ogromne zagrożenie dla Żydów na świecie
Ekspert zwrócił też uwagę na konsekwencje polityki premiera Netanjahu, która - jak stwierdził - dla zwykłych Izraelczyków stanowi ogromne zagrożenie. - Nigdy nie było tak źle, nigdy w całej historii Izraela. Proszę zobaczyć: to jest wyhodowanie sobie dwóch milionów ludzi w Gazie, którzy nienawidzą Izraela i którzy, jak tylko dostaną broń do ręki i możliwość zaatakowania, to zaatakują. To są całe kraje - Syria, Egipt, Iran, Irak, Jemen, gdzie mamy miliony ludzi, którzy tego Izraela szczerze nienawidzą. Ja się najbardziej obawiam tego, że to się rozleje i będzie miało bardzo negatywne skutki dla Żydów na całym świecie - podkreślił.
REKLAMA
***
Audycja: Temat dnia
Prowadzi: Małgorzata Żochowska
Gość: dr Wojciech Szewko (ekspert do spraw Bliskiego Wschodu, Uniwersytet Civitas)
Data emisji: 13.06.2025
Godzina emisji: 11.45
Źródła: Polskie Radio 24/paw/k
Polecane
REKLAMA