"Miejsce szczególne dla historii II RP". Jerzy Bombczyński o odbudowie Pałacu Saskiego
2021-07-09, 16:32
- To tam była siedziba Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, tam złamano szyfry niemieckiej Enigmy, ale i szyfry Armii Czerwonej w 1920 r., tam pracowano, by przyczynić się do zwycięstwa Polski w wojnie polsko-bolszewickiej - mówił w Polskim Radiu 24 Jerzy Bombczyński, prezes Stowarzyszenia Saski 2018.
Powiązany Artykuł
"Należy temu przyklasnąć". Jan Pietrzak o odbudowie Pałacu Saskiego
Jerzy Bombczyński przypominał, że idea odbudowy Pałacu Saskiego nie jest nowa, pojawiła się tuż po wojnie. Jak podkreślał, gmach odgrywał szczególną rolę w historii II RP, mieścił się w nim m.in. Sztab Generalny Wojska Polskiego. - Sąsiedni Pałac Brühla był stopniowo adaptowany na reprezentacyjną siedzibę Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Były to bardzo szczególne miejsca związane z historią II RP i do tej właśnie historii nawiązuje idea odbudowy i ogłoszony prezydencki projekt ustawy o odbudowie Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i trzech kamienic przy ulicy Królewskiej, z którymi sąsiadowały budynki - zaznaczył gość audycji.
Posłuchaj
Pierwszy barokowy pałac w miejscu późniejszego Pałacu Saskiego powstał po 1661 roku. W pierwszej połowie XVIII wieku gmach zakupił król August II Mocny i rozpoczął jego przebudowę. Pałac był własnością królów Saksonii aż do 1816 roku. Zniszczony podczas powstania listopadowego, później odbudowywany i rozbudowywany. W okresie zaborów należał do rosyjskiego kupca Iwana Skwarcowa, a później trafił na potrzeby armii Imperium Rosyjskiego.
W II RP budynek był siedzibą Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, mieścił również Biuro Szyfrów, w którym w 1932 roku polscy matematycy jako pierwsi złamali kod Enigmy.
Po wybuchu II wojny światowej i kapitulacji Warszawy Pałac Saski zajęli Niemcy, którzy w grudniu 1944 roku, podczas wycofywania się ze stolicy, wysadzili go w powietrze. Ocalał tylko fragment arkad z Grobem Nieznanego Żołnierza, utworzonym w 1925 roku.
Więcej w nagraniu.
***
Audycja: "Temat dnia/Gość PR24"
Prowadzący: Antoni Trzmiel
Gość: Jerzy Bombczyński
Data emisji: 09.07.2021
Godz. emisji: 14.53
PR24/ka