Utworzenie Armii Krajowej. Prof. Panfil: była fenomenem
- Chodziło o stworzenie instytucji, która będzie ponad partyjnymi podziałami. Miała być pozbawiona politycznej afiliacji, miała być ogólnonarodową, ogólnopaństwową, polską armią, nie chłopską, nie socjalistyczną czy narodową - powiedział prof. Tomasz Panfil, historyk z Instytutu Pamięci Narodowej oraz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
2021-02-14, 07:54
14 lutego 1942 roku doszło do przemianowania Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową, która, jak podkreślił prowadzący audycję Tadeusz Płużański, była "fenomenem na skalę światową".
Powiązany Artykuł
"Żelazny" i "Jastrząb". Braterska walka z sowieckim okupantem
- Zwłaszcza, jeżeli weźmiemy pod uwagę, że AK wprowadziła jeden komponent, może najważniejszy, czyli Polskie Państwo Podziemne. To był również fenomen. Tworzenie struktur, które w normalnych warunkach działają jawnie i oficjalnie, w okresie okupacji niemieckiej następowało "pod powierzchnią". Działało szkolnictwo, organizacje społeczne, parlament, służba zdrowia oraz siły zbrojne - wskazał prof. Tomasz Panfil.
Posłuchaj
Historyk zwrócił uwagę, że PPP nie było przypadkiem jednostkowym. - Polacy mają nieprawdopodobną, niespotykaną chyba w żadnej inne nacji, zdolność do organizowania się w warunkach trudnych. PPP z okresu okupacji korzystało z doświadczeń PPP z czasów przed powstaniem styczniowym. To tam wypracowano metody i techniki organizacji podziemnych struktur państwowych - przypomniał gość audycji "Historyczne wydarzenie tygodnia".
Co ciekawe, nie tylko Polacy sięgnęli do wzorców z XIX w. Prof. Panfil przyznał, że istnieją wiarygodne przekazy, które informują o tym, że również gestapo pilnie studiowało w polskich archiwach dokumenty z okresu powstania styczniowego, usiłując zrozumieć i rozpracować fenomen PPP.
REKLAMA
Odnosząc się do przemianowania ZWZ w AK, prof. Tomasz Panfil stwierdził, że miało to na celu, mimo zachowania struktur i dowództwa, aspekt psychologiczny oraz państwowotwórczy.
- Chodziło o stworzenie instytucji, która będzie ponad partyjnymi podziałami. Miała być pozbawiona politycznej afiliacji, miała być ogólnonarodową, ogólnopaństwową, polską armią, nie chłopską, nie socjalistyczną czy narodową. Ten plan się powiódł, udało się stworzyć siłę zbrojną, która przez ogół Polaków była identyfikowana jako polska armia, a nie bojówka którejś z partii - wyjaśnił.
-------------------
Ponadto w audycji rozmowa o rocznicy pierwszego zrzutu cichociemnych na terytorium okupowanej Polski. Dokonano tego w nocy z 15 na 16 lutego 1941 roku.
REKLAMA
***
Audycja: "Historyczne wydarzenie tygodnia"
Prowadzący: Tadeusz Płużański
Gość: prof. Tomasz Panfil, historyk z IPN oraz KUL
Data emisji: 14.02.2021
Godzina emisji: 07.06
Polskie Radio 24/db
Polecane
REKLAMA