42. rocznica wprowadzenia stanu wojennego. Historyk: wiele jest do odkłamania
2023-12-10, 11:10
- 13 grudnia to jedna z najbardziej zakłamanych dat w III RP. Tak została zmanipulowana przez postkomunistów, że dziś niektórzy używają określenia "kontrowersyjny stan wojenny". Widać to też w badaniach opinii publicznej. Część Polaków dała się zwieść propagandzie, że było to mniejsze zło, a gen. Wojciech Jaruzelski ratował Polskę. Wile elementów pozostało do odkłamania - mówił w Polskim Radiu 24 historyk i dyrektor Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego Piotr Dmitrowicz.
W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku, na całym terytorium Polski komunistyczne władze wprowadziły stan wojenny.
Jak napisano w podjętej wówczas uchwale, Rada Państwa wprowadziła go "kierując się potrzebą zapewnienia wzmożonej ochrony podstawowych interesów państwa i obywateli, w celu stworzenia warunków skutecznej ochrony spokoju, ładu i porządku publicznego oraz przywrócenia naruszonej dyscypliny społecznej, a także mając na względzie zabezpieczenie możliwości sprawnego funkcjonowania władzy i administracji państwowej oraz gospodarki narodowej". Tak naprawdę chodziło o siłowe zdławienie niezależnego ruchu społecznego, jaki była "Solidarność" przyciągał coraz szersze kręgi społeczeństwa oczekujące zmian w sposobie sprawowania władzy oraz w stosunku rządzących do obywateli.
Podczas stanu wojennego internowano ok. 10 tys. osób. Doszło do zbrodni w katowickiej kopalni „Wujek” czy w Lubinie, kiedy to strzałami z broni palnej, przy udziale wojska i milicji, spacyfikowano pokojowe zgromadzenia. Liczbę wszystkich ofiar śmiertelnych stanu wojennego szacuje się na od ok. 50 do ponad 100, jednak koszty społeczne były znacznie większe.
Stan wojenny zawieszono z końcem 1982 r., a formalnie zniesiony został 22 lipca 1983 r. Wyrok sądu stwierdzający, że stan wojenny nielegalnie wprowadziła tajna grupa przestępcza i skazujący część jej członków, zapadł w 2012 roku.
Posłuchaj
Więcej w nagraniu.
***
Audycja: Historyczne wydarzenie tygodnia
Prowadzący: Tadeusz Płużański
Gość: Piotr Dmitrowicz (historyk dyrektor Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego)
Data emisji: 10.12.2023
Godzina: 11.06
PR24