"Była szarą eminencją stalinowskiej bezpieki". Historyk Paweł Sztama o Julii "Lunie" Brystiger
O stalinowskiej zbrodniarce Julii Brystiger w Historycznym Wydarzeniu Tygodnia Tadeusz Płużański rozmawia z historykiem Instytutu Pamięci Narodowej i Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL Pawłem Sztamą.
2023-10-15, 12:00
Swoją antypolską działalność, późniejsza dyrektor Departamentu V Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego rozwinęła po sowieckiej agresji na II RP we wrześniu 1939 r. Przyjęła obywatelstwo sowieckie pracując w Radzie Związków Zawodowych we Lwowie oraz "członek wszechzwiązkowy" KC MOPR (Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom). Razem z grupą innych kolaborantów współpracowała z sowieckim wydawnictwem w języku polskim "Nowe Widnokręgi" we Lwowie.
Wpływy na szczytach komunistycznej władzy
- To jedna z najważniejszych postaci stalinowskiej bezpieki, co do tego nie ma dzisiaj żadnych wątpliwości - powiedział w Polskim Radiu 24 historyk Instytutu Pamięci Narodowej i Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL Paweł Sztama. - To szara eminencja, osoba, która - jak po latach opowiadali ludzie bezpieki - zanim informacja dotarła do biura politycznego, to najważniejsi w Polsce już wiedzieli, że coś się dzieje w bezpiece - wskazał historyk.
O jej wpływach na szczytach komunistycznej władzy świadczy fakt, że brała udział w naradach Politbiura PPR i PZPR – formalnie nie wchodząc w jego skład. Zadaniem kierowanego przez nią departamentu było m.in. zwalczanie opozycji politycznej i Kościoła katolickiego.
W 1957 r. w związku z procesami byłych funkcjonariuszy bezpieki, planowano pociągnąć ją do odpowiedzialności karnej, ale nigdy nie stanęła przed sądem. Julia "Luna" Brystiger zmarła w 1975 r. i została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
REKLAMA
Więcej w nagraniu:
Posłuchaj
[SŁUCHAJ TAKŻE] "Historyczne wydarzenie tygodnia" - podcast Polskiego Radia:
Czytaj także:
- Prof. Szwagrzyk: IPN wypełnia misję, której nie można odwołać. Musimy spełnić nasz polski obowiązek pamięci
- Hołd dla ofiar stalinowskich represji. Dyplomaci kilku krajów uczcili zamordowanych w mińskich Kuropatach
Polskie Radio 24/ mbl
Polecane
REKLAMA