Akcja X oraz działania wywłaszczeniowe żołnierzy polskiego podziemia

2018-12-08, 17:10

Akcja X oraz działania wywłaszczeniowe żołnierzy polskiego podziemia
Żołnierze Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Foto: Wydawnictwo "Volumen"

Zdobycie zaopatrzenia potrzebnego oddziałom. Tak w skrócie mozna scharakteryzować akcje ekspropriacyjne, inaczej nazywane wywłaszczeniowymi, które po 1939 roku przeprowadzali żołnierze polskiego podziemia. - Ich celem było przede wszystkim pozyskanie pieniędzy, ale za późniejszym odszkodowaniem - dodał prof. Piotr Niwiński z Instytutu Pamięci Narodowej i Uniwersytetu Gdańskiego.

Posłuchaj

8.12.18 prof. Piotr Niwiński: „Opór Polaków, przeciwko władzy ludowej, z terenów Wileńszczyzny był masowy (…)”.
+
Dodaj do playlisty

Miejscami, gdzie dokonywano wywłaszczeń były najczęściej budynki, w których mieściły się banki, urzędy pocztowe oraz inne instytucje państwowe. Żołnierze podziemia rekwirowali z nich cenne przedmioty, np. samochody, czy maszyny do pisania i zostawiali „kwit”, że konfiskaty dokonano na rzecz państwa polskiego, które po pewnym czasie ustosunkuje się poprzez zwrot lub zapłatę odszkodowania.

– Jakakolwiek działalność nie może obyć się bez odpowiednich funduszy, również ta konspiracyjna. Ubrania, broń, lekarstwa. To wszystko kosztuje. Pierwsze akcje ekspropriacyjne datuje się na 1939 rok, a ostatnie odbyły się w 1963 roku – wyjaśnił prof. Piotr Niwiński.

Ponadto w audycji gość Polskiego Radia 24 opowiedział również o Akcji X, która związana była z wileńską konspiracją niepodległościową. W tym roku minęła 70. rocznica tego wydarzenia.

– Była to pierwsza tak wielka operacja represji komunistycznego aparatu, którą zorganizowano wedle kryteriów narodowościowych. Skierowana była przeciwko osobom pochodzącym zza Buga, w szczególności z Wileńszczyzny. W czerwcu 1948 roku wydano rozkaz, na mocy którego ludzie ci mieli być aresztowani przez Urząd Bezpieczeństwa lub poddani obserwacji. Spośród nich miano wyselekcjonować tych, którzy współpracowali z konspiracją lub partyzantką. W wyniku tych działań aresztowano ok. 6 tys. osób, blisko 1 tys. z nich dostało wysokie wyroki więzienia, a ponad 100 wyroki śmierci – wskazał rozmówca Polskiego Radia 24.

Audycję "Historyczne Wydarzenie Tygodnia" prowadził Tadeusz Płużański.

Polskie Radio 24/db

----------------------------

Data emisji: 8.12.2018

Godzina emisji: 16.35

Polecane

Wróć do strony głównej