Prezydent: wybory 4 czerwca 1989 roku były wielkim zwycięstwem Polaków, tryumfem, który zmienił świat

Posłuchaj

Prezydent: Polacy w 1989 roku odrzucili komunizm i komunistów (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

W ramach obchodów 30-lecia pierwszych po wojnie wolnych wyborów do Senatu z 4 czerwca 1989 r. w parlamencie odbyło się uroczyste posiedzenie Izby Wyższej.

"Polacy odrzucili tamten ustrój"

- Nie da się rozerwać słów z 1979 roku wypowiedzianych na placu Piłsudskiego przez Ojca Świętego, świętego Jana Pawła II, wołającego wtedy o wolność i przemianę swojej ojczyzny, o odnowienie oblicza tej ziemi przez Pana Boga, co wszystkim, którzy od razu zrozumieli te słowa, wydawało się cudem, z tym, co stało się w roku 1980, narodzinami największego na świecie ruchu społecznego, jakim była "Solidarność", z walką lat 80., cierpieniem, bardzo często i śmiercią, a wreszcie ze zwycięstwem 1989 roku, które w tak szczególny sposób wyemanowało właśnie tutaj, w odrodzonym Senacie, w pełni wybranym w wolnych wyborach. W przeciwieństwie do Sejmu, do którego wybory nie były w pełni wolne - powiedział prezydent Andrzej Duda.

- Chociaż wybory były tak ukształtowane, że do Sejmu nie były w pełni wolne, to jednak Polacy pokazali, że w sposób zdecydowany odrzucają komunizm i komunistów, odrzucając listę krajową, odrzucili tamten ustrój i tamtą władzę tych przedstawicieli Moskwy, tutaj, w Warszawie - mówił Andrzej Duda.

Prezydent dodał, że tamte wybory były też "wielkim tryumfem, który zmienił świat". Jak wskazywał, to dzięki wyborom 4 czerwca 1989 roku i dzięki postawie Polaków nastąpiła przemiana ustrojowa w całej Europie centralnej, upadł mur berliński, w efekcie rozpadł się także Związek Radziecki. - To właśnie tamta postawa, którą - jestem pewien - wywołało na zewnątrz wezwanie Ojca Świętego, dała początek wielkiej przemianie Europy, którą niektórzy nazwali "Jesienią Ludów" - powiedział Andrzej Duda.

"Pragnienie, którego nie dało się już później wygasić"

Premier mówiąc o 4 czerwca 1989 roku powiedział, że nie można patrzeć na tę datę jako na jedyną datę, która doprowadziła nas do wolności. - Bo tak nie było, do wolności doprowadziły nas te wielkie wysiłki, o których mówił pan marszałek Sejmu Marek Kuchciński, do wolności doprowadziła nas również właśnie Solidarność - powiedział szef rządu.

Mówił, że przede wszystkim Solidarność "pobudziła masowy ruch, pobudziła pragnienie wolności w roku 1980, 1981". - To pragnienie, którego nie dało się już później wygasić - podkreślił Mateusz Morawiecki.

"Przeszliśmy w minionych 30 latach długą drogę"

- Od słów św. Jana Pawła II wypowiedzianych na placu, który wtedy nosił nazwę pl. Zwycięstwa, obecnie marszałka Piłsudskiego, poprzez Solidarność, przez kontrakt Okrągłego Stołu dotarliśmy do dnia 4 czerwca 1989 roku. W Polsce odbyły się wolne wybory; wolne wybory właśnie do Senatu. To nasza izba była demokratycznie wybranym przedstawicielstwem narodu w tym wielkim plebiscycie, który odbył się 4 czerwca 1989 roku - mówił marszałek Senatu Stanisław Karczewski.

Jak dodał, tego dnia Polacy mając alternatywę "za" czy "przeciw" komunistycznej władzy, opowiedzieli się za wolnością.

Zaznaczył, że "jako państwo i naród przeszliśmy w minionych 30 latach długą drogę". - Nie uniknęliśmy błędów, ostrych zakrętów, nie brakowało podziałów i sporów. Dotknęły nas także tragedie, największa z nich to katastrofa smoleńska - mówił Stanisław Karczewski. - Ale ciągle jesteśmy w drodze, chcemy doganiać najlepiej rozwinięte gospodarki, zapewnić dobry start młodym ludziom, godne życie rodzinom, seniorom, wszystkim Polakom - mówił.

- Odzyskana wolność pozwala na realizację naszych zamierzeń i to od nas zależy kształt Rzeczpospolitej, bo państwo jest dla nas, jest dla obywateli - podkreślił Stanisław Karczewski.

Zaznaczył, że Senat to jedna z najstarszych instytucji ustrojowych w Polsce, która ma także obecnie wiele zadań. Zaznaczył, że "temperatura sporu politycznego jest w Senacie niższa, dyskusja spokojniejsza i bardziej merytoryczna". - Senat wnosi cenne rozwiązania do procesu legislacyjnego w zakresie poprawiania prawa, inicjatyw w ustawodawczych i uchwałodawczych, także w skutek uwzględniania petycji będących wkładem obywateli w stanowienie prawa - powiedział Stanisław Karczewski.

Jak dodał, "rola Senatu w stanowieniu prawa jest nie do przecenienia".

"Wybory 4 czerwca 1989 roku były przełomem i początkiem wielkich zmian"

Marszałek Sejmu Marek Kuchciński podkreślił, że te wybory były "początkiem wielkich zmian". - Co było niemożliwe, stało się możliwe. Wydarzenia w Polsce stały się impulsem do przemian w wielu sąsiednich krajach, miały też wpływ na rozpad Związku Sowieckiego. Powstały też - w stosunkowo krótkim czasie - sąsiadujące z Polską wolne państwa: Litwa, Łotwa, Białoruś, Ukraina. Padł Mur Berliński i nastąpiło zjednoczenie Niemiec - mówił Marek Kuchciński.

Wskazał też, że wybory czerwcowe z 1989 roku poprzedzały w naszym kraju "heroiczne zrywy wolnościowe". - Droga do wyborów czerwcowych w Polsce, od czasów zakończenia II wojny światowej była długa, trwała dziesiątki lat, pełna była poświęceń oraz powszechnych zmagań z totalitarną władzą - często niestety krwawych. Polacy nigdy nie pogodzili się z utratą niepodległości, świadomi, że PRL jest państwem o ograniczonej suwerenności - powiedział marszałek Sejmu.

Dodał, że wybory czerwcowe były też powrotem do wielkich tradycji parlamentaryzmu w Polsce.

Marek Kuchciński podkreślił, że trzeba obecnie przypominać, jak wielkim przełomem był czas wyborów w 1989 roku. - Nasze dzisiejsze spotkanie jest świętem wolności Polski. To wielkie święto demokracji - oświadczył.

- Dziś Polska jest bezpieczna, podobnie, jak inne państwa Europy Środkowej i Wschodniej. Możemy istnieć tylko w warunkach wzajemnego zaufania, bliskiej współpracy i solidarności. Dzisiaj wiele państw naszej części Europy łączy Unia Europejska i Sojusz Północnoatlantycki - mówił Marek Kuchciński.

Przekonywał, że wybory czerwcowe "rozpoczynając piękną, wspaniałą i bezkrwawą jesień ludów w Europie, zmieniły oblicze Polski i całego kontynentu". - Imperium zła, czyli Związek Sowiecki, rozpadło się i był to proces nieodwracalny - dodał marszałek Sejmu. Życzył również Senatowi "wszelkiej pomyślności i pracy na rzecz Rzeczpospolitej".

Uroczyste posiedzenie Senatu

Obchody rozpoczęły się o godz. 9 rano mszą świętą w bazylice archikatedralnej św. Jana Chrzciciela. Uroczyste posiedzenie - podobnie jak miało to miejsce przez część pierwszej kadencji Senatu wolnej Polski - odbyło się w Sali Kolumnowej Sejmu.

W uroczystości wzięli udział przedstawiciele najwyższych władz państwowych - m.in. prezydent Andrzej Duda, premier Mateusz Morawiecki i ministrowie jego rządu oraz marszałkowie Sejmu i Senatu: Marek Kuchciński oraz Stanisław Karczewski, a także prezes PiS Jarosław Kaczyński.

Powiązany Artykuł

4 czerwca 1989 - zobacz serwis specjalny

Jak podkreślił marszałek Senatu, zaproszenia na uroczystość otrzymali wszyscy senatorowie poprzedniej kadencji oraz byli prezydenci.

Po południu w Senacie odbędzie się prezentacja znaczka pocztowego emitowanego przez Pocztę Polską z okazji 30-lecia odrodzenia Senatu.

Na wtorkowy wieczór zaplanowano uroczysty koncert Sinfonii Varsovii w Teatrze Wielkim i Operze Narodowej oraz telewizyjny "Wielki test wiedzy o 4 czerwca 1989 roku", który będzie transmitowany na żywo z sali obrad Senatu.

Karczewski zapowiedział, że w kolejnych dniach obchodów odbędzie się gra miejska, organizowana przez Kancelarię Senatu i Muzeum Historii Polski, która "przeniesie graczy do Warszawy roku 1989". Uczestnicy gry - jak mówił marszałek Senatu - wcielą się w wyborców, będą poznawać kandydatów na senatorów. Jak podkreślił, intencją organizatorów gry jest trafienie do warszawiaków i do turystów.

4 czerwca 1989 roku przeprowadzono pierwszą turę częściowo wolnych wyborów do Sejmu i całkowicie wolnych do Senatu. Wybory odbyły się na zasadach ustalonych podczas obrad Okrągłego Stołu i zakończyły się zwycięstwem "Solidarności". Głosowanie z 4 czerwca było jednym z czynników, które doprowadziły do upadku komunizmu i trwałych demokratycznych zmian w Polsce i całej Europie Środkowo-Wschodniej.

mg