Fiskus przyjazny podatnikowi? Senat o nowych pomysłach na administrację podatkową

Jak mówił w Senacie Kapica, celem ustawy o administracji podatkowej jest m.in. stworzenie lepszej obsługi podatników.

- To będzie ważna ustawa, która będzie pomagała rozpoczynającemu przedsiębiorcy - dodał sprawozdawca, senator Kazimierz Kleina (PO). - Uważamy, że ustawa porządkuje cały system - mówił.

Utworzenie funkcji tzw. asystenta podatkowego

Jednym z najważniejszych rozwiązań, wprowadzanych przez ustawę, jest utworzenie funkcji tzw. asystenta podatkowego. Asystenci mają pomagać zaczynającym działalność gospodarczą przedsiębiorcom wywiązywać się z obowiązków podatkowych przez pierwsze 18 miesięcy działalności. Doradztwo to ma objąć m.in. pomoc w wypełnianiu dokumentów, przypominanie o terminach ich składania, zasadach korzystania z ulg itp. Ma też pomagać zorientować się w rodzajach spraw załatwianych w innych instytucjach.

Zainteresowanie senatorów podczas debaty wzbudziła kwestia zakresu obowiązków asystentów podatkowych oraz różnice między asystentem a doradcą podatkowym. Pytali o to m.in. senatorowie Jarosław Lasecki (PO) i Andrzej Martynowski (PiS).

- Nikt nie stygmatyzuje doradztwa podatkowego, natomiast jeżeli mamy do czynienia z podatnikiem, który zakłada działalność gospodarczą i musi zapoznać się z systemem podatkowym, który w Polsce nie jest najprostszy (...), to asystent powinien wyjaśnić mu najbardziej bezpieczne i prawidłowe zachowania - tłumaczył wiceminister finansów Jacek Kapica.

Dodał, że asystent powinien podpowiadać "interpretację urzędową" przepisów podatkowych i wskazać "pożądane zachowanie, które na pewno nie narazi podatnika na wątpliwości ze strony urzędu". Natomiast - zdaniem wiceministra - "doradca podatkowy może wskazywać różne ścieżki, które wiążą się z różnym ryzykiem".

Na razie nikłe zainteresowanie korzystaniem z pomocy asystentów

Wiceszef MF poinformował też, że według szacunków jego resortu w Polsce może być zapotrzebowanie na ok. 250 tys. asystentów podatkowych. Przyznał, że resort prowadzi pilotaż tego rozwiązania w woj. śląskim i na razie "nie ma wielkiej chęci do korzystania z asystentów".

MF, które przygotowało projekt uchwalonej w końcu maja przez Sejm ustawy, potrzebę nowych przepisów uzasadniło tym, że zmieniło się otoczenie, oczekiwania podatników i narzędzia, jakimi dysponuje ten resort.

Oprócz nowego określenia zadań i organizacji administracji podatkowej ustawa wprowadza też system obsługi i wsparcia podatnika. Do tych zadań przekierowana ma zostać część pracowników, zastosowanie znajdą też narzędzia informatyczne.

- Celem systemu obsługi i wsparcia podatnika jest pomoc podatnikom w konkretnej sytuacji podatkowej. Ma to spowodować wzrost samodzielnego, prawidłowego i dobrowolnego wypełniania obowiązków podatkowych. Ma też zapewnić szybką i kompleksową ich obsługę - tłumaczył wiceminister finansów Jacek Kapica podczas pierwszego czytania projektu w Sejmie.

W tym celu stworzone ma być specjalne narzędzie informatyczne - Centralny Rejestr Danych Podatkowych, który ma umożliwić wymianę informacji bezpośrednio między urzędami oraz obsługę podatników niezależnie od ich miejsca zamieszkania.

Pomoc w "prawidłowym wypełnianiu obowiązków"

Ustawa przewiduje również powołanie instytucji asystenta podatnika dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą, których zadaniem będzie pomoc podatnikowi w prawidłowym wypełnianiu obowiązków przez pierwsze 18 miesięcy działalności. Doradztwo to ma objąć między innymi pomoc w wypełnianiu dokumentów, przypominanie o terminach ich składania, zasad korzystania z ulg itp. Ma też pomagać zorientować się w rodzajach spraw załatwianych w innych instytucjach.

Stworzenie elektronicznej bazy wiedzy administracji podatkowej ma z kolei zapewnić dostęp do jednolitej i powszechnie dostępnej informacji podatkowej dla wszystkich zainteresowanych.

Ponadto ze struktur administracji ma być wyodrębnione Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, organu wyspecjalizowanego w wydawaniu indywidualnych interpretacji prawa podatkowego. Ma to poprawić jednolitość i jakość wydawanych interpretacji. Według MF uzasadnieniem dla powołania krajowego biura jest duże zainteresowanie obywateli biurami informacji, które teraz mają się wyspecjalizować w konkretnych dziedzinach prawa podatkowego.

IAR/PAP, awi