Minister rolnictwa: odbiorców zboża poszukujemy także w Afryce

W środę 29 marca b.r. w siedzibie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi odbył się "okrągły stół" rolniczy ws. sytuacji na rynku w związku z ilością ukraińskiego zboża sprowadzonego do Polski.

- Chcemy nadać priorytet dla zboża. Przez zimę był priorytet dla węgla. Porty miały rozładowywać węgiel, pociągi również w pierwszej kolejności przewozić węgiel - stwierdził wicepremier Kowalczyk, odnosząc się do pytania o zwiększenie reeksportu zboża z Ukrainy.

Wsparcie dla logistyki

W zeszłym tygodniu w wykazie prac legislacyjnych rządu pojawiła się zapowiedź projektu, który wprowadzi pomoc w formie dofinansowania transportu pszenicy i kukurydzy do portów nadbałtyckich.

"Proponuje się, aby stawki pomocy były zróżnicowane w zależności od odległości od portów nadbałtyckich i wynosiły za tonę pszenicy i kukurydzy przewiezionej z: województwa warmińsko-mazurskiego, pomorskiego i zachodniopomorskiego - 100 zł; województwa - lubuskiego, wielkopolskiego, kujawsko-pomorskiego, łódzkiego, mazowieckiego i podlaskiego - 150 zł; województwa lubelskiego, podkarpackiego, małopolskiego, śląskiego, świętokrzyskiego, opolskiego i dolnośląskiego - 200 zł" - poinformowano na stronie rządu.

Kowalczyk wskazał też na "formy wsparcia finansowego transportu". Planowana jest m.in. dopłata do transportu zboża, które jedzie do portu. Według niego będzie to w jakiejś części kompensować te potencjalne straty.

REKLAMA

Zwrócił też uwagę, że zboże staniało na rynkach światowych. - Firmy, które kupiły drożej zboże w czasie żniw, teraz, żeby sprzedać, musiałyby dokładać - stwierdził wicepremier i minister rolnictwa w radiowej Jedynce.

Nowe rynki zbytu na zboże

- Poszukujemy bardzo intensywnie rynków zbytu - głównie w krajach afrykańskich; może nawet łącząc sprzedaż z pomocą humanitarną - zapowiedział Henryk Kowalczyk. Wyjaśnił, że pomoc humanitarną sfinansuje polski budżet.

- Mówię o tym, co mamy w tym momencie - będziemy realizować to z polskiego budżetu, ale równocześnie występując o środki europejskie - wyjaśniał wicepremier.

Na stwierdzenie, że przedstawiciele organizacji rolniczych mówią o stratach szacowanych na 10 mld zł, zareagował, wskazując, że podczas środowego okrągłego stołu zadeklarowano, iż będzie to liczone. - Każda pomoc, jakakolwiek by nie była, musi być uzasadniona. Zobaczymy, co nam z tych wyliczeń wyjdzie - trzeba porównać ceny, straty z tym związane i wpływ ukraińskiego eksportu, czyli przywozu ukraińskiego zboża, na ceny rynkowe - wyjaśnił Kowalczyk.

Pytany, czy stać nas na takie finansowanie, zapowiedział: "Będziemy od UE domagać się rekompensat z tego tytułu".

Jakie są środki na rekompensaty za spadek cen zboża?

Henryk Kowalczyk wskazał, że w tej chwili mamy rekompensaty w postaci "dwóch pozycji rezerwy kryzysowej po kilkadziesiąt milionów euro, ale jeśli pokażemy, wyliczymy konkretnie, że tyle i tyle rolnicy polscy stracili, to będziemy wnioskować o pokrycie tych strat z KE".

Straty polskich producentów zbóż będą weryfikowane np. przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. - Porównywanie cen, faktur, ilości i porównywanie do cen innych to są mniej więcej metody takie, które pozwalają na szacowanie tych strat - wyjaśnił Kowalczyk.

REKLAMA

Jakie konkluzje po "okrągłym stole" rolników?

Odnosząc się do środowego "okrągłego stołu" wicepremier przypomniał, że w związku z napływem ukraińskiego zboża rząd wystąpi do UE o nadanie klauzuli ochronnej w celu przywrócenia ceł z Ukrainą. - Pokazujemy, że miało to wpływ na rynek wewnętrzny, a to motyw, że możemy o to wystąpić - powiedział. Dodał, że zboże będzie na granicy badane. - Kiedy będziemy wiedzieć, że żywność, także zboże, jest dobrej jakości, to wjedzie do kraju. Na czas badania transport będzie musiał czekać - poinformował minister Kowalczyk.

W środę podczas "okrągłego stołu rolniczego" wicepremier Kowalczyk przypomniał, że został już zaakceptowany przez KE program pomocy na kwotę 600 mln zł, na dopłaty do sprzedanego zboża po niższych cenach. Wkrótce będą też kolejne programy pomocowe z unijnej rezerwy kryzysowej, które z krajową dopłatą wygenerują ponad 520 mln zł na wsparcie producentów zbóż. Razem na rekompensaty dla rolników będzie 1 mld 120 mln zł.

11 propozycji resortu rolnictwa

Wicepremier Henryk Kowalczyk przedstawił 11 propozycji działań na rynku zbóż, które będą wprowadzane w celu stabilizacji sytuacji na tym rynku - wszystkie były dyskutowane podczas środowego "okrągłego stołu".

Rząd wystąpi do Komisji Europejskiej o przywrócenie ceł na zboże z Ukrainy, wzmocnione zostają kontrole na granicy, a do czasu otrzymania wyniku badania transport zostaje wstrzymany. 600 mln złotych z budżetu krajowego trafi do producentów pszenicy i kukurydzy, a dodatkowe 520 mln złotych z rezerwy kryzysowej trafi do rolników, będą uwzględnione pozostałe gatunki zbóż i rzepaku.

Dopłaty do transportu

Wprowadzone będą dopłaty do transportu dla rolników i podmiotów zajmujących się obrotem zbóż w wysokości 100, 150, 200 zł do tony pszenicy lub kukurydzy w zależności od odległości od portów bałtyckich. Rząd wystąpi do Komisji Europejskiej o zgodę na udzielenie tej pomocy.

Magazyny będą opróżnione przed żniwami poprzez zwiększenie eksportu m.in. na cele humanitarne do krajów Afryki, proces skupu rozpocznie się najpóźniej 12 kwietnia 2023 r. Budowa silosów i magazynów będzie mogła odbywać się bez pozwoleń na budowę, będą dopłaty do budowy silosów zbożowych.

Kredyty dla rolników

Szef resortu rolnictwa zaproponował podczas "okrągłego stołu" preferencyjne kredyty płynnościowe dla rolników z oprocentowaniem w wysokości 2 proc. Cała akcja kredytowa jest oszacowana na 10 mld zł. Dostępne będą także pożyczki płynnościowe z KOWR dla podmiotów skupowych. Planowana jest nowelizacja ustawy o biopaliwach, co nastąpi do końca maja 2023 r.

PR24/PR1/sw

REKLAMA