Rolnictwo na terenach górskich – jak je wspierać i utrzymywać jego opłacalność

Konferencję online zorganizował Instytut Zootechniki w Balicach. Podczas konferencji wymieniano poglądy i prezentowano rozwiązania stosowane w państwach członkowskich UE w zakresie struktur i funkcjonowania programów górskich.

Szef resortu rolnictwa zwrócił uwagę, że barierą w rozwoju tych działalności są niekorzystne warunki ukształtowania terenu i klimatu, co pozwala prowadzić jedynie produkcję metodami ekstensywnymi.

Tereny górskie trudne dla produkcji rolnej. Dlatego trzeba ją wspierać

Potrzeba stosowania specjalistycznych maszyn i narzędzi powoduje, że koszty prowadzenia produkcji rolnej w górach są wyższe niż na obszarach nizinnych.

Dlatego, biorąc pod uwagę z jednej strony słabą rentowność produkcji w sektorze rolnym na obszarach górskich, a z drugiej jej unikalność, konieczne jest szczególne podejście do instrumentów polityki rolnej - przekonywał Puda.

W ocenie ministra należy powstrzymać i odwrócić proces systematycznego wycofywania rolnictwa z gór, co przejawia się przede wszystkim zmniejszeniem produkcji zwierzęcej, odłogowaniem gruntów, odpływem młodych osób i brakiem rąk do pracy.

"Produkty z gór" szansą dla rolnictwa na tych terenach

Dlatego - jak mówił - kluczowe znaczenie ma poprawa opłacalności produkcji rolnej, rozwój rynków dla produktu wytwarzanego na terenach górskich. Ważna jest promocja korzystnych trendów rozwojowych w sektorze rolnym, takich jak wzrost sprzedaży bezpośredniej specjałów górskich (np. sery, soki, mleko) czy alkoholi oraz produkcji żywności wysokiej jakości, w tym ekologicznej.

"Opłacalność rolnictwa na terenach górskich powinna być wzmacniana poprzez rekompensowanie świadczenia przez rolników usług na rzecz środowiska naturalnego, tak aby zachować dużą różnorodność biologiczną, krajobrazową Sudetów, Karpat czy Góry Świętokrzyskich" – podkreślił cytowany w komunikacie Puda.

Polityka górska budowana w oparciu o regionalne potrzeby i zagrożenia

Minister zaznaczył, że identyfikując potrzeby i wyzwania, na które powinna reagować polityka górska, resort rolnictwa podjął szeroką współpracę z regionami oraz organizacjami rolniczymi, m.in. wojewódzkimi Zespołami ds. analizy szans i zagrożeń oraz potencjalnych kierunków rozwoju obszarów wiejskich do 2030 r. z województw południowej Polski, urzędami marszałkowskimi, samorządem rolniczym, rolnikami, naukowcami.

W ramach Porozumienia Rolniczego działa również Zespół ds. odbudowy rolnictwa na obszarach górskich. Część zgłoszonych, wypracowanych propozycji udało się wprowadzić do PROW i prawodawstwa krajowego. Inne stanowią punkt wyjścia do dostosowania polityki rolnej w perspektywie finansowej 2023-2027.

W poniedziałkowej konferencji uczestniczyli rolnicy i przedstawiciele: stowarzyszeń i organizacji rolników, fundacji promujących regiony, lokalnych organizacji pozarządowych, samorządów rolników i terytorialnych, administracji państwowej szczebla lokalnego, doradztwa rolniczego, a także naukowcy i eksperci reprezentujący województwa: podkarpackie, małopolskie, dolnośląskie i śląskie. Ze strony europejskiej w konferencji brali udział eksperci, naukowcy i przedsiębiorcy, a także hodowcy zajmujący się problematyką terenów górskich z Włoch, Grecji, Portugalii, Słowenii - poinformował resort.

PAP, jk