Nadchodzą wielkie zmiany dla pracujących. 2026 rok to "tsunami"
Jawne zarobki w ogłoszeniach o pracę, umowy o pracę dla kurierów i wliczanie zleceń do stażu urlopowego – to nie plany, a "legislacyjne tsunami", które nadciąga nad Polskę w 2026 roku. Zarówno pracownicy, jak i działy HR muszą przygotować się na rewolucję. Wyjaśniamy najważniejsze zmiany.
2025-10-30, 14:52
Najważniejsze informacje w skrócie:
- Kumulacja zmian w prawie: Rok 2026 przyniesie wejście w życie lub nabranie mocy takich przepisów jak unijny AI Act, Dyrektywa o Przejrzystości Wynagrodzeń, Dyrektywa o Pracy Platformowej, a także krajowe zmiany w sposobie liczenia stażu pracy.
- Więcej praw pracowniczych: Osoby zatrudnione i współpracujące (np. kurierzy, dostawcy) mogą liczyć na więcej uprawnień — od jawności widełek płacowych w ofertach pracy, po automatyczne wliczanie umów cywilnoprawnych do stażu urlopowego i odpraw.
- HR jako compliance: Działy personalne przejdą fundamentalną zmianę, koncentrując się na audytowaniu narzędzi AI i raportowaniu luk płacowych, zamiast wyłącznie na miękkich aspektach.
W 2026 roku polski rynek pracy i działy HR staną w obliczu największej transformacji od wielu lat. Zazwyczaj dyskusje o przyszłości pracy skupiają się na roli sztucznej inteligencji, zmianach kompetencyjnych czy niedoborze talentów, jednak w nadchodzącym okresie na pierwszy plan wysuną się bez wątpienia kwestie legislacyjne. Kumulacja wprowadzanych w ciągu zaledwie kilku miesięcy regulacji, zarówno na poziomie Unii Europejskiej, jak i krajowym, tworzy zupełnie nowy system pracy dla osób zarządzających kwestiami związanymi z personelem.
Rewolucja 2026. Co zyska pracownik?
Checklista nadchodzących zmian to "tsunami" nowych praw.
Zobaczysz pensję w ogłoszeniu
Koniec z "atrakcyjnym wynagrodzeniem". Pracodawcy będą musieli publikować "widełki" płacowe.
Twój staż pracy wzrośnie
Lata pracy na zleceniach, dziele czy B2B będą wliczane do ogólnego stażu pracy. Oznacza to więcej dni urlopu i wyższe odprawy.
Łatwiej o etat na platformach
Kurierzy (Glovo) i kierowcy (Uber) będą objęci "domniemaniem etatu", co da im prawo do urlopu i płacy minimalnej.
Dowiesz się, czy ocenia cię AI
Pracodawca będzie musiał Cię poinformować, jeśli używa sztucznej inteligencji do Twojej rekrutacji lub oceny pracy.
Poznasz luki płacowe
Firmy będą musiały raportować różnice w zarobkach kobiet i mężczyzn, co ma pomóc w walce z dyskryminacją.
Poniżej przedstawiamy chronologiczny przegląd najważniejszych zmian, które wpłyną na pracowników, osoby szukające pracy i pracodawców.
Transparentność finansowa. Dyrektywa o przejrzystości wynagrodzeń (pierwsza połowa 2026 r.)
Regulacją, która bezpośrednio wpłynie na Polaków poszukujących zatrudnienia (i już pracujących), jest Dyrektywa o przejrzystości wynagrodzeń.
Dyrektywa o przejrzystości wynagrodzeń
Co nowa regulacja UE oznacza dla pracowników i pracodawców w Polsce?
Dla pracowników
Najważniejszą nowością będzie obowiązek ujawniania wynagrodzeń (tzw. widełek płacowych) już na etapie zamieszczania ogłoszenia rekrutacyjnego.
Dla pracodawców (HR)
Firmy będą musiały raportować różnice płacowe między kobietami i mężczyznami (luki płacowe).
Będzie to wyzwanie kulturowe i organizacyjne w Polsce, gdzie pensje są tradycyjnie poufne.
Potencjalne wyzwania
Ujawnienie pensji może ukazać różnice, których pracownicy nie byli świadomi, co potencjalnie "może wprowadzić niepokój i niepotrzebne konflikty w zespołach".
Firmy powinny zacząć od wewnętrznych analiz, aby dostosować swoją politykę płacową.
Technologia pod nadzorem: AI Act (sierpień 2026 r.)
W drugiej połowie 2026 roku obowiązywać zacznie unijny AI Act, który wprowadzi restrykcyjne wymogi dotyczące stosowania sztucznej inteligencji w zarządzaniu kapitałem ludzkim.
Nadchodzi AI Act
Co nowa regulacja UE oznacza dla HR i pracowników?
Dla pracowników
Narzędzia AI (selekcja CV, ocena) sklasyfikowano jako systemy "wysokiego ryzyka".
Firmy będą musiały informować kandydatów, że decyzje rekrutacyjne wspiera AI.
Dla pracodawców (HR)
Obowiązek wdrożenia rygorystycznych procedur: ocena ryzyka, dokumentacja zgodności, audyt technologiczny.
Wiele popularnych narzędzi HR będzie wymagało przeglądu lub certyfikacji.
Wysokie kary finansowe
Niezastosowanie się do wymogów AI Act jest obarczone karami finansowymi sięgającymi nawet 35 milionów euro.
Stabilizacja zatrudnienia. Dyrektywa o pracy platformowej (do końca 2026 r.)
Kraje członkowskie mają czas do końca 2026 roku na wdrożenie Dyrektywy o pracy platformowej, co wywróci do góry nogami zasady funkcjonowania sektorów polegających na elastycznej współpracy.
Dyrektywa o pracy platformowej
Co nowa regulacja UE oznacza dla pracowników, freelancerów i firm?
Dla pracowników i freelancerów
Dotyczy osób pracujących przez aplikacje (jak Uber, Glovo) i freelancerów cyfrowych.
Wprowadzi domniemanie etatu, dając prawo do urlopu, minimalnej płacy i ubezpieczenia.
Dla pracodawców (HR)
Zmiana może zakwestionować status freelancerów (B2B), jeśli ich praca wskazuje na podporządkowanie algorytmowi lub zleceniodawcy.
Firmy będą zmuszone do redefiniowania swoich modeli outsourcingu.
Termin wdrożenia
Kraje członkowskie mają czas na wdrożenie dyrektywy do końca 2026 roku.
Zmiany krajowe. Nowelizacja Kodeksu pracy i wzrost kosztów (2026 r.)
Równolegle do regulacji unijnych, w Polsce nastąpią zmiany wynikające z nowelizacji Kodeksu Pracy oraz kolejny wzrost płacy minimalnej.
Zmiany w Kodeksie pracy i płacy minimalnej
Co nowe regulacje oznaczają dla pracowników i pracodawców?
Dla pracowników
Do stażu pracy wliczane będą okresy z umów cywilnoprawnych, działalności gospodarczej czy kontraktów menedżerskich.
Wpłynie to na przeliczenie wymiarów urlopów, długości okresów wypowiedzenia oraz wysokości odpraw.
Oznacza to potencjalne zwiększenie korzyści i stabilności dla osób, które pracowały na formach nieetatowych.
Dla pracodawców
Zmiana zasad naliczania stażu pracy, połączona ze wzrostem płacy minimalnej, oznacza dla firm istotny wzrost kosztów pracy.
Wymusza to na nich gruntowną rewizję polityki płacowej.
- Dotychczas działy HR skupiały się głównie na obszarach miękkich, takich jak employer branding, rekrutacja czy budowanie kultury organizacji. W 2026 roku priorytety ulegną przesunięciu. Coraz więcej obowiązków HR-owych będzie miało charakter regulacyjny i wymagało ścisłej zgodności z nowymi przepisami. Mówimy o konieczności audytowania narzędzi AI, raportowania luk płacowych, ujawniania widełek wynagrodzeń już na etapie ogłoszenia rekrutacyjnego, a także weryfikacji statusu współpracowników w świetle prawa pracy. To nie korekta, ale fundamentalna zmiana roli HR, z funkcji wspierającej do roli strategicznego partnera w zakresie compliance i zarządzania ryzykiem – wyjaśnił Szymon Kluba, ekspert HR Contact.
Czytaj także:
- W tym zawodzie zarobisz nawet tysiąc zł za godzinę. Ale jest niebezpieczeństwo
- W Polsce coraz mniej ofert pracy. Nikt nie wie, dlaczego
- Zabraknie rąk do pracy i wzrosną ceny. Eksperci alarmują
Źródło: PAP/HR Contact/Michał Tomaszkiewicz