ZUS może sprawdzić, czy na zwolnieniu naprawdę chorujemy

Posłuchaj

O kontroli zwolnień lekarskich mówiła w radiowej Jedynce Elżbieta Fijor z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (Justyna Golonko, Naczelna Redakcja Gospodarcza Polskiego Radia)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Zgodnie z ustawowymi uprawnieniami, ZUS prowadzi kontrole zarówno pod kątem prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy, jak i prawidłowości wykorzystania zwolnień lekarskich, tłumaczy Elżbieta Fijor z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

- Kontrola wykorzystania polega na sprawdzeniu, czy pracownik w trakcie orzeczonej niezdolności do pracy nie wykonuje innej pracy zarobkowej, skoro miał się powstrzymać od świadczenia pracy, jak również na sprawdzeniu, czy wykorzystuje to zwolnienie zgodnie z celem, na jaki to zwolnienie zostało wystawione. Kontrola orzekania polega na ustaleniu, czy zwolnienie w ogóle zostało zasadnie wystawione – wyjaśnia gość radiowej Jedynki.

Kto jest uprawniony do przeprowadzania kontroli? 

Kontrole prawidłowości wykorzystania zwolnień przeprowadzają pracodawcy i pracownicy ZUS natomiast kontrole prawidłowości orzekania o niezdolności do pracy przeprowadzają wyłącznie lekarze orzecznicy ZUS.

- O taką kontrolę orzekania pracodawca może zwrócić się do ZUS. Natomiast kontrolę wykorzystania przeprowadza pracodawca, jeżeli wypłaca te zasiłki swoim pracownikom. Celem kontroli nie jest odbieranie świadczeń chorym, ale zbadanie, czy pacjent poddaje się zaleceniom lekarskim oraz czy lekarz wystawił zasadnie to zwolnienie – mówi ekspertka.

ZUS sprawdzi, czy na zwolnieniu nie pracujemy  

Jeżeli chory ma leżeć, to przede wszystkim powinien leżeć, a nie pracować. W trakcie kontroli ZUS sprawdzi, czy przypadkiem nie świadczymy pracy i czy nie wykonuje innych zadań, które mogą nam utrudnić powrót do zdrowia, wyjaśnia Elżbieta Fijor.

- Kontrolę wykorzystania przeprowadza się albo w miejscu zamieszkania danej osoby, albo w miejscu jej pobytu. Kontrolę prawidłowości wykorzystania przeprowadza się bez względu na to, jakie są wskazania lekarskie. Mogą być takie, że chory powinien leżeć, lub że chory może chodzić. Oczywiście adnotacja, że chory powinien leżeć nie zabrania mu wykonywania podstawowych czynności, takich jak zakup leków czy żywności. Natomiast adnotacja, że chory może chodzić nie oznacza, że pracownik może wykonywać wszystkie czynności. Powinien wykonywać takie czynności, które nie spowodują przedłużenia tej niezdolności do pracy, ani nie pogorszą jego stanu zdrowia – tłumaczy Elżbieta Fijor.  

7 dni na dostarczenie zwolnienia

Udawanie chorego się nie opłaca. Jeśli po kontroli orzekania okaże się, że zwolnienie było nieuzasadnione, wypłata zasiłku zostaje wstrzymana.

- Osoba, która otrzymała zwolnienie lekarskie, ma obowiązek dostarczyć je płatnikowi w ciągu 7 dni od daty jego otrzymania, chyba że z przyczyn niezależnych od siebie takiego zwolnienia nie otrzymał, albo otrzymał je w terminie późniejszym i to jest usprawiedliwienie. W przypadku niedotrzymania tego terminu 7 dni zasiłek zostanie obniżony o 25 proc. – podkreśla ekspertka z ZUS.

Ta zasada nie dotyczy zwolnień lekarskich elektronicznych czyli tak zwanych e-ZLA. Więcej informacji na ten temat na stronie zus.pl.

Justyna Golonko, awi

Audycja powstała przy współpracy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.