Warszawa: kamienica z freskiem z czasów Powstania "grozi zawaleniem"

Chodzi o kamienicę przy ulicy Marszałkowskiej 60, jednej z nielicznych ocalałych po Powstaniu Warszawskim. Znajduje się w niej malowidło ścienne Pereca Willenberga "Jezu ufam Tobie". Powiatowy Inspektor Budowlany stwierdził, że stropy budynku są w złym stanie technicznym, stwarzają zagrożenie dla zdrowia i życia mieszkańców.

Powiązany Artykuł

"Jezu ufam Tobie" - obraz z Powstania Warszawskiego

Według tablicy na ogrodzeniu, kamienica "grozi zawaleniem"

Niezwykła historia malowidła

Perec Willenberg był w XX-leciu międzywojennym był cenionym malarzem fresków synagogalnych, a także nauczycielem rysunku. Przed wojną uczył plastyki w żydowskim gimnazjum w Częstochowie. Podczas Powstania Warszawskiego ukrywał się w jednym z mieszkań w kamienicy przy ul. Marszałkowskiej 60. By przetrwać jeden z nalotów, Willenberg mieszkał potajemnie w piwnicy i wtedy stworzył ten właśnie wizerunek Chrystusa. Rysunek podpisany jest nazwiskiem Karol Baltazar Pękosławski, czyli fałszywym nazwiskiem Willenberga, którego używał w czasie wojny.

Kamienica przy ul. Marszałkowskiej 60 jako jedna z nielicznych po powstaniu ocalała. Mieszkańcy wierzyli, że nie została zburzona właśnie dzięki obecności namalowanego przez profesora Willenberga wizerunku Chrystusa, którego oryginał ciągle się tam znajduje. Obecnie kamienica, a szczególnie część, w której znajduje się obraz, jest w bardzo złym stanie. Według informacji przekazanej przez rzecznika Zarządu Gospodarowania Nieruchomościami Bartosza Skorupę, w 2012 r. Powiatowy Inspektor Budowlany dla m.st. Warszawy wydał decyzję o wykwaterowaniu i wyłączeniu z użytkowania lokali znajdujących się w oficynie budynku, a właśnie tam znajduje się malowidło.

REKLAMA

"Zgodnie z ustaleniami PINB stropy budynku oficyny Marszałkowska 60 są w złym stanie technicznym i stwarzają zagrożenie dla zdrowia i życia mieszkańców" - podał w swym piśmie Skorupa. Poinformował również, że władze dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy są w trakcie uzgodnień dotyczących przyszłości budynku. - Władze Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy są w trakcie uzgodnień dotyczących przyszłości budynku. Decyzja w tej sprawie zapadnie w najbliższym czasie. Tj. jeszcze w 2020 r. - poinformował rzecznik.

Powiązany Artykuł

"Bohaterowie, o których często nie wiemy". Jan Rodowicz o nagrodzie "Anody"

Budynek w ewidencji zabytków

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków poinformował, że "w chwili obecnej kamienica pod adresem Marszałkowska 60 figuruje w Gminnej Ewidencji Zabytków. Malowidło znajdujące się na stropie korytarza piwnicznego jest teraz zabezpieczone przez zniszczeniem i osłonięte płytą wiórową". Dodał, że "wyeksponowana kopia malowidła znajduje się na wystawie stałej w Muzeum Powstania Warszawskiego". - Na dzień dzisiejszy, z uwagi na zabezpieczenie obiektu i brak bezpośrednich zagrożeń dla jego egzystencji, nie ma możliwości wszczęcia postępowania wpisu do rejestru zabytków ruchomych - napisał.

Poinformował, że "17 grudnia 2018 r. na wniosek wspólnoty mieszkaniowej zostały wydane zalecenia MWKZ, dopuszczające rekonstrukcję przedwojennego wyglądu fasady kamienicy przy ul. Marszałkowskiej 60". Malowidło znajduje się jednak w oficynie budynku.

REKLAMA

>>> [CZYTAJ TAKŻE] Marszałkowska – ulica, która była świadkiem wielkich wydarzeń

Z prośbą do Muzeum Powstania Warszawskiego o opiekę nad rysunkiem i pomoc w wynegocjowaniu dostępu do niego dla zwiedzających zwrócił się w 2010 r. Samuel Willenberg, syn Pereca Willenberga. Dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski powiedział, że "wspólnota mieszkaniowa proponowała przeniesienie obrazu Willenberga do muzeum". Według Ołdakowskiego dzieło powinno zostać w miejscu, gdzie powstało, ze względu na swój rodowód.

Muzeum będzie ratować dzieło

- Współpracowaliśmy ze wspólnotą, żeby to legendarne miejsce było ogólnodostępne - powiedział. Ołdakowski zwrócił uwagę, że historia obrazu została opisana w "Przewodniku po Powstańczej Warszawie". Poinformował, że pomysł, aby w muzeum była eksponowana kopia, był wspierany przez Samuela Willenberga. Dyrektor Ołdakowski dodał, że w związku z obecnym stanem budynku, muzeum będzie ratować dzieło.

Powiązany Artykuł

Przeminęło z wojną: flaga, która przeszła do historii

Skorupa udostępnił odpowiedź Biura Stołecznego Konserwatora Zabytków z 2012 r. na pismo Zakładu Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy w sprawie wydania zaleceń konserwatorskich dla prac związanych z tymczasowym przeniesieniem malowidła przedstawiającego wizerunek Chrystusa "Jezu Ufam Tobie".

REKLAMA

>>> [CZYTAJ TAKŻE] Rysunkowe wspomnienia z Powstania Warszawskiego

Jak napisano, "malowidło zostało zabezpieczone w 2006 r. przez konserwatorkę malarstwa p. Małgorzatę Paździorę w sposób zapewniający mu bezpieczeństwo w trakcie prac remontowych. Rozwarstwienia i pęknięcia tynku zostały podklejone. Warstwa malarska została skonsolidowana i utrwalona. Ponadto założono dwie warstwy licowania z gazy i tetry bawełnianej pokrytej klejem oraz zamontowano drewnianą skrzynkę zabezpieczającą przed uszkodzeniami mechanicznymi. Działania te podjęto w celu zabezpieczenia malowidła na czas remontu kamienicy".

Obawy stołecznego konserwatora

"W opinii Stołecznego Konserwatora Zabytków sposób zabezpieczenia wizerunku Chrystusa jest wystarczający. Opinię tę potwierdziła w rozmowie telefonicznej konserwatorka malarstwa p. Małgorzata Paździora" - czytamy w liście z 2012 r. "Proponowany przez Państwa transfer malowidła może spowodować uszkodzenie oryginału oraz uszczuplenie powierzchni malarskiej" - napisano.

Obecnie na bramie wisi zdjęcie wizerunku Jezusa i informacja, że "w tym domu znajduje się obraz Chrystusa Miłosiernego, narysowany podczas bombardowania 11 września 1944 r. przez Pereca Willenberga ukrywającego się w trakcie Powstania Warszawskiego artysty plastyka, jednego z najbardziej cenionych malarzy fresków synagogalnych 20-lecia międzywojennego".

REKLAMA

>>> [SERWIS SPECJALNY] Powstanie Warszawskie w PolskieRadio.pl

Od środy w stołecznym Centrum Edukacyjnym IPN będzie można oglądać wystawę rzeźby Samuela Willenberga, żołnierza WP, uczestnika buntu więźniów w obozie w Treblince i uczestnika Powstania Warszawskiego.

mbl