Minister ds. UE: skorzystamy z prawa zaskarżenia do TSUE rozporządzenia ws. warunkowości

Unijni liderzy porozumieli się w czwartek w sprawie wieloletniego budżetu, funduszu odbudowy oraz mechanizmu warunkowości. W konkluzjach szczytu dotyczących budżetu UE zawarto zapis, że samo ustalenie, iż doszło do naruszenia zasady państwa prawnego, nie wystarczy do uruchomienia mechanizmu (blokowania środków finansowych dla państw członkowskich - red). Konkluzje zawierają m.in. zapis, który mówi, że celem rozporządzenia w sprawie systemu warunkowości jest ochrona budżetu UE, w tym Next Generation EU (funduszu odbudowy), należytego zarządzania finansami oraz ochroną interesów finansowych Unii.

Powiązany Artykuł

Rzecznik rządu: budżet UE jest najlepszy w historii polskiego członkostwa

Szymański, który podczas posiedzenia senackiej komisji spraw zagranicznych i UE relacjonował ustalenia szczytu, przypomniał, że poza budżetem Rada Europejska zdecydowała także o skoordynowaniu działań państw członkowskich w związku z trwającą pandemią koronawirusa, zwiększeniu celu redukcji gazów cieplarnianych do 55 proc. do 2030 r. Akcentował również konieczność zapewnienia gwarancji do dokonania transformacji klimatycznej z deklaracją wsparcia krajów, które szczególnie zostaną dotknięte skutkami tego procesu.

• "Rząd zrobił wszystko, by obronić polską suwerenność". Jarosław Kaczyński o szczycie EU

Przypomniał o wprowadzeniu do konkluzji roli gazu jako paliwa przejściowego podczas transformacji klimatycznej. Jako kolejny element konkluzji Szymański wymienił ustalenie rekomendacji do przeciwdziałania radykalizacji, konieczność zabezpieczenia granic zewnętrznych, wysłanie pozytywnego sygnału politycznego po wynikach wyborów prezydenckich w USA oraz zapowiedź sankcji na Turcję za nielegalne odwierty na terytoriach należących do Grecji i Cypru.

REKLAMA

Minister ds. UE w kontekście budżetu akcentował pokonanie impasu dotyczącego ostatecznego przyjęcia Wieloletnich Ram Finansowych (WRF), funduszu odbudowy i mechanizmu warunkowości.

"Polska była gotowa, by zatrzymać proces ratyfikacji"

- To fakt, że Polska była gotowa do tego, by zatrzymać proces ratyfikacji, przyjmowania nowych WRF, a także funduszu odbudowy. Stało się tak w wyniku trilogu, negocjacji między PE, RE a Komisją Europejską, w wyniku którego otrzymaliśmy rozporządzenie, które ma zbyt wiele dwuznaczności - mówił Szymański.

Przypominał, że rozporządzenie od dwóch lat wraca jako element sporu i ocenił, że jest napisane w sposób dwuznaczny.

- Wątpliwości wynikają z czterech lat dialogu, konfrontacji, sporu o to, jak UE powinna reagować na kwestie związane z praworządnością w państwach członkowskich. Być może bez tych czterech lat stopniowego upływu zaufania w tej sprawie, byłoby łatwiej. Pech chciał, że nie jest łatwiej - stwierdził Szymański, nawiązując do toczącej się wobec Polski procedury z art. 7 o naruszenie praworządności.

REKLAMA

Minister ds. UE przypominał również argumenty negocjacyjne polskiego rządu, które - jak dodał - zostały uwzględnione w ostatecznej treści konkluzji.

Wśród kluczowych elementów konkluzji wymienił: uściślenie sposobu funkcjonowania mechanizmu, jasne stwierdzenie, że rozporządzenie w sprawie warunkowości jest po to, by chronić budżet przed niewłaściwym wdrażaniem, brakiem niezależnej kontroli i nieefektywnym ściganiem defraudacji oraz zapis, że stwierdzenie naruszenia zasady praworządności nie upoważnia do wstrzymania funduszy budżetowych.

"To musi udowodnić Komisja Europejska"

- Zwrócono również uwagę na to, że ciężar dowodu w sprawie jakichkolwiek wątpliwości spoczywa nie na państwie oskarżonym, które miałoby się tłumaczyć, że nie jest wielbłądem, ale na KE. To KE musi udowodnić, że jakieś zdarzenie ma wpływ na wymierny interes budżetowy UE - ironizował Szymański.

Jego zdaniem takie zapisy, jak te, które znalazły się w konkluzjach, pozwoliłyby na uniknięcie wcześniejszego kryzysu negocjacyjnego.

REKLAMA

Jako potwierdzenie ważności konkluzji minister ds. UE określił złożenie w piątek przez KE na posiedzeniu ambasadorów państw UE deklaracji dotyczącej budżetu UE i mechanizmu warunkowości. Zobowiązuje się w niej do stosowania zapisów konkluzji, przyjętych na szczycie Unii Europejskiej.

- Polska uzyskała wystarczające gwarancje bezpieczeństwa prawnego, budżetowego, co faktycznie pozwala dzisiaj na to, żeby spokojnie wyjść z kryzysu budżetowego, który miał miejsce jeszcze tydzień temu - podkreślał Szymański.

Wiceszef komisji, szef senackiej części klubu KO Marcin Bosacki pozytywnie oceniał skutki szczytu RE, jednak krytykował rząd za tryb negocjacji. - Skutki szczytu są dla Polski dobre, bo rząd PiS-u wycofał się z broni atomowej, jaką jest stosowanie szantażu weta, a od 1 stycznia wejdzie w życie rozporządzenie, przeciwko któremu ta groźba weta była skierowana, czyli rozporządzenie jasno mówiąc, że rządy prawa, praworządność w UE ma być respektowana i łączące to z budżetem UE i wydatkowaniem środków - mówił Bosacki.

- To jest i dla Europy, i dla Polski postanowienie oczywiście dobre, bo w interesie Polski jest nie tylko dobry budżet UE oraz fundusz odbudowy, co państwo nieroztropnie próbowaliście wetować czy grozić wetem, ale również oczywiście w interesie kraju jest świętość zasady rządów prawa - dodał.

REKLAMA

Wicemarszałek Senatu Michał Kamiński (PSL-UED) oceniał, że kryzys negocjacyjny jest efektem prowadzenia przez obecny rząd polityki sprzecznej ze standardami UE i standardami liberalnej demokracji. "Gdyby nie to przekonanie ogromnej części Polaków i europejskiej opinii publicznej, tego sporu by nie było i nikomu w Polsce ani Europie nie przychodziłoby do głowy, że problemem w relacjach z rządem byłby oczywisty zapis dotyczący przestrzegania europejskich zasad praworządności" - oceniał Kamiński.

bartos