"Wyrażamy zdumienie i niepokój". Ogólnopolskie Zrzeszenie Sędziów reaguje na propozycje Ministerstwa Sprawiedliwości

"Ogólnopolskie Zrzeszenie Sędziowie RP w Krakowie, wyraża zdumienie i niepokój spowodowany tezami zawartymi  w piśmie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 grudnia 2023 r., skierowanym do sędziów koordynatorów ds. współpracy międzynarodowej, działających przy sądach apelacyjnych i okręgowych" - czytamy.

"Zawarte w nim oczekiwania pod adresem linii orzeczniczej sędziów, mające przymiot nacisków na niezawisłość sędziowską, przypominają mroczne czasy PRL, w których instrukcje jak sędzia ma pracować, wychodziły ze strony ówczesnej władzy, w tym ministerstwa sprawiedliwości. Sędziowie respektują Konstytucję i ustawy ale i wyroki Trybunału Konstytucyjnego, który jest jedynym organem powołany do kontroli zgodności ustaw z Konstytucją a jego orzeczenia mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne" - wskazano.

"Przypominamy, że w wyroku z dnia 25 marca 2019 r. K 12/18 Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 9a ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz. U. z 2019 r. poz. 84) jest zgodny z art. 187 ust. 1 pkt 2 i ust. 4 w związku z art. 2, art. 10 ust. 1 i art. 173 oraz z art. 186 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej" - przypomniano.

Projekt Adama Bodnara

Minister sprawiedliwości, Prokurator Generalny Adam Bodnar przekazał do uzgodnień międzyresortowych projekt zmian w rozporządzeniu ministra sprawiedliwości dot. Regulaminu urzędowania sądów powszechnych.

Jak wskazuje MS, "proponowane przepisy sprawią, że wnioski o wyłączenie sędziego ze względu na sposób powołania go na urząd sędziowski nie będą rozpoznawane przez sędziów powołanych w tym samym trybie".

"Rozwiązanie to uniemożliwi udział osób powołanych przez Krajową Radę Sądownictwa ukształtowaną ustawą o KRS z 8 grudnia 2017 r. w rozpatrywaniu tego typu wniosków. Sędziowie ci nie będą uwzględniani w przydzielaniu spraw przez System Losowego Przydziału Spraw" - czytamy na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.

Dodano, że "propozycja zmiany przepisów jest spowodowana tym, że ustawa z 8 grudnia 2017 r. o KRS wprowadziła sprzeczny z Konstytucją tryb wyboru sędziów-członków KRS. Przez to, ten kluczowy organ stojący na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów stracił swoją niezależność, a tryb powoływania i awansowania sędziów przez Radę i Prezydenta RP stał się wadliwy".

• Minister sprawiedliwości Adam Bodnar o pierwszych inicjatywach resortu i nowym kierownictwie
• Nowy minister sprawiedliwości podważa status KRS. Wysłał specjalny list do sędziów, podkreśla znaczenie instytucji UE

"Potwierdził to szereg wyroków polskich sądów i trybunałów międzynarodowych. Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wielokrotnie wskazywało, że skład KRS ukształtowany ustawą z 8 grudnia 2017 r. jest sprzeczny z art. 187 Konstytucji RP. Rada nie jest niezależna od władzy wykonawczej i ustawodawczej, a powołani przez nią sędziowie nie są niezawiśli i bezstronni, ponieważ ich powołanie nastąpiło z naruszeniem tej procedury" - napisano.

Jak oceniono, "druga istotna kwestia zawarta w projekcie zmiany rozporządzenia - Regulamin urzędowania sądów powszechnych - dotyczy obowiązku uwzględniania pierwszeństwa i bezpośredniego stosowania prawa unijnego i międzynarodowego przy sporządzaniu orzeczeń oraz uzasadnień sędziowskich".

"Wynika to z faktu, że w ostatnich kilku latach hierarchia źródeł prawnych i trójpodział władzy w Polsce zostały zaburzony. Wprowadzono zmiany prawne ograniczające niezależność sądownictwa oraz umożliwiające prowadzenie postępowań dyscyplinarnych wobec sędziów stosujących w orzecznictwie prawo unijne i konwencje międzynarodowe" - czytamy.

jb