Nie żyje wielka postać polskiej kultury. Stanisław Tym miał 87 lat

O śmierci artysty poinformowała "Polityka", aktor był felietonistą tego wydania. Stanisław Tym miał 87 lat. 

Status kultowej postacji polskiej kultury przyniosła mu m.in. rola pasażera na gapę, uznanego za kaowca, czyli instruktora kulturalnego w PRL, w filmie "Rejs", reżyserowanym przez Marka Piwowskiego. Wcielił się w podwójną rolę Ryszarda Ochódzkiego i Ryszarda Palucha w "Misiu" w reżyserii Stanisława Barei. Filmy te w satyryczny sposób portretowały realia PRL i słabości ludzkiej natury. Kontynuacją serii o Ryszardzie Ochódzkim były "Rozmowy kontrolowane" (reż. Sylwester Chęciński, 1991 rok) i "Ryś" z 2007 roku, w reżyserii Tyma.

Tym był współreżyserem i scenarzystą kultowego obrazu "Miś". Za swój scenariusz do "Rozmów kontrolowanych" został nagrodzony na festiwalu w Gdyni w 1992 roku.

W fimlach Stanisława Barei grał m.in. w obrazach "Poszukiwany, poszukiwana", "Nie ma róży bez ognia" oraz "Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz", w tym ostatnim był też scenarzystą. 

Nazywany "dowcipnym pesymistą", Stanisław Tym powiedział Polskiemu Radiu w 2007 roku, że ma zasadę - "jak już opowiadać o naszym ponurym świecie, to przynajmniej śmiesznie".

Posłuchaj

Nie występuję w roli lekarza, ale faceta, który umie rozśmieszyć. Stanisław Bareja dla Polskiego Radia (IAR) 0:15

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Stanisław Tym jest autorem słynnego skeczu z Dudka zatytułowanego "Ucz się, Jasiu", znanego z mistrzowskiego wykonania Jana Kobuszewskiego, Wiesława Gołasa i Wiesława Michnikowskiego.

Satyryczne zacięcie od młodości

Artysta urodził się w 1937 roku w Małkini. Studiował początkowo chemię na Politechnice Warszawskiej i przetwórstwo na SGGW, potem aktorstwo na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. W 1964 roku zdał eksternistyczny egzamin aktorski. 

Od młodych lat pisał skecze i teksty satyryczne oraz je prezentował. W takim charakterze współpracował z kabaretami takimi jak Owca, Dudek czy Wagabunda. W latach 1961-1972 był związany ze Studenckim Teatrem Satyryków. Stanisław Tym niezwykle cenił współpracę z Dudkiem, jego twórcą Edwardem Dziewońskim oraz występującymi tam aktorami.

Posłuchaj

Trudno opisać, co znaczyła praca dla Dudka. Stanisław Tym dla Polskiego Radia (IAR) 0:30

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

W dorobku ma także role w znanych serialach - jak "40-latek", "40-latek 20 lat później", "Bank nie z tej ziemi", "Tylko miłość" i "Spadkobiercy".

Tym to również autor sztuk teatralnych, między innymi "Rozmowy przy wycinaniu lasu", "Kochany panie Ionesco", "Dżdżownice wychodzą na asfalt", "Skarb". Niektóre zostały zrealizowane w Teatrze Polskiego Radia, jak: "Czterech z pianinem" czy "Ile waży księżyc". Pisał felietony do tygodników: "Wprost" i "Polityka" oraz dziennika "Rzeczpospolita".

Stanisław Tym wydał też książki "Mamuta tu mam. Utwory zebrane spod łóżka" oraz "Ryś".

W 1998 roku dostał Nagrodę Kisiela dla najlepszego publicysty za "kpiarstwo w stylu Kisiela". W 2007 odebrał Nagrodę Honorową Specjalny Miś na 5. Festiwalu Filmów Komediowych i Niezależnych "'Barejada" w Jeleniej Górze za kontynuację dzieła Stanisława Barei, a w 2010 otrzymał tytuł Mistrza Mowy Polskiej.

Stanisław Tym został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".

• "Pisanie żartów to ciężki zawód". Posłuchaj radiowych wspomnień Stanisława Tyma
• Bareja i bareizmy. 10 faktów z życia reżysera, o których mogłeś nie wiedzieć
• "Rejs", czyli metafora życia w PRL
• "Oczko mu się odlepiło. Temu misiu". Kultowy film Barei 

PolskieRadio24.pl/IAR/in./agkm