Przełomowa uchwała. Decyzja SN wpłynie na pensje nauczycieli

Sędzia: płacenie za nadgodziny to norma w polskim systemie prawnym

Uchwała może mieć znaczenie dla wynagrodzeń tysięcy nauczycieli. Wydał ją poszerzony skład Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. - Trzeba podkreślić, że płacenie za przekroczenie norm czasu pracy, czyli za nadgodziny, jest zasadą w polskim systemie prawnym. Jak ktoś pracuje dłużej, to polskie prawo pracy mówi mu o tym, że ma prawo do dodatkowej zapłaty lub rozliczenia tych przekroczeń czasem wolnym - podkreślił w uzasadnieniu sędzia SN Piotr Prusinowski.

• Część uczniów zwolniona z nauki drugiego języka obcego. MEN chce zmienić przepisy

Jak przyznał, Kodeks pracy przewiduje pewne wyjątki od tej reguły, ale w przepisach nie ma jednak wyraźnego wyjątku odnoszącego się do nauczycieli.

Sędzia zaznaczył, że "w przypadku nauczycieli ustawodawca przewidział tylko jedną normę - 40 godzin na tydzień i kropka - bez żadnego »przeciętnie«, bez normy dobowej, bez okresów rozliczeniowych". Dodał, że pytaniem do ustawodawcy jest, czy w przyszłości wobec nauczycieli zechce on wprowadzić okresy "rozliczeniowe tej normy tygodniowej".

Związek Nauczycielstwa Polskiego zauważa, że godziny nadliczbowe są wypracowywane przez nauczycieli na przykład na szkolnych wycieczkach czy w trakcie zajęć opiekuńczych.

"Godziny nadliczbowe" nauczycieli

Uchwałę podjęła w poszerzonym składzie siedmiorga sędziów Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN. Do uchwały zgłoszono jedno zdanie odrębne. Zagadnienie prawne dotyczyło tego, czy do nauczycieli, których status reguluje Karta nauczyciela, zastosowanie mają regulacje Kodeksu pracy o godzinach nadliczbowych.

Pytanie w tej sprawie - jeszcze w kwietniu zeszłego roku - skierowało do składu siedmiorga sędziów Izby Pracy troje sędziów SN rozpatrujących skargę kasacyjną w sprawie jednej z nauczycielek, która pozwała liceum za pracę w godzinach nadliczbowych.

Spór prawny w tej kwestii wynikał z faktu, że regulacje odnoszące się do czasu pracy nauczycieli znajdują się w Karcie nauczyciela, a ten akt prawny mówi, że nauczyciel może być obowiązany do odpłatnej pracy w "godzinach ponadwymiarowych", które są powiązane z pensum nauczyciela. Karta nauczyciela nie reguluje jednak kwestii "godzin nadliczbowych" - wykraczających poza tygodniową normę czasu pracy i w części przypadków niebędących zajęciami dydaktycznymi, czy wychowawczymi. 

Źródła: PAP/ms/kor