Prezydent Andrzej Duda: powstanie w getcie warszawskim jest dla nas symbolem męstwa

W środę na placu Bohaterów Getta w Warszawie odbyły się uroczystości 80. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim. Wzięli w nich udział prezydenci: Polski - Andrzej Duda, Izraela - Izaak Herzog oraz Niemiec - Frank-Walter Steinmeier. Obecni byli też ocaleni z Holocaustu i przedstawiciele Polaków, którzy ratowali Żydów w czasie okupacji.

Prezydent Polski wskazał, że przedwojenna Rzeczpospolita była inna niż ta, w której żyjemy dzisiaj - była Rzeczpospolitą wielu narodów, zaś ówczesna Warszawa była drugim, po Nowym Jorku, skupiskiem Żydów i mieszkało w niej 350 tys. polskich obywateli narodowości żydowskiej.

- To było wtedy takie państwo, w którym społeczność żydowska razem z Polakami, a także innymi narodowościami, żyła od prawie tysiąca lat pod jednym dachem. Przez różne okresy dziejów, ale razem - powiedział.

80. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim

Stwierdził, że rok 1939 przyniósł przełom i załamanie relacji. - Przyszli niemieccy naziści, zmiażdżyli tamtą Rzeczpospolitą nie tylko pod względem politycznym i państwowym, ale także i społecznym, dokonując dramatycznego rozcięcia społeczeństwa. Zniewolili wszystkich, ale spośród tych zniewolonych oznakowali i wydobyli tych, którzy byli częścią narodu żydowskiego, polskimi Żydami - zaznaczył.

- Powstanie w getcie warszawskim jest dla mnie, prezydenta RP, i dla nas, potomnych, przede wszystkim symbolem męstwa, determinacji i odwagi. Woli walki o wolność, woli samodecydowania o sobie. Niezwykłej szaleńczej odwagi, absolutnej determinacji - ocenił prezydent Andrzej Duda.

• 80. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim [PLAN OBCHODÓW]
• "Płynie z tego przesłanie o umiłowaniu wolności". Prezydencki minister o powstaniu w getcie warszawskim

"Pochylamy nisko głowę przed bohaterami"

Prezydent powiedział też o wielkim bohaterstwie wspólnych dla Izraela i Polski bohaterów. Podkreślił, że wielu z tych, którzy przeżyli powstanie w getcie warszawskim, było później powstańcami w Powstaniu Warszawskim, walcząc razem z kolegami z polskiej szkolnej ławy przeciw niemieckim nazistom o wolność, oddając za nią oraz za wolną Polskę życie.

Jak dodał, te same osoby budowały później państwo Izrael, a ich bracia czy kuzyni byli w armii Andersa, stanowili trzon armii Izraela i zasiadali w Knesecie, ale także oni budowali później Polskę oraz - jak bohater powstania w getcie warszawskim Marek Edelman - walczyli, by była wolna.

- Pochylamy nisko głowę przed bohaterami powstania w getcie, pochylamy nisko głowę przed wszystkimi, którzy przeciwko nienawiści, nazizmowi walczyli o swoją wolność i godność, polskimi Żydami, polskimi obywatelami, którzy nigdy nie poddali się, nigdy nie stracili ducha, którzy do dzisiaj są wielkim przykładem dla nas wszystkich - i w Izraelu dla każdego żołnierza, który broni granic Izraela, i dla nas, Polaków, którzy stoimy na straży granic Rzeczypospolitej, i tych wszystkich którzy służą w polskim wojsku - jak mieszkańcy getta warszawskiego są niegasnącym przykładem męstwa, bohaterstwa - podkreślił. Dodał, że są oni "symbolem odwagi, godności i męstwa jak lwy".

"Kto sieje nienawiść, depcze po grobach bohaterów"

- Nigdy nie wolno nam zapomnieć o męstwie i postawie polskich Żydów z warszawskiego getta. Nie tylko tych, którzy walczyli z bronią w ręku. Także tych z drugiej strony tego pomnika (...), którzy po prostu trzymając się murów, nie dawali się wywlec i woleli spłonąć, niż oddać się w ręce nazistów - skomentował.

- Niech każdy i tutaj w Polsce, i w każdym najmniejszym zakątku pamięta: każdy, kto sieje nienawiść, każdy, kto depcze drugiego człowieka, depcze po grobach bohaterów powstania w getcie warszawskim, depcze groby pomordowanych Żydów, ale depcze także groby wszystkich tych, którzy pomagali wtedy tym prześladowanym, pomordowanym - podkreślił prezydent Andrzej Duda.

***

Powstanie w getcie warszawskim wybuchło 19 kwietnia 1943 r. i trwało do 16 maja 1943 r. Było pierwszym miejskim powstaniem w okupowanej Europie. W nierównej, trwającej prawie miesiąc, walce słabo uzbrojeni bojownicy Żydowskiej Organizacji Bojowej oraz Żydowskiego Związku Wojskowego stawili opór żołnierzom z oddziałów SS, Wehrmachtu, Policji Bezpieczeństwa i formacji pomocniczych.

Posłuchaj

Prezydent Andrzej Duda: powstanie w getcie warszawskim jest symbolem męstwa, determinacji, walki i odwagi (IAR) 0:27

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

ng/PR24/IAR/PAP