78. rocznica bitwy o Monte Cassino. W środę główne uroczystości z udziałem ministra kultury
2022-05-17, 14:25
W środę 18 maja we Włoszech odbędą się uroczystości z okazji 78. rocznicy bitwy o Monte Cassino i 130. rocznicy urodzin gen. Władysława Andresa. W oficjalnych obchodach weźmie udział m.in. wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński. Hołd żołnierzom Armii Andersa zostanie złożony także w Piedimonte San Germano, miasteczku wyzwolonym przez nich w 1944 r.
Na stronie resortu kultury poinformowano, że w środę, 18 maja, minister kultury i dziedzictwa narodowego złoży kwiaty przed popiersiem generała Władysława Andersa w Cassino na placu jego imienia, w pobliżu miejscowego Muzeum Historiale. "Następnie wicepremier Gliński weźmie udział w uroczystym rozpoczęciu pierwszego trekkingu szlakiem historycznym bitwy o Monte Cassino. Szlak prowadzi z centrum miasta Cassino pod górę do Polskiego Cmentarza Wojennego i klasztoru" - napisano.
Szlakiem polskich żołnierzy
Przypomniano, że 12-kilometrowa ścieżka została opracowana przez Wojskowy Instytut Wydawniczy we współpracy z samorządem Cassino oraz Polską Fundacją Narodową, która sfinansowała projekt.
Drogę oznakowano dwunastoma tablicami, ustawionymi w symbolicznych miejscach związanych z walką Polaków o wzgórze. Minister kultury i dziedzictwa narodowego przejdzie wraz z uczestnikami trekkingu szlakiem walk polskich żołnierzy do wzgórza 593, gdzie znajduje się pomnik 3 Dywizji Strzelców Karpackich i gdzie przewidziana jest meta trekkingu.
Hołd dla poległych pod Monte Cassino
Z kolei po południu wicepremier Piotr Gliński weźmie udział w głównych uroczystościach rocznicowych na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino. Natomiast w czwartek minister kultury i dziedzictwa narodowego odwiedzi klasztor na Monte Cassino.
W walkach pod Monte Cassino zginęło ponad 1 tys. żołnierzy, a około 3 tys. odniosło rany. Decyzję o utworzeniu cmentarza podjął gen. Władysław Anders. Polegli żołnierze pochodzili ze wszystkich stron Rzeczypospolitej, w dużym stopniu z terenów jej wschodnich województw. Po 1945 r. na cmentarzu wystawione zostały trzy nagrobki specjalne: biskupa polowego Józefa Gawliny (pochówek z 1965 r.), gen. Władysława Andersa (pochówek z 1970 r.) oraz jego żony Ireny Anders (pochówek z 2011 r.).
Pamięć o Monte Cassino
Na stronie resortu kultury przypomniano, że polski cmentarz na Monte Cassino jest obecnie pod opieką Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W latach 2019-2020 zrealizowano tam prace konserwatorskie polegające na oczyszczeniu elementów kamiennych i uczytelnieniu liternictwa na mogiłach. Obecnie planowana jest budowa odwodnienia oraz wzmocnienie skarpy, na której znajduje się cmentarz.
- Zwycięska walka o Monte Cassino. Pamięć, którą trzeba zachować
- 52 lata temu zmarł gen. Władysław Anders, twórca i dowódca Armii Polskiej w Związku Radzieckim
MKiDN sprawuje także opiekę nad innymi upamiętnieniami związanymi z bitwą o Monte Cassino. W 2019 r., w ramach programu ministra kultury i dziedzictwa narodowego "Miejsca Pamięci Narodowej za Granicą", gruntownie odnowiony został Pomnik 3. Dywizji Strzelców Karpackich położony na wzgórzu 593, w 2020 r. z tego samego programu została sfinansowana renowacja Pomnika 5. Kresowej Dywizji Piechoty położonego na wzgórzu 575.
Miasteczko wyzwolone przez Armię Andersa
Walki o Piedimonte San Germano toczyły się od 20 do 25 maja 1944 roku. Miasteczko było silnie ufortyfikowane przez Niemców, którzy zaciekle bronili się przed nacierającymi Polakami.
Posłuchaj
- My po Monte Cassino byliśmy dalej na pozycjach, bo była ta druga linia, linia Hitlera, która zaczynała się od Piedimonte San Germano - wspominał weteran 2. Korpusu Polskiego, kapitan Władysław Dąbrowski. - Tam była pierwsza nasza klęska jako Korpusu, ci oficerowie, którzy opracowywali natarcie, nie zdali egzaminu. Musiały włączyć się lotnictwo i oddziały hinduskie, także po kilku dniach Piedimonte zostało zdobyte. Straty naszego 6. Pułku Dzieci Lwowskich były bardzo poważne - mówił.
Zdobycie miejscowości pozwoliło na pełne otwarcie drogi na Rzym i dalszą ofensywę wojsk alianckich na Półwyspie Apenińskim. W walkach o miasteczko brały udział między innymi: 6 pułk pancerny, V batalion 5 Kresowej Dywizji Piechoty, XVIII batalion 3 Dywizji Strzelców Karpackich. W bitwie poległo 208 polskich żołnierzy.
kp