Przełom w leczeniu osteoporozy. Receptor GPR133 wzmacnia i odbudowuje kości

Naukowcy odkryli nowy sposób na wzmocnienie kości i walkę z osteoporozą

To odkrycie może stać się podstawą do opracowania bezpieczniejszych i skuteczniejszych metod leczenia milionów osób zmagających się z utratą masy kostnej, a jednocześnie zapewniać szersze korzyści starzejącym się populacjom.

Osteoporoza jest jednym z najpowszechniejszych schorzeń układu kostnego. Według danych Narodowego Funduszu Zdrowia z 2024 r. w Polsce cierpi na nią 2,3 mln osób, z czego 1,8 mln to kobiety. Na świecie dotyka ponad 200 mln ludzi. Choroba prowadzi do stopniowej utraty masy kostnej, zwiększając ryzyko złamań i obniżając jakość życia. Szacuje się, że co trzecia kobieta i co piąty mężczyzna po 50. roku życia dozna złamania osteoporotycznego. Obecnie nie istnieje terapia, która całkowicie odwraca skutki choroby. Dostępne opcje pozwalają jedynie spowolnić jej postęp.

Receptor GPR133. Odkrycie naukowców z Lipska

Na łamach czasopisma "Signal Transduction and Targeted Therapy" naukowcy z niemieckiego Lipska opisali rolę mało znanego receptora GPR133, należącego do grupy tzw. adhezyjnych receptorów sprzężonych z białkiem G. Badania prowadzone na myszach wykazały, że gdy receptor ten zostaje dezaktywowany, zwierzęta już we wczesnym wieku zaczynają tracić gęstość kostną, w sposób przypominający objawy osteoporozy u ludzi.

Aby odwrócić niekorzystne zmiany, naukowcy postanowili znaleźć substancję zdolną do jego pobudzania. Korzystając z komputerowej analizy związków chemicznych wytypowali nowy związek, nazwany przez nich AP503, który działa jako aktywator GPR133. Dalsze testy na zwierzętach ujawniły, że potraktowanie ich AP503 znacząco zwiększało wytrzymałość kości zarówno u zdrowych, jak i osteoporotycznych myszy.

W zdrowych kościach GPR133 ulega naturalnej aktywacji dzięki interakcjom sąsiednich komórek oraz pod wpływem bodźców mechanicznych, np. ruchu. Procesy te uruchamiają sygnał, który pobudza osteoblasty, komórki odpowiedzialne za tworzenie kości, a jednocześnie hamuje osteoklasty, które odpowiadają za ich rozkład. Rezultatem są mocniejsze i bardziej odporne kości. AP503 naśladuje ten naturalny mechanizm.

Potencjał w leczeniu osteoporozy

Naukowcy sądzą, że w przyszłości substancja ta mogłaby być wykorzystywana zarówno do wzmacniania zdrowych kości, jak i odbudowy osłabionych, np. w przypadku osteoporozy u kobiet po menopauzie.

Badacze podkreślili też, że ich odkrycie nie ogranicza się jedynie do układu kostnego. We wcześniejszych pracach ten sam zespół ekspertów wykazał, że aktywacja GPR133 przy pomocy AP503 prowadzi również do wzmocnienia mięśni szkieletowych. - Równoległe wzmocnienie kości, które teraz zaobserwowaliśmy, podkreśla ogromny potencjał tego receptora dla zastosowań medycznych w starzejących się populacjach - podkreśliła dr Juliane Lehmann, główna autorka badania.

Czytaj także:

• Choroba otępienna i Alzheimera. Czym się różnią?
• Choroba Parkinsona może zacząć się wcześniej niż myślisz - objawy i leczenie

Źródła: Polskie Radio/PAP/mg