Uboczny efekt wyjścia zagranicznych firm w Rosji. Zyski dla budżetu, oligarchowie przejmują aktywa za bezcen

Jak pisze "New York Times", masowy exodus zachodnich firm po rosyjskiej pełnoskalowej inwazji na Ukrainę skutkował "jednym z największych transferów majątków wewnątrz Rosji od upadku Związku Sowieckiego".

"Ogromne obszary przemysłu - windy, opony, powłoki przemysłowe i inne - są teraz w rękach coraz bardziej dominujących rosyjskich graczy" - ocenia gazeta.

Majątek sprzedany za kilka dolarów

"NYT" opisuje coraz bardziej restrykcyjne podejście Kremla do zachodnich koncernów opuszczających Rosję: aby wycofać swój kapitał, muszą zapłacić specjalne i stale rosnące podatki, zaś w transakcje sprzedaży ich aktywów bezpośrednio interweniuje Władimir Putin, wielokrotnie zmuszając firmy do sprzedaży swoich majątków po znacznie zaniżonych cenach - o co najmniej 50 proc. W ten sposób rosyjski budżet miał zyskać co najmniej 1,25 mld dolarów, zaś majątki części korporacji przeszły w ręce państwowych firm (stało się tak w przypadku Toyoty i Ikei) lub powiązanych z Putinem oligarchów. W proces zaangażowana jest pracująca przy Kremlu tzw. podkomisja, zaś większość umów wymaga osobistego podpisu Putina.

Gazeta opisuje kilka głośnych przejęć, gdzie Kreml bezpośrednio interweniował w umówione transakcje, obniżając kwotę i wybierając nabywcę majątku. Stało się tak m.in. w przypadku duńskiego Carlsberga, którego majątek został de facto znacjonalizowany, a rosyjskie władze zatrzymały dwóch pracowników firmy. Niemiecka sieć marketów OBI - po przeszukaniach została zmuszona do sprzedaży za symboliczne kilka dolarów i ostatecznie trafiła w ręce ludzi związanych z objętym sankcjami USA senatora Arsena Kanokowa.

- Ci goście mają władzę, by wziąć, co chcą. I ty musisz to zaakceptować - powiedziała dziennikowi prawniczka OBI, Urszula Nartowska.

Sytuacja w dłuższej perspektywie niekorzystna dla Rosji

Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow potwierdził z kolei gazecie, że majątek koncernów jest przejmowany po "poważnych zniżkach przez nasze firmy, które robią to z przyjemnością".

Gazeta zastrzega jednocześnie, że nie wszystkie przejęte przez Rosjan aktywa mogą przynieść łatwy zysk i mimo krótkoterminowych korzyści, w dłuższej perspektywie ucieczka zachodnich firm może zaszkodzić rosyjskiej gospodarce.

• 12. pakiet sankcji wobec Rosji wszedł w życie. Wraz z nim czarna lista
• "Chcą zmusić mieszkańców do przyjęcia ich obywatelstwa". Wicepremier Ukrainy o planach Rosjan na okupowanych terenach
• Putin przypadkiem potwierdził, że na Ukrainie zginęło blisko 350 tys. żołnierzy rosyjskich

"Wysłało to sygnał, że Rosja jest biznesowym pariasem. Gospodarka jest pod napięciem i narażona na przegrzanie. Podejście do zachodnich odejść tylko wzmocniło obraz Rosji jako niebezpiecznego miejsca do robienia biznesu. I nawet niektórzy czołowi rosyjscy oficjele przyznają, że obniżona konkurencja i zagraniczne inwestycje uderzą w zwykłych Rosjan i gospodarkę w długiej perspektywie" - pisze dziennik.

PAP