Aktor, reżyser, więzień i uciekinier z obozu w Auschwitz
2012-10-31, 18:00
August Kowalczyk był kimś wyjątkowym.
Posłuchaj
W uroczystość Wszystkich Świętych (1 listopada) i w Dzień Zaduszny (2 listopada) nasze myśli i refleksje biegną ku ludziom, którzy odeszli. Wspominamy zarówno bliskich, jak i osoby z życia publicznego. W tym gronie jest zmarły 29 lipca wybitny aktor i reżyser teatralny, a także więzień i uciekinier z obozu w Auschwitz, August Kowalczyk. Zmarł w Oświęcimiu w hospicjum, którego był współtwórcą. Miał 90 lat.
Znany głównie z ról czarnych charakterów, grał esesmana w "Stawce większej niż życie" i w "Polskich drogach", był austriackim generałem w "Janosiku". W dorobku Augusta Kowalczyka są także liczne kreacje i dokonania teatralne. Był dyrektorem warszawskiego Teatru Polskiego. To za jego czasów Józef Szajna reżyserował tam niezwykłą wizję "Fausta" Johanna Goethego. Były więzień Auschwitz o numerze 6804, za swoją życiową misję uznał dawanie świadectwa.
August Kowalczyk przez kilkadziesiąt lat dawał swoje świadectwo o Auschwitz, jeżdżąc do wielu krajów i na różne kontynenty. Przewodniczył Krajowej Radzie Polskiej Unii Ofiar Nazizmu. Sprzeciwiał się światowej opinii publicznej, dopuszczającej do fałszowania prawdy historycznej o obozach zgłady. Podkreślał, że historią nie wolno manipulować, a określenie "polskie obozy koncentracyjne" uważał za krzywdzące dla Polaków.
Dzięki staraniom Augusta Kowalczyka w tym roku zostało otwarte hospicjum w Oświęcimiu. Intencją aktora było, aby w ten sposób podziękować oświęcimianom, którzy podczas okupacji nieśli pomoc więźniom niemieckiego obozu zagłady. Przez wiele lat August Kowalczyk był wiceprezesem Zarządu Głównego Towarzystwa Opieki nad Oświęcimiem, przewodniczył też Radzie Fundacji Pomnika-Hospicjum Miastu Oświęcim, działał w Radzie Fundacji "Polsko-Niemieckie Pojednanie". W 1995 roku wydał książkę "Refren kolczastego drutu" opowiadającą o jego ucieczce z obozu. Został uhonorowany wieloma odznaczeniami zarówno za działalność artystyczną, jak również państwowymi. Między innymi tytułem Honorowego Obywatela Oświęcimia i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.