ONZ: Julian Assange jest arbitralnie przetrzymywany. Twórca WikiLeaks opuści ambasadę Ekwadoru? "Zwycięstwo!"

Posłuchaj

Assange szykuje się do wyjścia z ambasady. Relacja Grzegorza Drymera (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

"Zwycięstwo! Jak to dobrze!" - zawołał Assange do grupki swych sympatyków zgromadzonych na ulicy pod balkonem ambasady, w której mieszka od lata 2012 roku. Wspominając swoje dzieci, dodał, że "wreszcie odzyskają ojca. Ten moment nadejdzie".

Mężczyzna jest ścigany przez władze szwedzkie, które zarzucają mu przestępstwa na tle seksualnym. Wcześniej w piątek, po decyzji grupy roboczej ONZ ds. arbitralnych zatrzymań, Assange zaapelował do władz Wielkiej Brytanii i Szwecji o umożliwienie mu swobodnego opuszczenia ekwadorskiej placówki dyplomatycznej.

Ponad 3 lata w ukryciu

Założyciel WikiLeaks argumentował, że został pozbawiony podstawowych wolności, w tym braku dostępu do światła słonecznego, świeżego powietrza, a także do świadczeń medycznych.

"Grupa robocza uważa, że arbitralne przetrzymywanie Assange'a powinno się zakończyć, aby jego fizyczna integralność i swoboda ruchu były szanowane, a także powinien on otrzymać dające się wyegzekwować prawo do odszkodowania" - dodano w dokumencie.

Decyzje grupy nie mają charakteru wiążącego dla władz państwowych. Nie może ona nakazać zwolnienia danej osoby. Jednak agencja Reutera przypomina, że jej orzeczenia w przeszłości były traktowane jako sugestie o charakterze moralnym dla rządów.

Julian Assange ukrywa się w ambasadzie od trzech i pół roku przed groźbą ekstradycji przez brytyjskie władze do Szwecji w związku z podejrzeniem o gwałt.

Twórca portalu WikiLeaks powiedział, że jest gotów opuścić ambasadę nawet gdyby komisja ONZ nie uznała jego skargi. W przypadku jej uznania oczekiwał natomiast, że brytyjskie władze zwrócą mu paszport, zatrzymany podczas procesu ekstradycyjnego i pozwolą wyjechać do Ekwadoru, który udzielił mu azylu.

- Odnieśliśmy dziś znaczące zwycięstwo, które wywołało uśmiech na mej twarzy. Teraz przed Szwecją i Wielką Brytanią stoi wyzwanie wprowadzenia w życie wyroku - mówił Assange podczas wideokonferencji z dziennikarzami.

O możliwość swobodnego opuszczenia przez założyciela WikiLeaks placówki dyplomatycznej zaapelowały też władze Ekwadoru.

- O co oni Szwecja i W.Brytania chcą być jeszcze oskarżeni, zanim zaczną naprawiać ten błąd - pytał krajowych dziennikarzy minister spraw zagranicznych Ekwadoru Ricardo Patino. Uznał on Assange'a za ofiarę "wyraźnie politycznego prześladowania".

Zapewnił, że w związku z orzeczeniem grupy roboczej ONZ jego kraj analizuje sytuację i stara się przygotować do następnych kroków prawnych i na arenie międzynarodowej.

Assange nie jest w Szwecji o nic formalnie oskarżony, a jedynie poszukiwany w celu przesłuchania. Jak twierdzi, mogłoby się to odbyć również w Londynie, a ekstradycja do Szwecji to tylko wstęp do przekazania go Stanom Zjednoczonym.

Amerykanie uznali publikację przez Wikileaks serii tajnych dokumentów Pentagonu i Departamentu Stanu za akt szpiegostwa. Assange obawia się w związku z tym procesu, choć oficjalnie nie toczy się przeciw niemu żadne postępowanie i nie jest poszukiwany przez FBI.

Policja zapowiada zatrzymanie

W czwartek brytyjska policja zapowiadała, że jeżeli tylko Assange opuści teren ekwadorskiej placówki dyplomatycznej, zostanie niezwłocznie zatrzymany. Również Szwecja podkreśliła, że decyzja grupy ONZ nie będzie miała wpływu na toczące się w tym kraju postępowanie przeciwko niemu.

- Ciągle zwracamy uwagę, że Assange nigdy nie był arbitralnie przetrzymywany przez Wielką Brytanię, ale prawdą jest, że dobrowolnie zdecydował się na uniknięcie prawomocnego zatrzymania przez schronienie w ekwadorskiej ambasadzie - tłumaczył rzecznik brytyjskiego rządu.

Mimo to Assange pisał na Twitterze, że liczy, iż pozytywna decyzja grupy ONZ zostanie uszanowana przez władze tych państw i będzie mógł swobodnie opuścić teren ambasady Ekwadoru w Londynie.

"To bardzo ważne ciało, które może uznać, że działania Szwecji są sprzeczne z Europejską Konwencją Praw Człowieka. Jest międzynarodową praktyką szanowanie jej decyzji" - tłumaczył jeden z prawników Assange'a Per Samuelson, odnosząc się do oenzetowskiej grupy roboczej.

IAR, PAP, bk, kh